HAMDİ ATEŞ / ANKARA
Yüzyılın projesi olarak adlandırılan Tüp Geçiş Projesi'nde nihayet deniz altında kazılar başlıyor. Yarın başlayacak kazılar için Japonya'dan getirilen Kan-Yu adlı gemi sabah saatlerinden itibaren Boğaz'ın Anadolu Yakası açıklarında bulunan Kız Kulesi yakınlarından kazı işlemlerine başlayacak. 2 yıl sürecek kazı çalışmalarıyla bir milyon tondan fazla malzeme çıkarılacak. Batırma tünel çalışmaları için imal edilen Kan-Yu adlı gemi, her defasında 27 metreküp malzemeyi deniz altından çıkaracak. Balıkların yumurtlama ve göç dönemlerinde kazılar durdurulurken, Boğaz güvenliği için tedbirler alındı.

Proje kapsamında neler yapılacak?

Kazı çalışmaları esnasında deniz tabanında yaklaşık 9 metre derinliğinde batırma tüp tünel elemanlarının yerleştirileceği kanal açılacak. Asya yakasında yaklaşık 300 metrelik geçici bir iskele inşa edilerek batırılacak tünel elemanlarına malzeme ve işgücü sevkiyatı iskelenin deniz tarafında yapılacak olan bir bacadan sağlanacak. Tuzla'dan getirilecek 11 batırma tüneli ise sualtında herhangi bir dalgıca ihtiyaç duymadan birbirlerine monte edilebilecek.

Montajın hiçbir aşamasında tünel elemanlarının içerisine deniz suyu girmeyecek. Kazı çalışmalarında deniz dibinden taranacak toplam miktar bir milyon 50 bin metreküp malzeme karada uygun bir yere dökülecek. Kazı çalışmaları esnasında deniz tabanında yaklaşık 9 metre derinliğinde batırma tüp tünel elemanlarının yerleştirileceği kanal açılacak.

Boğaz, zehirli atıklardan temizlendi

Boğazın tabanını tamamen kaplayan zehirli atıkların, tünelin geçeceği koridor boyunca temizlenmesi tamamlandı. Sadece inşaat koridorunun geçeceği bölgede, 120 bin metreküp zehirli atık çıkarıldı. Zehirli atıklar Çevre Bakanlığı'nın denetiminde hazırlanan depoya kaldırıldı. Sızmaya karşı beton ve çeşitli kaplamalardan oluşan depoya konan atıkların değerlendirilmesi planlanıyor.

Çalışmalar süresince daha az gemi geçecek

Projenin deniz çalışmalarına yönelik emniyet tedbirleri kapsamında, yerel ve uluslararası deniz trafiği açısından kuzeyde Boğaziçi Köprüsü'nden güneyde İnciburnu mendirek feneri ile Ahırkapı fenerini birleştiren hat içerisinde kalan deniz alanı çalışma alanı risk bölgesi olarak tanımlanırken; gemi geçiş alanlarının daralan fazlarında kaza ihtimaline karşı donatılmış deniz araçları bulundurulacak. İstanbul Boğazı'ndaki uluslararası ve yerel deniz trafiği, çift yada tek yönlü olarak planlanacak. Proje kapsamındaki çalışmalar boyunca Boğaz'dan geçen toplam gemi sayısında yüzde 17 ile 23 oranında bir azalma olacak.

İstanbul'da 2 bin kişiyi etkileyen kamulaştırma

Arazi mafyasının görevlileri tehdit etmesiyle aksayan kamulaştırma işlemleri tamamlanma aşamasına geldi. Planlanan 40 bin metrekare kamulaştırmanın yüzde 75'i tamamlandı. Bugüne kadar 65 trilyon liralık kamulaştırma gerçekleşirken, yaklaşık 20 trilyon liralık kamulaştırma işlemiyle ilgili açılan davaların önümüzdeki günlerde tamamlanması bekleniyor. Kamulaştırma işleminde yaklaşık 2 bin kişiye ödeme yapılacak. Çalışmalarda, ortaya çıkan tarihi eserler uzman ekipler tarafından ile Boğaz'ın altında bulunan gemi kalıntısı tamamen çıkarılarak sergilenmesi için Deniz Müzesi'ne gönderildi.