Amerikalı şahinler, Irak'la savaşa bir an önce itebilme uğruna, Başkan George W. Bush'u İngilizler'in gözünden düşürmeyi başardılar... Orhan Pamuk'un 'Yeni Hayat' romanını başlattığı "Bir kitap okudum, hayatım değişti" cümlesi, Bush için, "Bir kitaptan söz ettim, hayatım değişti" biçimine sokulabilir...

Amerikan başkanı 'kitap kurdu' değil; doğru dürüst kitap okuru bile sayılmaz. Başkanlık danışmanı Karl Rove, James Reston'un 'Aslan Yürekli Rişar ve Üçüncü Haçlı Seferinde Selahaddin' adlı kitabını tavsiye ettiğini ve zorla da olsa okuttuğunu anlatıyor. Ardından kitabı tartışmışlar da... Bush'un kitap okuduğuna dair tek olumlu tanıklık bu...

Seçim kampanyası sırasında, bir televizyoncunun, "Sizi etkileyen bir kitap adı verebilir misiniz?" sorusu karşısında bocalamış, tek bir kitap ismi verememişti George Bush... Bu alanda kendisinden pek farklı olmayan eşi Laura Bush'un, polisiye roman yazarları Agatha Christie ve Dorothy Sayers'in eserlerini kütüphanesinde bulundurduğu biliniyor... Ama o kadar. "Boş zamanlarımızı film izleyerek geçiriyoruz" diyen Laura Bush'a, "Meselâ hangileri?" sorusu yöneltildiğinde, "Sevdiklerimizden başında Austin Powers geliyor" cevabı alınmıştı...

Bush Ailesi'nde gizli bir İngiliz hayranlığı var. Agatha Christie ve Dorothy Sayers İngiliz yazarlar... 'Austin Powers' filminde başrolü oynayan da bir İngiliz aktörü ve çeşni olsun diye film boyunca aksanını olabildiğince ağırlaştırıyor...

İngiliz hayranı Bush, yardımcısı Dick Cheney'in kendisini ünlü İngiliz devletadamı Winston Churchill'e benzetmesinden mutlu olmuştur mutlaka; ama Bush'un Churchill'le mukayese edilmesi İngilizler'i hiç mutlu etmedi...

Pentagon'a yuvalanmış "Irak'a hemen vuralım" lobisinin görüşlerini dayandırdığı kişilerden biri Eliot A. Cohen... Johns Hopkins Üniversitesi'nde yürüttüğü çalışmalar için, Smith Richardson Vakfı'ndan, son on yılda yaklaşık 600 bin dolar civarında destek alan bir araştırmacı Cohen... Bush, AP muhabiri Scott Lindlaw'a, "Şu sıralarda Cohen'in 'Supreme Command' kitabını okuyorum" deyiverdi... Lindlaw'un izlenimi, Bush'un sadece bu bilgiyi aktarmak üzere mülâkata izin verdiği; çünkü o cümle dışında hemen hiçbir şey söylememiş...

Yayınevi Pentagon şahinleriyle al takke ver külâh bir yazar olan Bill Kristol'dan da kitabı tanıtan kısa bir cümle istemiş; Kristoll'un kitabın arka kapağına konulan tanıtım cümlesi şu: "Başkan Bush'a bir tek kitap okumasını sağlık vermek isteseydim, öğüdüm bu kitabı okuması olurdu..." Belli ki, etrafında bol bulunan Bill Kristol hayranlarından biri, Bush'a kitabı aldırtmış... Bütünüyle okudu mu bilen yok, ama Bush'un "Okuyorum" demesi kitaba dikkat çekmiş oldu...

Cohen, kitabında, Fransız devletadamı Clemenceau'nun, "Savaş generallere bırakılmayacak kadar ciddi bir iştir" görüşünü savunuyor. Hep biliyoruz, Bush'un Irak macerasına en güçlü itirazlar askerlerden geliyor. Görevden ayrılan generaller oldu, eski komutanlardan "Ülkemizi batağa sürüklüyorsun" diyenler çıktı. En son babasının yakın dostu, emekli amiral Brent Scowcroft, sert bir uyarıyı, şahinleri destekleyen Wall Street Journal gazetesinde yayımlattı...

Savaş zamanında sivil otoritenin askerleri yönlendirmesi gereğini anlatan kitapta en çok başvurulan örneklerden biri Winston Churchill... Herhalde, kendisi de kitabı okuyan Dick Cheney, kendini tutamayıp, "Başkan Bush Churchill gibi" deyiverdi... İngilizleri önce öfkelendiren, sonra da güldüren de bu benzetme... Günlerden beri, İngiliz basınında, "Bush Churchill'miş ha!" diyen yazılar çıkıyor...

Bırakın 'okuma-özürlü' olmayı, yazdığı tarihi kitaplarla Nobel edebiyat ödülü almış bir yazardı Churchill... Bush'un özel himayeli askerliğine karşılık, Churchill, İngiltere'nin ünlü Sandhurst Askeri Akademisi mezunu. 1898 Sudan Savaşı'na subay olarak katılmıştı. İki kez bahriye nâzırlığı yapmış, Birinci Dünya Savaşı'nda cephede savaşmıştı. Siyasetteyken, hükümet sorumluluğu taşırken, askerlerle 'onlardan biri' olarak konuşabilecek birikime sahipti...

Bu son bilgileri kendisinden aktardığım Guardian'dan Joe Canason ilginç bir ayrıntıya dikkat çekiyor. Bush'un okuduğunu 'itiraf ettiği' kitabın yazarı Eliot Cohen, Bill Clinton döneminde, ABD kafası estikçe Bağdat'ı bombalarken, bu gelişmeleye yazılarıyla karşı çıkmaktaymış … O zaman şunu yazmış Cohen: "Bu, kitle imha silâhları üzerine bir savaş değil (çünkü Irak'ta pek az kaldı); savaş Amerika'nın güvenilirliği üzerine… Komşuları için tehdit teşkil eden Saddam'ı ortadan kaldırmak amaçlı bir savaş da değil bu (çünkü Saddam komşularına tehdit teşkil etmiyor), uzun-erimli bir tehdidi ve kötü bir rejimi sona erdirmek üzere bir savaş bu…"

Canason haklı olarak şu soruyu soruyor: "Şimdilerde, başkanın propaganda görevlilerinin Irak'ın elindeki öldürücü silâhlardan ve o silâhların tehdit teşkil ettiğinden bahsettiklerini işitip duruyoruz… Hangisi doğru? Cohen'in birkaç yıl once yazdığı gibi 'Irak tehlikeli bir ülke değil' iddiası mı, yoksa Bush'un okuduğu kitaptaki 'Çok tehlikeli bir ülke' olduğu iddiası mı?"

Bildiğim şu: Bush'un son çıkışları üzerine İngilizler Irak'a saldırı konusunda ikircikli olmaya başladılar… Bir kitap okuyayım dedi ABD başkanı, hayatı değiştirdi…

TAHA KIVANÇ

Künye

Temsilcilikler

ReklamTarifesi

AboneFormu

MesajFormu