Geçen hafta beşincisi düzenlenen Abant Platformu'nda siyasi, ekonomik ve kültürel boyutlarıyla globalleşme olgusu tartışıldı. Platform'un en önemli yanı, farklı görüşlerden gazeteci, yazar ve akademisyenleri biraraya toplayabilmesi. Amaç, katılımcıların belirlenen bir konuda ortak bir görüşe ulaşmalarını sağlamak.

Türkiye'deki sorunların büyük bir kısmı konuşma, tartışma ve uzlaşma kültürünün yoksulluğundan kaynaklanıyor. Türkiye'nin üniversitelerinde temel sorunlar değişik açılardan özgürce tartışılamaz. Çünkü dokunulmazlığı olan Meclis'te bile milletvekilleri yaptıkları konuşmalardan dolayı yargılanır. Türkiye konuşma ve düşünme özürlü bir ülkedir.

Kavga etmeden konuşamayan bir toplumda Abant Platformu, Türkiye'deki bütün kurum ve kuruluşlara örnek olmalıdır. Çünkü bir kuruluşta, bir ülkede "ortak akıl"dan sözedebilmek için, herşeyden önce farklı görüşlerdeki kişilerin birlikte konuşma ve strateji geliştirmeyi öğrenmeleri gerekir. Ortak akıl, dünyadaki bütün akıllardan daha üstün, daha güçlü ve daha sağlamdır. Ortak akıldan yararlanmasını bilmeyen bir toplum ülkesini sosyal, ekonomik ve kültürel açıdan zenginleştiremez.

Platform'da çalışmalarına katıldığım Komisyon'da globalleşmenin ekonomik boyutları tartışıldı. Komisyonun akademisyen üyeleri Mehmet Altan, Eser Karakaş, Mithat Melen, Faruk Şen, Yusuf İrbeç, Can Aktan, M.Ali Kılıçbay ve AK Parti'nin ekonomik işlerden sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Ali Çoşkun globalleşmeyle ortaya çıkan ekonomik yapıya ilişkin çarpıcı değerlendirmeler yaptılar. AK Parti'nin hazırladığı "Türk Ekonomisinde Temel Sorunlar ve Çözüm Önerileri" kitabı tartışmalara rakamsal taban sağladı.

Globalleşmeyle gelen "sınırsız dünya" ekonomi ve kültürde merkez ve çevre ayrımını yok etti. Artık dünyada her kurum, her kuruluş ve her ülke merkez. Merkez ve çevre ilişkilerinin değiştiğini görmeyenler, globalleşme sürecinin ekonomik boyutlarını kavramakta güçlük çekerler. İnternet teknolojisindeki gelişmelerle sınırlar bütünüyle ortadan kalktı. İster farkına varılsın, isterse varılmasın, artık hiçbir şeyin sınırı yok. Globalleşmeyle "sınırsız bir ekonomi", "mekansız bir toplum" oluştu.

Haberleşme ve iletişim teknolojisindeki gelişmeler, bir yandan çevreleri merkez haline getirirken, diğer yandan da dünyayı tek ve büyük bir pazara dönüştürdü. Sanayi toplumunun dev kuruluşları yerine, global toplumun birbirine bağımsız düğümlerle gizlice bağlanmış ağları geçti. Sanayi toplumunun odak noktasında "fabrika" vardı. Global toplumun odak noktasında ise "network" var. Fabrikada zaman ve mekan önemlidir. Ağda ise, zaman ve mekan sınırlaması yoktur.

Ağlardan oluşan ekonomide, bir ürün ya da hizmetin çok olması, onun değerini düşürür diyen klasik ekonominin kuralları geçerli değil. Klasik ekonomideki "azalan verimler yasası" yerini ağ ekonomisinde "çoğalan verimler yasası" aldı. Ağ ekonomisinde paylaşmasını bilmek, en büyük güç ve zenginlik kaynağıdır. Kazanmak isteyen, kazandırmak zorundadır. Ağlardaki düğümler gibi paylaşmasını bilmeyenler, paylaşmasını bilenler tarafından paylaşılır.

Sözgelimi bir kişinin bir faks ya da bilgisayarının olmasının bir değeri yoktur. İkinci bir faks ya da bilgisayarın olması, birincisinin değerini artırır. Sisteme katılan bir faks ya da bilgisayar, her eldekinin değerini artırır. Ağ ekonomisinde sisteme eklenen her düğüm, diğer düğümlerle birlikte ağın da toplam değerini arttırır. Ağda her düğüm bir merkez işlevi görür. Ağın değişmez sabit bir merkezi yoktur..

Globalleşme süreci Soğuk Savaş sonrasında hız ve yoğunluk kazandı. Berlin Duvarı'nın yıkılması globalleşme sürecinin milat ya da başlangıç noktası olarak alınabilir.

Globalleşme süreci, Soğuk Savaş döneminin kavram, kural ve paradigmalarıyla açıklanamaz.

Her süreç kendi paradigmasını oluşturur.

NAZİF GÜRDOĞAN

Künye

Temsilcilikler

ReklamTarifesi

AboneFormu

MesajFormu