Saddam Hüseyin döneminde Irak'a gıda karşılığı petrol satma izni veren programda yolsuzluk yapıldığı iddiaları ve oğlunun Irak'ta ihale kazanan bir şirketten para alması, BM Genel Sekreteri Kofi Annan'ı zor durumda bıraktı. Amerikan Kongresi'nde bir grup senatör, yaptırım yıllarında BM'nin Irak'a uyguladığı Gıda Karşılığı Petrol Programı'nda ortaya çıkan yolsuzluk nedeniyle Annan'ın istifasını istedi. Kofi Annan, gıda karşılığında petrol programı kapsamında ihale kazanan bir şirketin, oğlu Kojo Annan'a geçen şubat ayına kadar ödeme yaptığı iddiaları nedeniyle eleştirilerin hedefi haline geldi. Annan, ihaleleri alan firmaların belirlenmesinde kendisinin söz hakkı olmadığını belirterek, oğlunun yaptıklarından sorumlu olmadığını söyledi.

"BM'deki en büyük yolsuzluk"

Fakat bu durumun hem Washnigton yönetiminde, hem de Cumhuriyetçi senatörler arasında rahatsızlık yarattığı belirtiliyor. Senato'nun Dış İlişkiler Komitesi üyelerinden Norm Coleman, Saddam Hüseyin'in petrol karşılığında gıda programında yapılan yolsuzluklar nedeniyle yaklaşık 20 milyar dolar kar sağladığını söyledi ve Kofi Annan'ın istifasını istedi. Coleman, "Annan'ı istifaya davet etmek kolay bir karar değil, ama bu kararı verdim. Çünkü BM tarihindeki en büyük yolsuzluk onun görev döneminde gerçekleşti" dedi. Senator Coleman, kongrede gıda karşılığında petrol programındaki yolsuzlukla ilgili bir soruşturmayı da yürütüyor.

Ortaya atılan iddialar

Irak, 1996 ile 2003 yılları arasında uygulanan yaptırımlara rağmen BM'nin Gıda Karşılığı Petrol Programı sayesindeki sınırlı petrol satışı geliriyle gıda maddesi ve sağlık malzemesi satın alabiliyordu. Bu programın uygulandığı dönemde büyük çapta yolsuzlukların meydana geldiği söylentileri üzerine BM örgütü ve Amerikan Senatosu, konuyu incelemek üzere birer komisyon oluşturmuştu. Gıda Karşılığı Petrol Programı süresince toplam 21 milyon doların belirsiz bazı kanallara aktığı öne sürülüyor. Amerikalı senatör, Saddam'ın düşürülmesi öncesinde bu paralarla Filistinli direnişçilerin intihar eylemlerini bile finanse ettiğini iddia ediyor. Ancak şu ana kadar kanıtlanan tek nokta, Irak'ın, BM programı çerçevesinde yaptığı ithalatı denetlemekle görevli Cotecna adlı İsviçre firmasında danışman olarak gözüken birine her ay 2500 dolar ödenmiş olması. Bu kişinin de BM Genel Sekreteri'nin oğlu Kojo Annan olması, olaya daha da farklı bir boyut kazandırıyor.

BM çevreleri eleştiriyor

Genel Sekreter Annan'ın ABD'nin Irak'a yönelik askeri adımını devletler hukukuna aykırı olduğu savıyla eleştirmesi Beyaz Saray'ın hoşuna gitmemişti. Bu nedenle Washington'da Annan'a tepki duyanların olduğu biliniyor. BM koridorlarında ise daha iki yıl süresi olan Ganalı Genel Sekreter'in özellikle şu sıralarda görevinden ayrılmasına ihtimal verenlerin sayısı az. Aksine, Annan'ın oğlu tarafından yapıldığı öne sürülen bir hatadan dolayı babasının istifasının istenmesi BM çevrelerinde eleştiriliyor.

NEW YORK

BM çalışanlarından Annan'a destek mektubu

ABD'deki bazı çevrelerin BM Genel Sekreteri Kofi Annan üzerindeki istifa baskısıyla örgüt hakkındaki kötü yönetim ve yolsuzluk iddialarının arttığı son günlerde, BM personeli 2 bin 700'den fazla imza taşıyan bir mektupla Annan'a destek verdi. "Dengeli, adil ve kapsamlı yaklaşımları konusunda Genel Sekreter'i her zamankinden daha fazla destekliyoruz'' ifadeleri kullanılan mektupta, "Ayrıca, örgütün çalışmalarını ve etkinliğini geliştirmeye devam edeceğimize yönelik kararlığımızı ifade ediyoruz'' denildi. BM'deki dahili e-posta sisteminde dolaştırılan mektubun, BM'de çalışanların kurduğu Personel Sendikası tarafından verilen "güvensizlik oyu''na da bir cevap niteliği taşıdığı kaydedildi. Mektubun, Genel Sekreter Annan'a "tam güven'' duyduklarını açıklayan BM'nin Cenevre, New York ve Viyana merkezlerindeki çalışanlarının verdikleri desteğin bir devamı niteliğinde olduğu belirtildi. BM Genel Sekreteri Annan'ın sözcüsü Fred Eckhard, dünkü basın toplantısında, Genel Sekreter'in istifa etmeyi düşünmediğini dile getirmişti.

Türkiye de Kofi Annan'ı yalnız bırakmadı

BM'nin Irak'a "gıda karşılığı petrol'' programında rüşvet ve yolsuzluk yapıldığı yönündeki ABD'nin iddialarıyla istifa baskısı gören BM Genel Sekreteri Kofi Annan'a destek veren ülkeler arasında Türkiye de yer aldı. Annan'a çok sayıda BM çalışanının destek vermesinin yanısıra diplomatlar ve Afrika ülkeleri de Genel Sekreter'e sahip çıktı. BM Güvenlik Konseyi reformu konusunda Kofi Annan ile yapılan toplantıda Türkiye, Arjantin, Cezayir, Kolombiya, Mısır, İtalya, Meksika, Fas, Pakistan, Güney Kore ve İspanya temsilcileri, Genel Sekreter'e yönelik desteği ifade etti. İspanya'nın BM'deki temsilcisi Juan Antonio Yanez-Barnuevo, gazetecilere yaptığı açıklamada, bu ülkelerin, "herkese ilham kaynağı olan Annan'a karşı haksız ve yersiz saldırıları" gündeme getirdiğini belirtti. Washington'daki bir yetkiliyse, Bush yönetiminin skandal üzerine Annan'ın istifa etmesi gerektiğini düşünmediğini, ancak Irak konusunda "Annan'a biraz öfke'' duyulduğu için onu savunmakta isteksiz olduğunu söyledi.

« Geri Dön