Aylardır süren tartışmalardan sonra Suriye-Türkiye ilişkilerinde yeni bir döneme giriliyor. Suriye Devlet Başkanı 1. Yardımcısı Abdulhalim Haddam'ın iki günlük Ankara ziyareti önemli anlaşmalarla son buldu. Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, Başbakan Ecevit, Başbakan Yardımcısı Bahçeli ve TBMM Başkanı Ezgi ile görüşen Haddam ülkesine umutla döndü.

Haddam; İlkeler Deklerasyonu'nun yakında Cem ile Faruk el Şara tarafından imzalanacağını ve daha sonra da Cumhurbaşkanı Beşşar Esad'ın Ankara ziyareti sırasında da daha kapsamlı işbirliği anlaşmalarının imzalanacağını belirtti. Sayın Ecevit'i Şam'a davet eden Haddam, Beşşar Esad'ın da yakın bir zamanda Ankara'ya geleceğini söyleyerek iki ülke arasındaki ilişkilerin çok hızlı bir şekilde gelişeceğini vurguladı. Başta Sezer olmak üzere, Türk yetkililer ile çok olumlu ve önemli görüşmelerde bulunduğunu belirten Haddam Türkiye-Suriye dostluğunun tüm bölge için önemli olduğunu, bununla Türkiye'nin Arap ve Müslüman ülkelerine açılımının da hızlanacağına dikkat çekti.

Bir ziyaret kapıları sonuna kadar açtı

Türkiye'yi ziyaret eden ilk Suriye Cumhurbaşkanı Yardımcısı olan Haddam, 1971 yılından 1984 yılına kadar Suriye Dışişleri Bakanlığı görevini üstlenmişti. Daha sonra Devlet Başkanı Yardımcısı olan Haddam Suriye'nin iç ve dış politikasında önemli bir konumda bulundu. Bu anlamda Haddam'ın Ankara ziyaretinin başarılı geçmesi Suriye-Türkiye ilişkilerinin geleceği açısından çok önemlidir. Uzun süren bir soğukluk döneminden sonra 1998 yazında savaşın eşiğine gelen bu ilişkilerin böylesi bir tek ziyaret ile bu denli gelişme sürecine girmesi aslında iki ülke halkları arasında var olan maddi ve manevi bağların fazlalığından ve güçlü olmasından kaynaklanıyor. Yaklaşık 1000 km'lik ortak bit sınıra sahip olan iki ülkenin yakınlaşması öncelikle sınır boyunda yaşayan karşılıklı akraba ailelerini mutlu edecektir. Sınır boyundaki şehirlerin yakın gelecekte (özellikle Türk tarafında) ticari ve ekonomik olarak canlanacağını ve dolayısıyla dostlukların artacağını şimdiden söyleyebiliriz. Türkiye'nin Suriye ile ilişkilerinin gelişmesi Arap ülkeleri ile olan ilişkilerine de katkıda bulunacaktır. Bu ise, Türkiye'nin bölgedeki hareket kabiliyetini artıracak ve İsrail ile ilişkilerinde daha rahat davranma imkanlarına sahip olacaktır.

Arap dünyası ile iyi ve sağlıklı ilişkiler geliştiren Türkiye AB ile pazarlıklarında daha güçlü olabileceği gibi belgesel konumundan dolayı var olan bölgesel sorunlarını da (Kürt sorunu) daha rahat çözüme kavuşturabilir ve sağlanacak olan yumuşama ortamında kendi ekonomik yapısını güçlendirebilir. Çünkü Türk malları çeşitli nedenlerden dolayı bölge ülkelerinde daha fazla ve daha rahat girebilir.

En fazla Türkiye kârlı çıkar

Rahmetli Turgut Özal döneminde bu gerçek kanıtlanmış ve Türkiye'nin Arap ülkelerine olan dış satımı ilk defa Avrupa ülkelerini geçmişti. Karşılıklı çıkarları gözeten böyle bir ilişki alt yapısı sağlıklı bir şekilde oluşturulabilirse bundan başta Türkiye olmak üzere tüm taraflar karlı çıkabilir. Üstelik tüm olumsuzluklarına rağmen Türkiye'deki demokratik deneyim bölge ülkeleri ve halkları yakında ve ilgiyle izlenmektedir. 400 yıl birlikte yaşayan Türk ve Arap halkları bugün artık tüm olumsuz ön yargılardan kurtularak kendi aralarındaki ilişkilere yeni bir boyut kazandırmak zorundalar. İsrail ile barıştan söz eden Arap ülkeleri ve İsrail ile her alanda işbirliği anlaşmaları imzalayan Türkiye neden beraber bir şeyler yapmanın daha mantıki ve sağlıklı olabileceğini düşünemiyorlar.

Suriye-Türkiye ilişkilerinde sağlanacak yeni gelişmeler böyle bir amaca yeni boyutlar kazandırabilir. Haddam'ın Ankara ziyareti Suriye tarafının bunun için hazır olduğunu kanıtladı. Ankara'nın da bu ziyarete vereceği karşılığın Türkiye'nin Arap ülkelerine ve belki de kendi tarihine olan ilgisini kanıtlayacaktır.