Milli İstihbarat Teşkilatı'nın internet sitesi, eski daire başkanı Mehmet Eymür'ün açıklamaları ve bazı TV dizileri nedeniyle son aylarda popülaritesinin zirvesinde. MİT sitesini ziyaret edenler, güncel sorulara yanıt arıyorlar. Ziyaretçiler, en fazla kuruma personel olarak nasıl girilebileceği sorusunu yöneltiyor. MİT'te çalışmak için ne gibi niteliklerin arandığı sorulurken, giriş için yapılan sınavlar hakkında da bilgiler isteniyor.

İşte bazı ilginç sorular:

-MİT'te çalışan herkes birbirini tanır mı? Kod adıyla mı yoksa, gerçek adıyla mı tanır?

- MİT yasal bir kuruluş, mensupları ise yurt dışına ve Türkiye sathına yayılmış devlet memurlarıdır. Coğrafi şartlar ve görevin özelliği nedeniyle farklı ortam ve yerlerde çalışırlar. Bu koşullardaki bir iş yerinde insanlar birbirlerini ne kadar tanırsa, MİT mensupları da birbirlerini o kadar ve elbette gerçek kimlikleri ile tanırlar. Ancak, tüm istihbarat örgütlerinde olduğu gibi, görevin gerekli kıldığı durumlarda kod adı kullanılması gizlilik ve güvenliğin vazgeçilmezliğinden kaynaklanır.

- Kimlerin telefonları dinleniyor? Telefonumun dinlendiğini nasıl anlarım?

- Telefon dinleme, yargı kararı ile ve yasa ile sınırlanmış özel durumlarda başvurulan bir uygulamadır. Türkiye Cumhuriyeti'nin ülkesi ve milleti ile bütünlüğüne, varlığına, bağımsızlığına ve güvenliğine, anayasal düzenine ve milli gücünü meydana getiren bütün unsurlarına karşı içten ve dıştan yöneltilen faaliyetlerde bulunmuyorsanız ya da yabancı ülkelerin istihbarat kuruluşlarının ağına düşmemişseniz telefonunuzun dinlenmesi için hiç bir neden yoktur. Ama yine de telefonunuzun dinlendiğinden şüphe duyuyorsanız, Cumhuriyet Savcılıkları'na başvurabilirsiniz.

- MİT bünyesinde gerçekleştirilen yeni yapılanmanın amacı nedir?

- Yeni yapılanmada belirleyici unsur, haber toplama faaliyeti ile istihbarat üretimi faaliyetinin birbirinden ayrılarak müstakilen organize edilmesi anlayışı olmuştur. "İdari" ve "istihbari" görevlerden sorumlu Müsteşar Yardımcılığı sayısı, operasyonlardan sorumlu Müsteşar Yardımcısı'nın ilavesiyle üçe çıkarılmıştır. Böylece tek bir Müsteşar Yardımcısı'nın yönetiminde sürdürülen istihbarat çarkının işleyişi, "toplama" ve "değerlendirme" biçiminde bölünerek iki ayrı Müsteşar Yardımcısı'nın sorumluluğuna verilmiştir. Bölge Başkanlıkları ile yurt dışı birimlerince yürütülen haber toplamaya yönelik operasyonlar bir Müsteşar Yardımcısı'nın sorumluluğu altında Operasyon Başkanlığı'na bağlanmış, toplanan haber, bilgi ve dokümanların teknik istihbarat ile birleştirilip değerlendirilmesi ve analiz edilerek kullanıcılara sunulması görevi ise bir diğer Müsteşar Yardımcısı'nın sorumluluğu altında İstihbarat Başkanlığı'na bırakılmıştır. İdari üniteler ise, daha önceki yapılanmada olduğu gibi, ayrı bir Müsteşar Yardımcısı'nın sorumluluğu altında tutulmuştur. Ayrıca atama ve terfilerin objektiflik ölçütlerine bağlanması amacıyla bir "Üst Kurul" oluşturulmuştur.

- MİT'in sadece dış görevler üstlenmesi ve yurt içinde istihbarat faaliyetini tümüyle Emniyet'e bırakması önerilerine MİT nasıl bakıyor?

- Türkiye'de iç ve dış tehditlere bir bütün olarak yaklaşılması zorunludur. Güvenlik istihbaratı sadece yurt içi faaliyetlerle sınırlı değildir. Önemli ölçüde yurt dışında da tehdit oluşturduğu gibi, bu tehditlere destek veren ülkelerle bağlantılı olarak, stratejik istihbarat ile de bütünleşmektedir. Ayrıca Yasa gereği MİT, iç ve dış kaynaklarca sağlanacak bilgilerin belirleyeceği milli güvenlik istihbaratını "Devlet çapında" oluşturmakla görevli kılınmıştır.

MİT Müsteşarı konuşabilir mi?

- MİT Müsteşarı medyaya beyanat verebilir mi?

- MİT Müsteşarı 2937 sayılı kanunun 13'ncü maddesi gereğince yalnızca Başbakan'a karşı sorumludur. Cumhurbaşkanı, Genelkurmay Başkanı ve MGK Genel Sekreteri'ne de bilgi vermekle mükelleftir. Bu makamların dışında Başbakan'ın onayı olmadan beyanatta bulunamaz.

- MİT hangi yabancı servislerden üstündür?

- Bu kuruluşların gücü, devletin güvenliğe verdiği önem, sahip olduğu teknoloji, personelinin eğitimi ve tecrübesi, hepsinden önemlisi, kendi vatandaşlarından gördüğü destek ile doğru orantılıdır. MİT, bu açıdan dünyanın sayılı istihbarat kuruluşları arasında yer almaktadır.

- MİT'in sivilleşmesi kavramı neyi ifade ediyor?

- Bütün istihbarat teşkilatlarının kadrolarında sivillerin yanısıra asker kökenli görevliler de yer almaktadır ve Batılı demokratik ülkelerin servislerinde asker kökenli personel kullanımının oranı MİT'e göre çok daha yüksektir. Meseleye asker-sivil gibi bir yaklaşımla bakılmamalıdır. Ülke çıkarları ve ihtiyaçlara göre, uzmanlık alanlarının zorunlu kıldığı kadrolaşma, personel politikasının temel unsuru olmalıdır. Halen MİT bünyesindeki asker kökenli personel miktarı tek rakamlı yüzdeleri geçmemektedir. Teşkilat bünyesinde çalışan her görevli, MİT mensubu olma kimliği ile bütünleşmiştir ve en yüksek verimliliği sağlama gayreti içindedir.