Trabzon'un Maçka ilçesindeki çatışma nasıl açıklanmalı? Terör, neden Karadeniz'e yerleşmeye ve burada tutunmaya hatta yayılmaya çalışıyor? Başka örneklerini de görebileceğimiz bu çatışmalar etnik ya da mezhep eksenli mi? Yoksa bambaşka senaryolar mı uygulanıyor?

Neden Trabzon, Doğu Karadeniz giderek tırmanan bir güvenlik sorunuyla boğuşmaya başladı? Neden bölgenin hassas yapısı, zaafları kışkırtılıyor? Neden bölge insanı tahrik ediliyor ve bir öfke yaratılmaya çalışılıyor? Karadeniz'de hangi güç ne tür projeler uyguluyor ve amacına ulaşmak için terörü seçenek olarak kullanabiliyor? Bölgede kendini hissettirmeye çalışan terörün gerçekten Türkiye'nin sorunlarından mı besleniyor? Yoksa Türkiye'de belli örgütler, belli güçlerden terör ihalesi mi kaptı?

Maçka'daki çatışmanın Doğu Karadeniz'in Türkiye'nin ve bölgenin geleceğinde oynayacağı rolle ne tür bir ilgisi var? Bütün bunların küresel enerji projeleriyle ne ilgisi var? Bütün bunların Kafkaslara yönelik büyük hesaplarla ne ilgisi var? Bütün bunların giderek Amerikan gölü haline gelen Karadeniz çevresine ilişkin hesaplarla ne ilgisi var? Kuzey Irak-Karadeniz koridoru ile ne ilgisi var? Bütün bunların, Irak'ın parçalanması sonrası bölgede yürütülecek düzenlemelerle ne ilgisi var? Bütün bunların Kuzey Irak-İskenderun (Doğu Akdeniz) koridoru ile nasıl bir bağlantısı var? Kuzey Irak'ta düğümlenen bu senaryolar Kürtler'le ne kadar ilgili?

Orhan Doğan, Radikal gazetesinde yayınlanan söyleşisinde, PKK'nın Türkiye'ye ve Karadeniz'e yayılma projesi olduğunu, Karadeniz'e giden militanların bölgeye kadar hiçbir engelle karşılaşmadığını belirterek, Karadeniz'de milliyetçiliğin tahrik edildiğini söylüyor. Karadeniz'in Kürt sorunuyla ne ilgisi var? PKK Karadeniz'e sadece milliyetçiliği tahrik etmek için mi gidiyor?

PKK'nın ya da bir başka örgütün Trabzon'da yoğunlaşmasının Kürt sorunuyla ya da Türkiye'de her hangi bir etnik ve kültürel sorunla açıklamak yeterli değil. Türkiye içinde birilerinin hesaplar yaptığı tezleriyle açıklanması da… Tam tersine, Kürt sorununu da, terörü de, etnik ve mezhep eksenli gerilimleri de Türkiye'nin başına yıkmaya çalışanların çok iyi planlanmış tezleriyle karşı karşıyayız.

Irak işgal edildiğinden bu yana üç konuya özellikle ve bir çok yazıda dikkat çekmeye çalıştım: Kuzey Irak'tan İskenderun Körfezi'ne, yani Doğu Akdeniz'e, yani Mersine kadar olan bölgede önemli gelişmelerin olabileceğini iddia ettim. Oluyor zaten. İşgal öncesi aynı koridoru bir tampon bölge gibi kontrol altına almaya çalışanlar, şimdi farklı biçimlerle bunu yapmaya çalışıyorlar.

Yine Kuzey Irak'tan Karadeniz'e uzanan bölgenin zaaflarını, zayıf noktalarını istismar edecek gelişmelerin, endişe verici boyutlara çıkabileceğini iddia ettim. Üçüncü olarak da, Dicle ve Fırat nehirlerinin kaynağına kadar olan bölgelerin orta vadede istikrarsızlaştırılacağını iddia ettim. Zira Dicle ve Fırat suları, Irak ve Suriye ile Türkiye'nin arasında bir mesele iken, artık uluslar arası bir soruna, Türkiye ile ABD ve İngiltere arasında hatta İsrail arasında bir soruna dönüşmek üzere… Irak'tan İsrail'e kadar uzanan su projeleri, suyun Ortadoğu'nun geleceğinde oynayacağı stratejik rol göz önüne alındığında, bu sorunun giderek Türkiye'yi yoracağını söylemek, giderek bir iç güvenlik sorununa dönüşeceğini söylemek abartı olmayacak.

21. yüzyıl boyunca, Türkiye'nin güvenliğinde birinci dereceden belirleyici olacak iki bölge var: Doğu Akdeniz ve Doğu Karadeniz. Doğu Akdeniz bugün adeta bir hegemonya savaşına sahne oluyor. Amerika, Avrupa, Rusya, İsrail, Türkiye,bölge ülkeleri hatta Çin, 21. yüzyılın en stratejik enerji kavşaklarından biri olacak Doğu Akdeniz'de etkinlik kurmaya çalışıyor. ABD ile AB arasındaki nüfuz mücadelesi ise en şiddetlisi. Ben, Kıbrıs sorununu hep bu açıdan ele aldım. Türkiye'nin bu yüzyıla dönük en büyük projesi de Doğu Akdeniz merkeze açılan kapısını bir enerji kavşağına dönüştürmek, böylece küresel enerji projelerinde bir koridor olmak. Bu açıdan İskenderun ve Mersin limanları arasındaki bölgenin Türkiye açısından arzettiği önem katlanarak büyüyor.

Türkiye, ikinci bir Doğu Akdeniz'e sahip oluyor: Burası da Doğu Karadeniz. Bölge, tarihinde hiç olmadığı kadar Türkiye'nin ve dünyanın gündemine giriyor. Doğu Akdeniz gibi küresel enerji projeleri açısında stratejik önemi artıyor. ABD ile Rusya arasındaki Kafkaslar mücadelesi, Hazar enerji kaynakları ve Karadeniz'i dünya siyasetinde çok kritik bir noktaya götürüyor. ABD'nin Romanya ve Bulgaristan'a 25 bin asker yığacak olması, Ukrayna ve Gürcistan'daki değişim, Rusya'yı Karadeniz'den uzaklaştırma stratejisi, burayı da dünya ölçeğinde bir nüfuz savaşına sürüklüyor.

Bu tezlerden hareketle, üç liman, Türkiye'nin ve bölgenin kaderinde önemli rol oynayacaktır. İskenderun, Mersin ve Trabzon limanları. Artık bu limanlar, giderek artan ekonomik değerinin yanı sıra, bölgesel güvenlik stratejilerinde de çok önemli misyonlar üslenecek. Mersin ve İskenderun limanları, Ortadoğu, Doğu Akdeniz ve enerji koridorları için hayati roller üslenirken Trabzon limanı, Hazar enerji kaynakları, İran'ın geleceği, Kafkaslar'daki satranç ve Karadeniz'e yönelik bölgesel inisiyatiflerin merkezinde yer alacak. Üç liman, hem Türkiye'nin, hem yakın çevresinin, hem de bölgede bir takım düzenlemelere girişen güçlerin siyasi, ekonomik ve güvenlik stratejilerinde çok ciddi ağırlık kazanacak.

Bunlara bağlı olarak Doğu Karadeniz, giderek dünya politikasında ağırlık kazanacak. Giderek belli güçler arasındaki nüfuz savaşlarına sahne olacak. Yaşanacak güvenlik sorunları, bölgenin hassas yapısından değil, bu nüfuz savaşlarından kaynaklanıyor. Karadeniz'e, Trabzon'a yönelen terörün, ne Kürt sorunuyla, ne de bir başka yerel sorunla bağlantısı var. Kürt sorunu çözülse bile bunlar devam edecek. Türkiye'nin içinde bulunduğu bölge 20. yüzyılın başlarını yeniden yaşıyor. Birileri bu bölgeyi de, 20. yüzyılın başlarına döndürmeye çalışıyor. Suriye'ye müdahale edilirse, İran istikrarsızlaştırılırsa, siz o zaman görün Türkiye'nin nelerle boğuşacağını…..

İBRAHİM KARAGÜL

Künye

Temsilcilikler

Abone Formu

Mesaj Formu

Online İlan