Bakanlığın kararı alkışlanmalı: Mide küçültme ameliyatı için 30 rakamı bile yetersiz

Günümüzde her geçen gün büyüyen bir tehlike olarak karşımıza çıkan obezite, daha pek çok sağlık sorununu da peşi sıra getiriyor. Fazla kilolarından kurtulmak isteyen insanlar "Laparoskopik gastrik bypass (Kapalı Yöntem), Gastrik Bypass, Balon, Kelepçe ve Sleeve Gastrektomi (Tüp Mide)" gibi ameliyatları tercih ediyor.

Bu operasyonlar ölüm riski taşıyan kilolu insanlara yapılması gerekirken güzellik ile zayıf olmayı eş değer gören insanlar tarafından da tercih ediliyor. Hal böyle olunca da obezite operasyonları ölüm ile sonuçlanıyor.

Ölüm vakaları gün geçtikçe artınca Sağlık Bakanlığı duruma el koydu. Olumsuz olayları azaltmak ve kontrol altında tutmak isteyen bakanlık, sağlık kuruluşlarında obezite merkezleri kurulması için çalışma başlattı. Vücut kitle indeksi 30’un altında olan kişilerin ameliyata alınmasını engelleyen bakanlık, yayınladığı ‘Obezite Merkezleri Genelgesi’ ile de merkezlerin, doktorların ve hastaların uyması gerekenler hususları açıkladı.

-Programa kayıt bir hafta sürecek.
-Hastanın uyum durumuna göre her gün en az bir branşla görüşme yapması sağlanacak.
-Hastalar sağlık taramasından geçecek.
-Konsültan hekim kendi branşıyla ilgili bir hastalık olup olmadığı ve hastanın obezite tedavi programına girip girmemesinde bir sakınca olup olmadığını raporlayacak.
-Hekimin hastanın tedavi gerektiren, obeziteye sebep olan veya ilişkisiz bir hastalığını tespit etmesi halinde, bu hastalığın tedavisi eşliğinde veya sonrasında programa katılması konusunda görüş bildirecek.
-Obezite tedavisi alacak kişiler için yemek yeme stili tayini yapılacak ve depresyon ölçeği ile takip formu imzalanacak.
-Hekimler, hastanın programa katılmasını istiyorsa Obezite Sözleşmesi’ni imzalayacaklar.
-Hastalar iki hafta eğitilecek.
-Eğitimde kazanımların en az yüzde 50’sini edindiği belgelenen hastalar bir sonraki evreye geçme hakkı kazanacak.
-Sekizinci hafta sonuna kadar kilo vermenin başlamaması, yüzde 10-20 arası kilo kaybına ulaşılamaması durumunda ek tedaviler olarak ilaç, geleneksel tamamlayıcı tıp uygulamaları, aile görüşmeleri veya bireysel görüşme terapileri, endoskopik girişimler, bariatrik cerrahi tedavilerine başlanabilecek.
-Hedef kiloya 5 ayda ulaşılmaya çalışılacak ve 4 ay boyunca da hedef kilo korunacak.
-Tüm kayıtlar, obezite karma terapi hizmetinin sona ermesinden sonra merkez veya kurum arşivine kaldırılacak.
-Genelge hükümlerine aykırı uygulamaların tespiti halinde sorumlular hakkında ilgili mevzuat çerçevesinde işlem yapılacak.

Obezite cerrahisi herkese uygulanmamalı

VKİ’nin 30 ve altında olan bir kişiye obezite cerrahisi uygulamak, onun hayatını tehdit edecek bir durumdur. Bu kişiye obezite cerrahisi uygulamak yerine öncelikle bu kişinin bu rakama nasıl ve hangi sürede ulaştığı konusu irdelenmelidir. Yani kişi bu kiloya ne yaparak, nasıl bir beslenme düzeni ve hayat tarzıyla geldiği; ayrıca bu kişideki hastalıklar masaya yatırılmalıdır.

VKİ’si 30 olan herkesin ameliyat olacağı algısı yanlış, tek hekim ameliyata karar vermemeli ve veremez
Obezite cerrahisi için bu ameliyatı yapan merkezlerde bir “Obezite Konseyi” olması gerekmektedir. 2 ay önce Memorial’e ilk geldiğim gün benden beklenen Fransa’da yaptığım gibi bir karar mekanizması oluşturmaktı. Ben de bu konseyi kurdum. Bu konseyde bulunan hekimlerin, hastayla ilgili paylaşımları yine hastaların yararına olacaktır. Bu konseylerde bir diyetisyen, bir endokrinoloji ve metabolizma uzmanı, bir kardiyoloji uzmanı, bir gastroenterolog, bir de psikiyatrist olmalıdır. Bu hekimlerin paylaşımlarıyla hastalar doğru tedaviye yönlendirilmiş olur. VKİ 30 olan herkesin ameliyat olabileceği algısı yanlıştır.

Hastanın tüm özellikleri incelenmeli

Obezite cerrahisi öncesi hastanın yeme-içme özellikleri, diyabet ve yaşam tarzı, diğer hastalıkların durumu göz önüne alınmalıdır. Örneğin Tip 1 diyabet hastasına ameliyat uygulanmamalıdır.

Ameliyat için güçlü bir bağışıklık sistemi gerekir

Bunun yanında Vücut Kitle İndeksi 30’un altında olanlarda yani vücut anormal sınırlarda olmadığı zaman yapılan obezite cerrahisi sonrasında vücudun savunma mekanizması düşer. Her ameliyat, bağışıklık sistemini baskılar. Eğer VKİ, 30’un altındayken ameliyat edilen bir hasta daha da kilo kaybeder, ameliyat sonrası kendisini nasıl hissederse hissetsin bağışıklık sistemi zayıflar. Eğer bağışıklık sistemi ameliyat için hazır olmazsa ameliyat sonrasında kaçaklar, kanamalar, yara problemleri görülebilir.

Ayrıca çoğu kişi “Şişman olmak duygusu” ile “Şişmanlık hastası olmak” arasındaki farkı çok fazla ayırt edemeyebilir. Bazıları “Balıketiyim” diyerek dolaşır ama VKİ’nin çok yüksek olduğunun farkında olmaz. Bazıları da kendilerini sadece toplu hisseder ve güzelliklerini kaybettiklerini düşündükleri için ameliyat olmak isterler anca bu kişilerin VKİ oranları cerrahi sınırlarında değildir. Bu nedenle VKİ 30’un altında, ameliyat olmak isteyenlerin durumlarından mutsuzluk durumlarının sebebinin değerlendirilmesi için psikolojik bir değerlendirmeden geçmeleri gerekir.

Önce diyetle tedavi programı uygulanmalı

Günümüzde, obezite tedavisi denildiğinde, akla ilk gelen yöntem cerrahi olsa da tedavinin ilk basamağını diyet, egzersiz ve beraberinde uygulanan ilaç tedavileri oluşturmaktadır.

Ameliyat için obezitenin getirdiği hastalıkların da olması gerekir

VKİ’nin 30 ve üzerinde olması ameliyat için yeterli bir etken değildir. Hastanın ameliyat için obezitenin yanında obezitenin getirmiş olduğu Tip 2 diyabeti, kalp problemleri, eklem problemleri, nefes problemleri, kısırlık sorunları veya karaciğerle ilgili sorunlarının olması gerekir. VKİ’nin 35 üzerinde olan kişilerin ileri derecede obezite hastası, 40’ın üzerindekilerin de ölüme götürebilecek bir şişmanlık hastası olduğunu da unutmamak gerekir. Neticede Sağlık Bakanlığı’nın verdiği karar VKİ’si 30 ve altında olan kişilere gösterilebilecek bir kaynak oldu. Bu nedenle de bakanlığın kararı alkışlanmalıdır.