T ü r k i y e ' n i n   B i r i k i m i

K Ü L T Ü R

Babasının yolunda, farklı çizgide...

"Ne" ve "ne de" karşılaştırma (mukayese) edatları, aralarında birçok ünlü isim bulunan gazeteci ve yazarlar tarafından yanlış kullanılıyor.

"Ne... ne de..." parçalarından ibaret olan mukayese (karşılaştırma) edatları aydınlar ve ilim adamları tarafından da çoğunlukla yanlış kullanılmaktadır. Zannediliyor ki, bu edatların içinde yeraldığı cümlelerin fiilleri (yüklemleri) daima müsbet (olumlu) fiiller halinde bilinmiş... Halbuki Jean Deny'nin Türk Dilinin Grameri isimli eserinde olsun, rahmetli Prof. Necmeddin Hacıeminoğlu'nun "Edatlar" isimli eserinde olsun, tesbit ve kaydedilmektedir ki, "ne... ne de..." edatlar, yerine göre, bazan olumlu bazan da olumsuz fiillerle kullanılabilmektedir..

Burada bazı yanlış kullanmışlara misal vermek konunun daha iyi anlaşılmasına yarıyacaktır:

25 Şubat 2001 tarihli Hürriyet gazetesindeki bir makalede (Oktay Ekşi): "Sezer'in itibarı o kadar büyük ki, ne generaller, ne de İslamcı partiler, kamuoyu önünde, onun otoritesine karşı çıktılar.." diye bir cümle yeralmaktadır. Burada cümlenin sonu "...otoritesine karşı çıkmadılar" şeklinde son bulmalıdır.. Yani karşılaştırma edatı "ne... ne de..." bu cümlede olumsuz, fiille beraber kullanılmak zorundadır. Aksi takdirde anlam bulanıklıktan kurtulamaz. Yine 25 Şubat 2001 tarihli Radikal gazetesinde Mine G. Kırıkkanat imzalı bir köşe yazısında: "Liberal ekonomi yanlısı Türk politikacıları, ne partileri içinde ne kafalarında ne de ülke yönetiminde demokrat ve liberal olabildiler.." Halbuki doğru ifade, "...demokrat ve liberal olamadılar.." şeklinde son bulmalıydı..

Şimdi bir de bu edatın, doğru olarak, olumlu (müsbet) bir fiille kullanılışına örnek verelim:

6 Nisan 2001 tarihli Yeni Şafak gazetesinde Sadık Albayrak, şöyle demiş: "...Ne dinin sağlam esasları korunabilmiş, ne de cahil ulemaya karşı bir kıyam vukûbulmuştur.."

Buradaki fiiller, olumlu (müsbet)tir.. Doğru kullanılmıştır..

Karşılaştırma edatlarıyle kurulan cümlelerde ne zaman olumlu fiil, ne zaman olumsuz fiil kullanılacağının kriteri; mânânın, hangisi kullanıldığı zaman daha net, daha sarih olabildiği keyfiyetidir.



1 Mayıs 2001
Salı
 
Künye
Temsilcilikler
ReklamTarifesi
AboneFormu
MesajFormu
Ana Sayfa | Gündem | Politika| Ekonomi | Dünya
Kültür | Spor | Yazarlar | Televizyon| Hayat| Arşiv
Bilişim
| Aktüel | İzlenim | Dizi | Röportaj | Karikatür

Bu sitede yayınlanan tüm materyalin HER HAKKI MAHFUZDUR. Kaynak gösterilmeden çoğaltılamaz.
© ALL RIGHTS RESERVED