Ana Sayfa
Gündem
Politika
Ekonomi
Dünya
Aktüel
Spor
Yazarlar
Televizyon
Sağlık
Son Dakika
657'liler Ailesi
Bilişim
Çalışanın Sesi
Diziler
Düşünce Gündemi
İzdüşüm
Kültür-Sanat
Okur Sözcüsü
Röportaj
Sinema
Yemek
Zamanda Yolculuk
Bize Yazın
Abone Formu
Temsilcilikler
Reklam
Künye
Arşiv

Yeni Şafak'ta Ara

	Fadime ÖZKAN fozkan@yenisafak.com.tr

Son on, on beş gündür medya gündeminin en popüler konularından biriydi kadın. Hem kimsenin geri duramadığı bir rutin gereği, hem de sınırları giderek genişleyen ve muğlaklaşan magazin aleminden hayatımıza düşüveren 'bomba' nedeniyle.

8 Mart Dünya Kadınlar Günü'nü bir kez daha 'idrak' ettiğimiz günlerde düzenlenen paneller, açıklanan istatistikler, sıralanan sorunlar ve önerilen çözümler, günlerce televizyonlarda, gazetelerde geniş yer aldı. İlgilenenler döndü baktı, can kulağıyla dinledi, ilgilenmeyenler ya kanalı değiştirdi, ya sayfayı çevirdi.

Ama kimse alıkoy(a)madı kendini, Aliye nasıl kurtulur, başlıklı haberleri takip etmekten. Aldatılan bir kadınının çocuklarına kavuşmak için verdiği mücadeleyle özdeşleştirilen bir kadın oyuncunun, eşini aldatan bir adam ile 'yakalanması' büyük bir 'olay', bu olayı köpürten haberler de reytingi en yüksek kadın haberiydi geçen haftanın.

Gerçekle sanal birbirine uymayınca, bile isteye ikisini birbirinden ayırd etmeden üretilen dedikodu oyununa katılmak kadar katılmamak da oyunun bir parçası haline gelince ve merak duygusu "dur bakalım, şimdi ne olacak" diye diye gıdıklanınca, iki bin altı yılı sekiz martına kompleks bir kadın sorunu damgasını vurdu, yurdum sınırlarında.

Atlarsak olmaz, tabii bir de Ajda Pekkan'ın yeni estetikli dudakları mevzuu vardı, "medyanın ağzını sulandıran".

Şu ya da bu şekilde medyada sadece hem tüketici, hem seyirlik nesne olarak yer alabilen "kadının doğru temsili" meselesine sıra gelmedi haliyle. Hem de medya çalışanlarının yarıya yakını kadın olmasına rağmen.

İletişim profesörü Edibe Sözen ile bu konu etrafında yaptığımız ve geçtiğimiz salı günü yayınlanan röportajda, Sözen bu durumu, medyadaki kadınların da erkek egemen bakışa teslim olmaları halinde başarılı olmalarına, yollarının ancak bu şartla açıldığına bağladı. Bu çok keskin ve fazla genellemeci bir yaklaşım, bana göre.

Sözen'in dediği gibi olanlar da vardır elbette ama, medyadaki her kadının ancak bu şart ile var olduğunu söylemek bunun dışında kalanları ağır bir "zan" altında bırakmak olur ki, bu hem bilgi, beceri, zeka, çaba ve mesleki yeterlilikleri nedeniyle var olan kadınlara, hem de bu özellikleri temel ölçü kabul eden erkeklere büyük haksızlık. Sonuçta hem yansıtılan, hem yansıyan boyutlarıyla "medyada kadın olmak" bol fırfırlı bir tartışmanın başlangıç noktası yahut başlığı.

Fırfıra kavis veren çok önemli etkenlerden birini de açtı Edibe Sözen aynı röportajda: Geçen yüzyılın başından itibaren işleyen süreçte, kadının modernleşmenin lokomotifi olarak görüldüğünü, modernleşme hamlesinin kadının bedeni ve giyimi üzerinden yürütüldüğünü, bu toplumun başkası olmaya özendirilmiş bir toplum olduğunu, aradan geçen her on yılda kadına biçilen rolün küçük dokunuşlarla şeklen değiştiğini ama sonucun hiç değişmediğine dikkat çekti.

Bu süreçte 80'ler kırılma noktası, 90'lar fırfırın kıvrımlarının iyiden iyiye arttığı yıllardı. Çünkü artık en ücra köşeler de dahil olmak üzere her yere ulaşan özel televizyon kanalları vardı. Televizyonların varlığı ile sunulan kadın modeli pekişti, fırfır renklendi. Artık ortam da, insan da, argümanlar ve enstrümanlar da değişmekteydi.

Savunduğu değerlerde hayli "muhafazakar" bir tutum sergileyen ama toplumu dönüştürmekte ısrarcı davranan medya, kadını hem "seyirlik bir nesne" olarak kullandı, hem de onun üzerinden tüketim toplumunun yapı taşlarını sağlamlaştırdı. Sağlam duran, sağlam kalan kadınlar, bir yandan hakim ve baskın anlayışa karşı direnç geliştirdiler, bir yandan medyayla başa çakabilmenin yollarını keşfettiler. Bu sonucu değiştirmeye yetmedi, en azından henüz.

Medyada kadın temsili, medyanın "transparan" kadınlarına ve erkeklerine bırakılmadan, "gösteren" ve "gösterilen" olarak iki boyutuyla da sağlıklı bir zeminde tartışmayı gerektiren önemli bir konu. Bu fırfır düğüm olmadan bir ucundan tutup açmak gerek zira.

Geri dön

Yazdır

Yukarı