7 milyona yakın çalışan ve dolaylı olarak o zamdan etkilenecek milyonlar asgari ücrete yapılacak zammı merak ediyor. Asgari Ücret Tespit Komisyonu'nun üçüncü toplantısı sonrası Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan yeni asgari ücreti açıkladı. Asgari ücret yüzde 34 artışla 11 bin 402 TL, brüt asgari ücrete 13414 lira oldu. Peki askerlik ve doğum borçlanmasına zam ne kadar olacak?
Milyonlarca vatandaş asgari ücrete gelecek olan zamma odaklandı. Asgari ücrete gelecek olan zammın yanında etkileyeceği birçok alanda da maaş ve ödemeler yükselecek. Emekli olmak isteyen ancak prim gün sayısı yeterli olmayanlar için tanınan doğum ve askerlik borçlanması tutarı da asgari ücret zammı kadar artacak. Mevcut durumda en düşük prim günlük 106,75 lira, en yüksek prim de 693,89 lira. Asgari ücrete yüzde 34,04 oranında zam gelmesinden dolayı en düşük prim günlük 143 lira, en yüksek de 730 oldu.
Kişi Askere gitmeden önce Sosyal Güvenlik Sistemine tabi ise yani SSK, bağ kur veya emekli sandığında işe giriş kaydı varsa, bu emeklilik tahsis işlemlerinde prim gün sayısına etki eder. Yani örneğin kişi 40 yaşında emekli olacak yaşını doldurmuş fakat prim gün sayısında eksikliği var, bu kişi prim gün sayısını tamamlamak için askerlik borçlanmasını yapabilir.
İkinci olarak kişi askere gitmeden önce her hangi bir sigorta girişi yok ise ilk sigortaya başladığı tarihten itibaren askerlik yaptığı süre kadar emekliliği geriye çekilir, yani sigortalılık girişi ilk sigortaya başladığı tarihten askerlik borçlanması ödediği süre kadar geriye giderek bulunan tarih sigorta başlangıç tarihi olur. Dolayısıyla emeklilik yaşında ve prim hizmet süresinde eksikliği olanların askerlik borçlanması yapması tavsiye edilir.
Doğum borçlanması, doğum nedeniyle çalışma hayatından bir süre boyunca uzak kalan kadınların, geriye dönük prim ödeme yapmasına imkan veren duruma denir.
Askerlik ve borçlanması, e-Devlet veya borçlanma talep dilekçesinin Sosyal Güvenlik Kurumu sitesinden indirilerek doldurulması ile Kurumun ilgili birimine gönderilerek elden verilmesi ya da postayla gönderilerek yapılır.
e-Devlet hizmetini kullanılarak, 4A statüsünde askerlik ve doğum borçlanması talebinde bulunabilirsiniz.
Askerlik borçlanmasından yararlanabilmek için şartlar;
1- Askerlik yapmamış veya muaf olanlar askerlik borçlanmasından yararlanamazlar.
2- Askerliğin er veya erbaş olarak yapılması gerekmektedir. Yedek subay okulunda geçen süre de askerlik borçlanmasına dahil edilebilir.
3- Askerlik süresince Sosyal Güvenlik Kurumuna şahıs adına çalıştığı iş yerinden vb. herhangi bir prim ödenmemiş olması gerekmektedir.
4- Türk vatandaşlığına alınanlardan (zorunlu göçe tabi tutulan) Türk soyluların vatandaşlığa alındıkları tarihte 22 yaşını doldurmuş olanlardan geldikleri ülkelerde yaptıkları askerlik sürelerini belgeleyenler Türkiye’deki emsallerinin yaptığı askerlik süresinden fazla olması hallerinde emsalleri kadar borçlandırılacaklardır.
Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından paylaşılan bilgilere göre, doğum borçlanmasından şu kişiler faydalanabilir;
Doğumdan önce,
- Hizmet akdine tabi çalışması bulunan kadın sigortalılar (2925 sayılı Kanun, mülga 506 sayılı Kanun, 5510 sayılı Kanun- 4/1-a ),
- Kendi nam ve hesabına bağımsız çalışma kapsamında sigortalı sayılan kadın sigortalılar (Mülga 1479 sayılı Kanun, Mülga 2926 sayılı Kanun, 5510 sayılı Kanun- 4/b),
- Kamu görevlisi kapsamında sigortalı sayılan kadın sigortalılar (Mülga 5434 sayılı Kanun, 5510 sayılı Kanun- 4/c) ile bunların hak sahipleri, talepte bulunabilirler.
1 Ocak 2023 yılından itibaren borçlanma bedellerinde oluşan yeni tutarlar şu şekilde;