İzmir'in Seferihisar açıklarında Ege Denizi'nde 17 Ekim'de 5.6, 5.7 ve 5.9 büyüklüğünde gerçekleşen üç büyük deprem ve yüzlerce artçı sarsıntının ardından, gözler, 1998 yılında tamamlanan "İzmir'in Depremselliği Projesi"nin akıbetine çevrildi. İnşaat Mühendisleri Odası İzmir Şubesi Başkanı Prof. Dr. Zafer Alku, "insanların tehlikede olduğunu çabuk unuttuklarını" bildirdi.

Birleşmiş Milletler (BM), Boğaziçi Üniversitesi (BÜ), İzmir Büyükşehir Belediyesi ve İnşaat Mühendisleri Odası Genel Merkezi'nin 1997 yılında, "İzmir'in Depremselliği (RADİUS) Projesi'ni hazırladıklarını hatırlatan Alku, "senaryo -depreme" dayanan projede, 200 bine yakın konutun "haricen" incelendiğini belirtti.

Depremde nasıl bir hasarın çıkacağına yönelik senaryoda, İzmir'deki konutların yüzde 25'inde hasar oluşacağını, 70 bin civarında yaralı olacağı, 6-7 bin kişinin de yaşamını yitireceğinin hesaplandığını kaydeden Prof. Dr. Alku, "Ne yazık ki, bu proje çok çabuk unutuldu. Çok yerde güçlendirme önerildi ama bir şey yapılmadı. Sallanınca deprem gerçeğini anlıyoruz. Bizim insanımız teknik elemana para vermek istemiyor. Denetim maliyeti, yapım maliyetinin yüzde 3'ü civarında. Ev alırken yüzde 2 komisyoncuya veren insanlar, 2-3 yıl yapıyı denetleyecek insana para vermiyor"dedi.

Büyükşehir Belediyesi eski Başkanı Burhan Özfatura da dünyada 1. derecede deprem kuşağında yer alan 9 metropol içine BM'nin İzmir'i de alarak "Radius Projesi"ne destek olduğunu bildirdi. Özfatura, bu proje kapsamında İzmir'de uzmanların eğitileceğini ve bir afet anında yurtdışından yapılacak yardımın kolay alınabileceğini ifade etti. Projenin o dönem yaklaşık 80 milyar liraya malolduğunu anlatan Burhan Özfatura, şöyle dedi: "Projede, İzmir'in deprem risk haritası ve deprem anında meydana gelebileceklerin senaryosu hazırlanmıştı. Projeyi yaptık, ekipmanları, kurtarma araçlarını ve eğitim merkezini hazırladık. Depreme dayanıklı olmayan okul, hastane, köprüler belirlendi. Kritik binaların, Kent Yenileme Projesi ile yenilenmesi öngörüldü. Ancak, benden sonra göreve gelenlerin sorumluluk anlayışı farklı olduğu için bu hayati proje devam ettirilmedi. Geç de olsa Radius Projesi'nde öngörülenlere başlamak lazım."

"Geceleme mekanları kurulsun"

EGE-KOOP Genel Başkanı Hüseyin Aslan, son depremin "sağlıklı ve sağlam konutun" hayatımızdaki önemini bir kez daha gösterdiğini söyledi. Deprem sonrası evine giremeyen vatandaşların geceyi park, bahçe gibi açık alanlarla, arabalarında geçirdiğini hatırlatan Aslan, İzmir'in belirli bölgelerine "deprem sonrası panikleyen insanların geceleyeceği kapalı mekanlar yapılmasını" önerdi.