2009 yılında Satoshi Nakamoto takma ismine sahip bir kişi veya grup tarafından kurulan Bitcoin, 5 bin doları geçerek kendi rekorunu kırdı. Kripto para piyasasının en güçlü halkası olan Bitcoin, rekor üstüne rekor kırarak pek kişi tarafından ilgi çekici hale gelmeye başladı. Biz de buradan hareketle Bitcoin'i, kripto para borsalarını ve elbette Blockchain teknolojisini inceledik...
Bitcoin nedir?
- Blockchain, en kısa ifadesiyle şifrelenmiş işlem takibi sağlayan dağıtık bir veri tabanıdır.Aracısız her kullanıcı ağa bağlanabilir, yeni işlemler gönderebilir, işlemleri doğrulayabilir ve yeni bloklar oluşturabilir. Her bir bilginin bloklar halinde, gelişmiş şifreleme algoritmalarıyla, birbirine bağlanarak kaydedildiği bu dağıtık veri tabanı, bizlere birmerkeze bağlı olmaksızın işlem yapabilme imkânı sağlıyor.Böylece işlemler direkt alıcı ile satıcı arasında güvenli bir şekilde gerçekleşiyor.
Bitcoin ne zaman ve kim tarafından kuruldu?
Geçtiğimiz yıl mayıs ayında Craig Wright isimli bir girişimci, kendisinin Satoshi Nakamoto olduğunu iddia etmişti. Fakat bu ismin gerçeği söyleyip söylemediği kanıtlanamadı.
Bitcoin nasıl elde ediliyor?
- Bu işlemi şu şekilde düşünebiliriz:Her yeni Bitcoin bloğu çıktığında sistem madencilik için daha fazla iş gücü istiyor. Daha fazla iş gücü ise daha güçlü sistem gerektiriyor. Kısacası Bitcoin madeni çıkarıldıkça yeni maden çıkarmak güçleşiyor.
Bitcoin’in kurucuları, sistemi maksimum 21 milyon olacak şekilde dizayn etmiş. Yani Bitcoin madencileri maksimum 21 milyon Bitcoin’e kadar madencilik yapabiliyor. Sonrasında piyasadaki mevcut Bitcoin’ler, farklı parametrelere göre değişkenlik göstererek kendi piyasasını oluşturmuş olacak. Uzmanlar 21milyon Bitcoin’e ulaşmanın 2140 yılında gerçekleşeceğine inanıyor.
Kripto para borsaları
Dünya çapında en büyük işlem hacmine sahip kripto para borsaları şu şekilde:
- - Bitfinex
- - Bitstamp
- - Kraken
- - Bittrex
- - Poloniex
- - HitBTC
- - Binance
Bitcoin’in güvenliği nereden geliyor?
Blockchain (Blok Zinciri) teknolojisinin detaylarını, ekonomi uzmanı ve İş Yatırım Uluslararası Piyasalar Müdürü Şant Manukyan’a sorduk:
- Şu anda ister finansal sistemde ister devletin yapısında (noter, tapu sistemi vs.) şunu görüyoruz; merkezi bir otorite var ve insanlar özellikle ticari ilişkilerde birbirine güven unsuru üzerinden değil demerkezi otoriteye olan güvenüzerinden işlem yapıyor. Borsada buTakasbankolabiliyor veya diğer işlemlerdetapu dairesi ve noterolabiliyor. Yani iki kişinin yaptığı ticari işlemin ortasında, bu işlerin sağlıklı ve güvenli bir şekilde yürütülmesini sağlayan bir kurum var.
- Blockchainteknolojisinde ise bununtam aksinigörüyoruz. Yani merkezi bir otoriteden ziyadebilginin herkese açık olmasıve düzenli olarak güncellendiği bir ortamdan bahsediyoruz. Bunu şuna benzetebiliriz; herkesin önünde bir Excel tablosu açık ve her yapılan işlem bu tabloda herkese gösteriliyor. Örneğin A kişisi, B kişisine bir Bitcoin transferi yaptığında, sistem tamamen güncelleniyor ve bunun geri alınması neredeyse imkansız hale geliyor. Bu da doğal olarak güvenli bir ortam oluşturuyor.
- Blockchain’in en büyük özelliğiaracıları aradan çıkardığı içinbiraz daha ucuzluk getiriyor ve bununla birlikte verimliliği artırıyor.
Bitcoin’in değeri neye göre değişiyor?
- Şu anda Türk Lirasının ve Amerikan Dolarının değerini gösteren bazı finansal göstergeler var. Bunlardan bir tanesi yatırım yaptığınız zaman alacağınız faiz, bir başkası global ticarette kullanılma durumu, politik gelişmeler vs.Bitcoin’de ise bunların hiçbirisi yok.Bitcoin’de şuan görülen fiyat hareketleriçoğunlukla spekülatif.
- Bitcoin’in gerçekten bir değerlemesinin yapılması için günlük ticarette,örneğin kahve aldığınızda veya alışverişe gittiğinizdekullanım oranının artıyor olması lazım fakat henüz bunun olduğunu görmüyoruz.
- Bitcoin geçtiğimiz haftalarda4500 dolardan 2900 dolara gerilemişti. 1-2 hafta içinde yeniden 4400 dolar seviyesine geldi. Buna sağlıklı bir hareket demek mümkün değil ama yeni yeni gelişen bir birim olduğundan dolayı bu dalgalanmayı normal karşılayabiliriz.
Bitcoin’in Türkiye için önemi
Bitcoin küresel anlamda yeni yerleşen bir anlayış ve Türkiye’de de hatırı sayılır sayıda Bitcoin ile haşır neşir olan bir kitle var. Bitcoin ve Blockchain teknolojisinin Türkiye açısından önemini Şant Manukyan ile konuştuk:
- Blockchain için konuşmak gerekirse elbetteTürkiye’nin mutlaka içinde bulunması gereken bir teknoloji.Bitcoin açısından bakacak olursak, bilindiği üzereİstanbul’un bir finans merkeziolmasına yönelik çalışmalar var. Fakat bu çalışmaları var olan sistemler üzerinden yapmaktansa, biraz daha hızlı davranıp,Bitcoin gibi yeni yeni regülasyonların oluşturulduğubir sistemin dahil edilerek yapılabilir hale getirilmesi, bu sürecin daha verimli olmasını sağlayacaktır. Onun dışında benim de insanlarla yaptığım konuşmalarda,Türkiye’de çok ciddi bir Bitcoin araştırması yapıldığını ve al-sat yapıldığını görüyorum.
Tek para birimi Bitcoin olur mu?
- Bitcoin’in ilerleyen yıllardayaygın bir şekilde kullanılabileceğini söyleyebilirizfakat tek para birimi olacağını söylemek mümkün değil. Zira burada önemli olan devletlerin vereceği tepkiler. Bilindiği üzere geçtiğimiz haftalarda Çin, Bitcoin’i yasaklama yoluna gitmişti. ABD yasaklamıyor fakat bunu para birimi olarak kabul etmiyor.Ben hiçbir devletin para basma yetkisini bu şekilde Bitcoin gibi tek bir para birimine devredeceğini düşünmüyorum.Fakat Bitcoin ilerleyen yıllarda çok daha yaygın bir şekilde kullanılmaya devam edecektir.