[ Yeni Safak Online - Ekonomi

IMF'nin taşeronu gitti

Şubat krizinden sonra ekonominin başına Dünya Bankası Başkan Yardımcılığı'ndan getirilen Derviş'in 17 aydır sürdürdüğü ekonomi patronluğu sona erdi

Şubat krizinden sonra Türk ekonomisinin başına getirilen Devlet Bakanı Kemal Derviş, nihayet istifa etti. Önceki gün Başbakan Ecevit ile yaptığı görüşmeden sonra istifa etmeyeceği yönünde mesaj veren Derviş, gece kararını değiştirerek, dün sabah saatlerinde istifa etti. İstifasını Başbakanlık'a gönderen Derviş, merkez solun birleştirilmesi yönündeki çalışmalarını sürdüreceğini bildirdi.

17 ayda ekonomiyi halletti!

Dünya Bankası Başkan Yardımcılığı'ndan Mart 2001'de ekonominin başına getirilen Devlet Bakanı Derviş, yaklaşık 17 aydır ekonomiyi yönetiyor. IMF ile yeni bir üç yıllık stand-by anlaşması imzalayan Derviş, güçlü ekonomiye geçiş programını uygulamaya koydu. IMF'nin de desteğini alan Derviş, bu süre içinde istediği tüm yasaları çıkarttı. Kendisi ile ters düşen bakanları istifa ettirdi. Ancak, 17 ay sonunda gelinen noktada, Türk ekonomisi halen istenen seviyeye ulaşamadı. Bu süre içinde, ekonomik göstergeler daha da kötüye gitti. Borç stokları, işsizlik patladı.

Kemal Derviş kimdir?

Dünya Bankası Başkan Yardımcılığı görevini bırakarak Türkiye'ye gelen Derviş, ekonomik krizin aşılması için umut bağlanan isim olmuştu. 53 yaşındaki Derviş, İngiltere'de ekonomi alanında dünyanın sayılı üniversitelerinden olan London School of Economics'den mezun olduktan sonra ABD'de Princeton Üniversitesi'nde de yüksek lisans ve doktorasını yaptı.

Derviş, Bülent Ecevit'in 1973-1976 yıllarında ekonomi ve uluslararası ilişkilerden sorumlu danışmanlığını yaptı. Ortadoğu Teknik Üniversitesi ve Hacettepe Üniversitesi'nin yanısıra Princeton Üniversitesi'nde ekonomi ve uluslararası ilişkiler alanında öğretim üyeliği görevinde bulunan Derviş, Dünya Bankası'na 1978 yılında girdi.

Kemal Derviş, Mayıs 2000 tarihinden bu yana Dünya Bankası'nda, küresel düzeyde yoksulluğun azaltılması programları ile ekonomi idaresi ve politika konuları için global iletişimden sorumlu Başkan Yardımcısı görevini sürdürüyordu.

Mart 2001'de Türkiye'ye geldi

Derviş, Şubat 2001'de yaşanan ikinci ekonomik krizin ardından 1 Mart 2001'de Türkiye'ye geldi. Kaolisyon liderleri, Dünya Bankası Başkan Yardımcısı Kemal Derviş'in, dışardan Devlet Bakanı olarak atanmasına karar verdi. Derviş, bakanlık görevi süresince sık sık bakanlıklar arasında eşgüdümsüzlük sorunundan şikayet etti. Derviş, siyaseti seveceğini tahmin etmediğini, ancak dünya görüşüne yakın bir siyasi partiyi destekleyebileceğini söylemişti.

11 Temmuz'da da istifa etmişti

Derviş, Mayıs ayı başlarında "Seçim tarihi belirlenmeli" diyince hükümet ortakları tarafından eleştirilmişti. Kemal Derviş, Hüsamettin Özkan'ın DSP'den istifasıyla başlayan süreç sonrasında 11 Temmuz tarihinde bakanlık görevinden istifa etmiş ancak Başbakan ile Cumhurbaşkanı'nın devreye girmesi üzerine, istifasını geri almıştı.

İşte ekonomide 17 ayda meydana gelen gelişmeler:

Derviş'in işbaşına geldiği 2 Mart 2001'de kişi başına gelir 2 bin 986 dolardı. Şimdi ise, 2 bin 160 dolara düştü. Hepimizin cebinden 826 dolar uçtu.

Aynı tarihte enflasyon yüzde 37'ler seviyesindeydi. Şu anda, yüzde 52'ler seviyesinde seyrediyor.

Son bir yıl içinde temel gıda maddelerinde yüzde 81 oranında artış oldu.

İşsiz sayısı 1 milyon 451 bin kişiden, 2 milyon 335 bin kişiye yükseldi.

Son bir yılda, 14 bin 700 esnaf ve sanatkar, küçük işletme yeni işyeri açtı. Ama bir önceki yıl bu sayı 19 bin 500 kişiydi. Yeni şirket kurarak istihdam yaratan işletmelerin sayısı 2001 yılında 27 bindi. Oysa bu sayı bir yıl önce 29 bin olarak belirlenmişti.

Bu dönemde ekonomi yüzde 9.4 küçüldü. Gayri Safi Milli Hasıla 190.1 milyar dolardan 148 milyar dolara geriledi.

Yine bankaların yeniden yapılandırılması kapsamında, kamu bankalarına 28 katrilyon liralık, batık bankalara da 24 katrilyon liralık kaynak aktarıldı.

Türkiye IMF'ye en fazla borçlu ülke haline geldi. IMF'den yaklaşık 35 milyar dolarlık borç alınırken, iç borçlar da 127 katrilyon liraya ulaştı.

Derviş'in yerine Türker
Kemal Derviş'in dün sabah istifa etmesiyle boşalan Hazine'den sorumlu Devlet Bakanlığı'na hükümet tarafından jet atama yapıldı.

İş dünyası ve akademisyenlerden istifaya tepkiler

İkinci kuşak gurbetçiler patronluğa terfi ettiler
İşçi olarak Avrupa ülkelerine giden gurbetçi vatandaşların ikinci kuşak çocukları bugün Avrupa'nın sayılı işverenlerinden oldular ve kurdukları işletmelerinde 419 bin Avrupalı çalışana iş imkanı sağlıyorlar.

GAP dünyanın dokuzuncu harikası
Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi (KSÜ) Rektörü Prof. Dr. Osman Tekinel, GAP'ın, her açıdan dünyada büyük ve önem taşıyan bir proje olduğunu söyledi. Prof. Dr. Tekinel, GAP'ın, dünyanın en büyük 9 projesi arasında bulunduğunu belirterek, "Bu projeleri; Manş Tüneli (İngiltere ve Fransa), Yangtze Elektrik Santrali (Çin), Asma Köprü (Hong Kong), Narmada Vadisi Projesi (Hindistan), Akashi Kaiyko Köprüsü (Japonya), Büyük Yapay Nehir Projesi (Libya), Kuala Lumpur İkiz Kuleleri (Malezya), GAP (Türkiye) ve Hibernia Petrol Platformu (Kanada) oluşturuyor" dedi. Prof. Dr. Tekinel, ayrıca GAP'ın, "Modern Dünyanın 7 Harikası'ndan birisi kabul edildiğini de söyledi.

11 Ağustos 2002
Pazar