Askerlik ve doğum borçlanması kimler yapabilir? İşte EYT'de kadınlar ve erkekler için prim gün sayısı

Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) düzenlemesi, Meclis Genel Kurulu'nda tüm partilerin oylarıyla kabul edildi ve EYT yasalaştı. EYT'nin yasalaşmasının ardından milyonlarca vatandaş emekli aylıklarını almaya başladı. EYT askerlik ve doğum borçlanması nasıl yapılacağı da araştırılan konular arasında.

Askerlik borçlanması, EYT yasasının yasalaşmasıyla birlikte binlerce kişi tarafından sorgulanıyor. 1999 öncesi sigortalı olan fakat prim gün sayısında eksik olan kişiler, askerlik borçlanması ile EYT'den faydalanabilecek. Peki, askerlik borçlanması nedir, kimler yapabilir?

Askerlik borçlanması nedir?

Askerlik borçlanması, askere giden kişilerin, askerlikte geçirmiş oldukları sürenin ya tamamının ya da belli bir kısmının emeklilikte geçerli olmak üzere yaşlılık malullük ve ölüm primi yatırılmasına denir.

Askerlik borçlanması yapan kişiler, askerde geçirilen günleri sigorta prim gün sayısına ekleyebilir. Askerde geçirilen sürenin tamamı veya bir kısmı için borçlanma yapılabilir.

Askerlik borçlanmasını kimler yapabilir?

Askerlik borçlanmasından yararlanabilmek için şartlar;

1- Askerlik yapmamış veya muaf olanlar askerlik borçlanmasından yararlanamazlar.
2- Askerliğin er veya erbaş olarak yapılması gerekmektedir. Yedek subay okulunda geçen süre de askerlik borçlanmasına dahil edilebilir.
3- Askerlik süresince Sosyal Güvenlik Kurumuna şahıs adına çalıştığı iş yerinden vb. herhangi bir prim ödenmemiş olması gerekmektedir.
4- Türk vatandaşlığına alınanlardan (zorunlu göçe tabi tutulan) Türk soyluların vatandaşlığa alındıkları tarihte 22 yaşını doldurmuş olanlardan geldikleri ülkelerde yaptıkları askerlik sürelerini belgeleyenler Türkiye’deki emsallerinin yaptığı askerlik süresinden fazla olması hallerinde emsalleri kadar borçlandırılacaklardır.

Çıraklık ve stajyerlik EYT kapsamında sayılıyor mu?

Emeklilikte Yaşa Takılanlar'a dair düzenlemeleri içeren Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi Meclis'te kabul edildi. Teklife göre, stajyerlik ve çıraklık EYT kapsamında sayılmıyor.

Sigorta başlangıcı 8 Eylül 1999 tarihinden sonra olan kadınlar ne zaman emekli olabilir?

Emekli olmak için herkesin belirli gün prim ödemesi gerekir. 8 Eylül 1999 ile 30 Nisan 2008 tarihleri arasında sigortası başlayan kadınlar 58 yaşını doldurma, 7000 gün prim ödeme şartıyla emekli olabilir. Bir diğer alternatif ise 4500 gün prim ödemesi, 25 yıl sigortalılık süresi ve 58 yaşını doldurmuş olmak şartı aranır.

1 Mayıs 2005 tarihinden sonra sigortalı olan kadınlar ise 7200 gün prim ödemesi ve 58 yaşını doldurmuş olma şartını tamamladıkları takdirde emekli olabilir. 7200 iş günü prim ödemesinin 2035 yılının sonuna kadar yapılması gerekir. Aksi takdirde çalışan kadın emeklilik yaşı kademeli olarak artar ve kişinin emekli olması için doldurması gereken yaş büyür. Erken emeklilik yaşı kadınlar için sigortalılık süresine ve prim gününe bağlı olarak değişebilir.

Emeklilik yaşı tablo şekline getirilerek emekli olmak isteyenlerin rahatlıkla takip edebilecekleri bir alan hazırlanmıştır. Sigortalılık süresi kadınlar için 8 Eylül 2019’da dolduğu için sigortalılık şartı kadınlarda aranmıyor.

Sigorta başlangıcı 8 Eylül 1999 tarihinden sonra olan erkekler ne zaman emekli olabilir?

05. 2008 tarihinden sonra sigortalı olarak çalışmaya başlayan erkekler, 7200 prim günü ödeme yapma ve 60 yaşını doldurma şartlarını sağladıkları takdirde emekli olabilir. Tıpkı kadınlarda olduğu gibi 2035 yılının sonuna kadar 7200 prim günü ödemesinin tamamlanması gerekir. Erkeklerde emeklilik yaşı kadınlara göre farklıdır.
Sigorta başlangıç tarihi 8 Eylül 1999 ile 30 Nisan 2008 tarihleri arasında olan erkekler 60 yaşını doldurma ve 7000 gün prim ödeme şartlarını yerine getirdikleri takdirde emekli olabilir. 60 yaşını doldurma, 4500 prim günü ödeme yapma ve 25 yıl sigortalılık süresini tamamlama şartlarını sağlamaları da emekli olmaları için yeterli.
Emeklilik yaşı hesaplama için prim gününüzü, sigortalılık sürenizi hesaba katmalısınız. Yeni yapılan düzenleme ile sigortalılık süresi ve prim günü göz önüne alınacaksa da sigortanızın başladığı tarih de önemlidir. Sigortanızın başladığı tarihe göre yaş, sigortalılık süresi ve prim günü ödemesi değişkenlik gösterir.

EYT maaşları ne kadar oldu?

En düşük emekli aylığı yılbaşına kadar 7.500 lira olarak uygulanmaya devam edecek. Yüzde 25'lik zam emeklilerin kök aylıklarına uygulanacak. Kök aylığı 5 bin lira ve altında kalanların emekli aylıkları temmuz ayından sonra da 7 bin 500 lira olarak ödenmeye devam edecek. Örneğin kök aylığı 5 bin lira olanın aylığı yüzde 25 zamla 1.250 lira artarak 6 bin 250 olacak ama 7. bin 500 lira almaya devam edecek. Kök aylığı 7 bin lira olan ise yüzde 25 artışla 8 bin 750 lira alacak. Kök aylıklar e-Devlet'ten görülebilir.

EYT kapsamında mart ayında dilekçe verip emekli olanlar da yüzde 25 zam alabilecek mi?

EYT kapsamında mart ayında dilekçe verenler 1 Nisan itibarıyla emekliliğe hak kazandı. Emekliye yüzde 25 zamda 4A, 4B, 4C ayırımı bulunmuyor. EYT'liler de dâhil bütün emekliler bu oranda zam alacak. EYT'li olup ister mart ister mayıs ayında dilekçe verilsin başvuran herkes temmuz ayındaki emekli maaşı zammı, refah payından yararlanacak. Örneğin, EYT'li olup emekli aylığı 7 bin 550 lira olan 9 bin 437 lira, 8 bin lira 10 bin lira, 8 bin 700 lira 10 bin 875 lira aylık alacak. Kesinlikle EYT'li ayırımı söz konusu olmayacak.

En düşük SSK, Bağ-Kur, memur emekli aylığı ne kadar oldu?

En düşük memur emekli aylığı 9 bin 877 liraya çıktı. En düşük emekli aylığı, 2000 öncesi SSK emeklilerinde 7 bin 616 lira, SSK 2000 sonrası 4 bin 720 lira, Bağ-Kur aylığı 5 bin 549 liraya, Bağ-Kur (tarım) 4 bin 268 lira oldu. En düşük emekli aylığı 7.500 liraya yükseldiğinde yüzde 75 oranında dul ve yetim aylığı alanlar 5 bin 625 lira, yüzde 50 oranında hissesi olan 3 bin 750 lira maaş farkı dâhil yeni ödeme alacak.