Orta Asya'nın petrol, doğalgaz ve altın zengini ülkesi Kazakistan her alandaki hızlı gelişimini sürdürüyor. Türkiye ise, 16 Aralık 1991'de bağımsızlığını ilan eden Kazakistan'ı tanıyan ilk ülke olmasının avantajlarını kullanıyor. Kazakistan'ın ekonomik potansiyeli, yeryüzünde bilinen önemli madenlerin hemen hepsine sahip olmasından kaynaklanıyor. "Orta Asya'nın İncisi" olarak da adlandırılan ülke, birçok alanda yabancı yatırımcılara yüksek oranlarda kazançlar sunuyor.

Yabancı yatırım cenneti

Sanayi tesislerinin çoğu yabancılar tarafından yönetilen ülkede yatırımcılar, özellikle Almatı ve Astana şehirlerinde faaliyet gösteriyor. Yabancı yatırımcıların ilgisi ise, Almatı ve Astana'da gayri menkulü olan yerli halkın alım gücünün artmasına yol açıyor. Çünkü, konut ve işyeri kiralarında ciddi artışlar yaşanıyor. Almatı gibi büyük kentler planlanarak kurulduğu için, şehir planlaması ve yapılaşma açısından son derece modern bir görüntüye sahip. Isıtma ve sıcak su hizmeti, merkezi sistemle çok ucuza sağlanıyor. Şehir içi ulaşımda otobüs ve minübüsler de yoğun olarak kullanılıyor. Taksi plakalı otomobiller ise yok denecek kadar az. Otomobili olan herkes taksici kabul ediliyor.

Batılılar petrole, Türkler inşaata

Petrol, doğalgaz ve altın zengini Kazakistan'da, ABD ve İngiltere gibi batılı ülke firmaları daha çok petrol, doğalgaz ve enerji alanlarında yoğunlaşıyor. Türk işadamlarının doğrudan yatırımlarında ise ön sırayı müteahhitlik hizmetleri alıyor. Türkler'e ait yatırımların ekonomik büyüklüğü ABD'liler, Güney Koreliler ve İngilizler'den sonra geliyor. İşadamlarımız ticaret, otel, süpermarket, restoran ve matbaacılık işletmeciliği yapıyor. Petrol ürünleri, gıda, demir-çelik, bakır, tekstil, telekomünikasyon ve hizmet sektörlerine de ilgi gösteriyor.

Türkiye'ye telefon etmek pahalı

Kazakistan'da oto tamircisinden berbere, kasaptan aşçıya ve turizmcisine kadar her türlü işte çalışan ve sayıları 4 bini bulan Türk vatandaşının yaşadığı sanılıyor. Türk vatandaşları, Kazakistan'dan Türkiye ile telefon görüşmesi yapmanın, Avrupa ülkeleri ve ABD'ye göre daha pahalı olmasından şikayetçi. Türkiye'nin Almatı Büyükelçisi Taner Seben ise, Türk Telekom'un uyguladığı 'kartlı sistem'in telefon görüşmelerini önemli oranda ucuzlattığını hatırlatarak, yine de, Türk Telekom yetkililerine durumu ileteceğini ifade ediyor.

Ziraat Bankası da Kazakistan'da

Almatı'da Ziraat Bankası iştiraki olarak kurulan Kazakistan Ziraat İnternational Bank (KZI BANK), Türk yatırımcılara kredi desteği sağlıyor. Ülkede 35 banka faaliyet gösteriyor. KZI BANK'ın Genel Müdür Yardımcısı Ahmet Eroğlu, 5 bin civarında müşterileri olduğunu söylüyor. Bunlar arasında, Kazakistan vatandaşları ve ülkede iş yapan diğer ülke vatandaşları da bulunuyor. Bankanın bu yıl kullandırdığı kredi miktarı ise 5 milyar dolar civarında.

Almatı'da bir Dadaş

Almatı'nın en gözde restoranlarından birini Kazakistan'a 12 yıl önce yerleşen Erzurumlu Sancak Demirci işletiyor. Ruslar tarafından anayurtlarından sürülerek Kazakistan'a yerleşen bir Ahıska Türkü ile evlenen Demirci, "Ben artık yarı Kazak oldum" diyor. Almatı'nın en gözde otellerinden 'Ankara Oteli' ile en gözde alışveriş merkezi 'Ramstore' ise, Türk yatırımcıların kentteki yüz akı. Türkiye'nin Almatı Büyükelçisi Taner Seben'e göre, Türkler'in Kazakistan'da 3,5 milyar dolar civarında doğrudan yatırımı bulunuyor. Bu rakamın yaklaşık 1,5 milyar doları ise inşaat sektöründe.

ZEKERİYA GÜLÜN / ALMATI

« Geri Dön