|
|
İsrail ve Filistin sorununu çözmek için sürdürülen uluslararası çabalarda, son dönemde önemli bir gelişme yaşandı. Bugüne dek, arabuluculuk konusunda bir tür rekabet içerisinde olan BM, ABD, Rusya ve AB güç birliği yapma kararı aldı. Bunun sonucunda arabuluculuk çabalarında giderek söz sahibi olan gayrı resmi bir dörtlü grup ortaya çıktı. "4 akil adam", "4 arabulucu" ya da kısaca "quartet" olarak anılan uluslararası grup, İsrail ve Filistin Yönetimi arasında kelimenin tam anlamıyla bir mekik diplomasisi yürütüyor. Grup, BM Ortadoğu temsilcisi Terje Larsen, AB Ortadoğu temsilcisi Miquel Moratino, Rusya Ortadoğu temsilcisi Andre Vydovin ile ABD Kudüs Başkonsolosu Ron Schlicher'den oluşuyor. İsrail tarafındaki temaslara ABD adına İsrail Büyükelçisi Dan Kurzner katılıyor. Bu arada, İsrail basınına göre Filistin lideri Yaser Arafat, İsrail'in tutuklanmasını istediği Filistinli militanların grubun denetimindeki özel bir gözetim merkezine konulması yolundaki talebini kabul etti.
Türkiye dışarıda kaldıYeni uluslararası grup, ABD, Türkiye, AB, ve Norveç temsilcilerinden oluşan Mitchell Komitesi'nin yerini almış gözüküyor. 11 Eylül saldırıları öncesinde bu komitenin şimdi "quartet" tarafından yürütülen türden bir arabuluculuk yapması gündemdeydi. ABD daha önce kesinlikle BM ve Rusya'nın Ortadoğu'da arabuluculuk yapmasına izin vermez ve AB'nin katkısını da sınırlıı tutmaya çalışırken 11 Eylül saldırıları sonrasında gereksinme duyduğu uluslararası desteğin bu tutumunu tamamen değiştirdiği gözleniyor. Ancak Rusya ve BM arabulucu grubuna katılırken, Türkiye'nin dışarda kalmış olması dikkati çekiyor.
Gözlemciler, bu durumu Türkiye'nin arabuluculuk konusunda istekli olmamasına, en azından bu isteğini yeterince açık ifade etmemesine bağlıyorlar. Dışişleri Bakanı İsmail Cem, bölgeye yaptığı son ziyaret sırasında "Ben arabulucu değilim" diyerek, Türkiye'nin böyle bir iddiası olmadığını, amacının taraflar arasındaki görüş ayrılıklarının azaltılmasına çok az dahi olsa elinden geldiğince katkı yapmak olduğunu söylemişti.
|
|