Çalışma hayatında erkeklerin ağırlığı kadınlara göre daha fazla. Ancak son yıllara kadar baba olmak bir ayrıcalık sağlamıyordu. Yeni yasalarla artık çocuk sahibi olan erkekler de birçok haktan yararlanır oldu. Son olarak çıkartılan düzenleme ile artık babalar da doğum izninden faydalanabiliyor. Üstelik sadece biyolojik babalar değil bu haktan evlat edinenler de yararlanıyor. Babaları da ilgilendiren doğum izni konusunu sizler için araştırdık...
Doğum izni hakkı
Doğum yapma süresine ilişkin doğumdan önceki bir kaç gün içinde doğumun olacağı gün belli olduğunda çalışan işçiler 4857 sayılı İş Kanunu uyarınca doğum izni kullanabilir.
Tüm babalar, yeni doğum yapmış eşlerini doğumdan sonraki ilk günlerde yalnız bırakmamak için izin alabilir. Kısa bir süreliğine de olsa eşi doğum yapanlar için babalık izni hakkı bulunuyor. Bu izin SSK’lı çalışanlar için farklı, memurlar için farklı günü kapsıyor.
Babalık izni kullanılmıyor
İzin konusunda babaların, anneler kadar şanslı olmadığını söyleyebiliriz.
Ülkemizde maalesef babalık izni istenilen gün sayısına ulaşmış değil. Her ne kadar toplumda ‘babalık izni’ ifadesi kullanılsa da yasalarda bu izin ‘doğum izni’ olarak geçiyor.
- Babaların özellikle psikolojik açıdan ihtiyaç duydukları izin günlerinde hem eşlerine destek olabilmeleri hem de bebeklerini ilk günlerinde yalnız bırakmamaları açısından tüm erkeklerin bilinçlenmesi gerekiyor.
Çünkü halen çok sayıda kişi bu izinden bihaber olduğu için babalık izni hakkını kullanmıyor, kullanamıyor. Oysa bu haktan faydalanmak yoğun bir prosedürü gerekli kılmıyor.
Babalar için doğum izni kaç gün?
Babalar için doğum izni süresi, memurlar ve işçiler için farklılık gösteriyor.
Memurların babalık izinleri 657 sayılı DMK’da belirtilmiştir. Buna göre, DMK’ya tabi bir kamu çalışanının babalık izni 10 gündür. Kamu personelinin eşinin doğum yapması halinde 10 gün babalık izni kullanılıyor. Bu süre, öğretmenler için de geçerli.
İşçilerin babalık izin hakkı ise 5 gündür. Bu izin hakkı ücretlidir. Çalışmış gibi aylık ücretine yansır.
Babalık izni nasıl kullanılır?
Çalışan erkeğin, eşinin doğum yapması nedeniyle babalık iznini kullanabilmesi için bağlı bulundukları iş yerlerine ya da kamu ise bağlı bulunduğu birime dilekçe ile doğum iznini kullanabilmeleri için başvuru gerçekleştirmesi gerekiyor.
- Bunu babalık izni ya da doğum izni şeklinde ayırmak mümkündür. Başvuruda şu tarihte gerçekleşen eşimin doğumu nedeniyle izin süresini de belirtmek suretiyle babalık izni dilekçesi yazılır.
Doğum izni için yazılacak dilekçede iznin kaç gün olacağı belirtilmelidir. Kişiler aynı anda iznin hepsini de kullanmak zorunda değildir. Bu bilgiler izin dilekçelerinde belirtilmelidir.
Babalık izni hafta sonuna denk gelirse ne olur?
Babalık izni kullanılan ya da kullanılacak zaman hafta sonu, bayram tatili, yılbaşı tatili gibi tatil sürelerine denk gelmesi herkesin başına gelebilecek bir durumdur. Bu tatile denk gelen izin hakkı maalesef başka türlü kullanılamıyor. Çünkü hem 657 sayılı Devlet Memurları Kanununda hem de 4857 sayılı İş Kanununda iş günü ibaresi bulunmuyor. İş günü ibaresi bulunmadığı için babalık izin hakkı takvim günü olarak hesaplanıyor.
Ancak yine de bu konunun işveren ile görüşülmesinde fayda bulunuyor. Çünkü bazı iş yerleri iş sözleşmesine farklı maddeler koyabiliyor.