EYT'nin yasalaşmasıyla birlikte milyonlarca vatandaşa emeklilik yolu açıldı. AK Parti’nin seçim beyannamesinde yeni emeklilik reformuna vurgu yapıldı. Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın açıklamaları sonrası 2000 sonrası sigorta girişi olanları da emeklilik heyecanı sardı. Emeklilik yaşının özellikle kadınlarda çocuk sayısına göre esnetilmesi, esnafın emekliliği için gerekli prim gün sayısının düşürülmesi gibi yeni adımlar devreye girecek. 2000 sonrası işe girenler için yeni bir emeklilik sistemi gelecek. Bağ-Kur-SSK prim eşitlemesi ile erken emeklilik imkanı doğacak. Peki, 2000 sonrası için düzenleme ile yeni emeklilik sistemi ne zaman çıkacak? 2000 ve sonrası için emeklilik şartları neler?
Fatih Erbakan'dan 2000 sonrası SGK'lılara destek
Yeniden Refah Partisi Genel Başkanı Fatih Erbakan, birkaç günlük farkla EYT düzenlemesinden yararlanamayan vatandaşlara destek gösterdi. Erbakan, ''EYT düzenlemesi yapılırken; 8 ve 9 Eylül sınırlamasının da ortadan kaldırılarak adaletli bir emeklilik sistemi getirilmelidir.'' dedi.
2000 sonrası için emeklilik düzenlemesi olacak mı?
Sabah’ın haberine göre, Yeni reform çalışması EYT kapsamına girmeyen ve 8 Eylül 1999 sonrasında sigortalı olanlar açısından da avantajlar içeriyor. Burada daha erken sigortalı olan ve konulan 7.000 gün prim şartını tamamlayanlar açısından bir kademeli emeklilik sistemi üzerinde çalışılıyor. Ancak burada sistemin ne şekilde olacağı çalışma bittiğinde ortaya çıkacak. Fakat EYT dışında kalanlar için bir avantaj getirilmesi söz konusu olacak.
Yeni reform çalışması EYT kapsamına girmeyen ve 8 Eylül 1999 sonrasında sigortalı olanlar açısından da avantajlar içeriyor. Burada daha erken sigortalı olan ve konulan 7.000 gün prim şartını tamamlayanlar açısından bir kademeli emeklilik sistemi üzerinde çalışılıyor. Ancak burada sistemin ne şekilde olacağı çalışma bittiğinde ortaya çıkacak.
Bağ-Kurlulara erken emeklilik var mı?
- Bağ-Kurlular ile SSK kapsamında sigortalı olanlar arasındaki prim farklılıkları da giderilecek. Bu durumda başta esnaf olmak üzere Bağ-Kur'lular 9.000 gün prim biriktirmek durumunda kalmadan en az 5 yıl erken emekli olabilecek.
- Şu anda işe giren bir SSK'lı 7.200 gün ile emekli olurken Bağ-Kur'lu 9 bin gün ödemek durumunda. EYT kapsamındakiler için bu fark daha da büyüyor.
SSK, Bağkur emeklilik prim gün sayısı, çalışma yılı düşecek mi?
EYT'li SSK'lılar en fazla 5.975 gün öderken Bağ-Kur'da bu süre 9.000 güne çıkıyor. Buralarda yapılacak eşitleme ile hem kısmi emeklilikteki 5.400 gün ile 4.500 ve 3.600 gün arasındaki farklar ortadan kalkacak hem de normal emeklilik 5 yıl öne alınmış olacak. Bu gerçekleştiğinde Bağ-Kur'dan SSK'yı geçmek isteyenler için 3.5 yıl SSK'lı olma kuralının da ortadan kalkması gündeme gelebilecek.
Kısmi emeklilik nedir?
İş Kanunu ve Sosyal Sigortalar Kanunu'na göre EYT kapsamında olup da primi yetmeyenler kısmi emeklilik hakkından yararlanabilir. Kısmi emeklilikte 15 yıl ve 3600 günü dolduranlar daha fazla çalışmadan emekli olabilecek. Bunun için yaş şartı kadınlarda 58, erkeklerde ise 60 yaşını buluyor.
Kısmi emeklili maaşı ne kadar?
Emeklilik maaşında yapılan düzenleme ile en düşük emekli aylığı 7500 TL oldu. Aylık tutarı kök aylıkları ne olursa olsun 7.500 lira olacak. Aylık tutarı sigorta başlangıcının 2000'den önce ve sonra olmasına göre değişiyor. Kısmi emeklilik hakkı kazananlar için de kök aylıkları ne olursa olsun alacakları aylık 7500 lira olacak.
Kısmi emeklili şartları neler?
- Kısmi emeklilikte yaş haddi işe başlama tarihi, çalışılan statüye göre değişiyor. Buna göre, 8 Eylül 1999'dan önce sigortalı olanlar 15 yıl, 3600 günü dolduğunda 50-60 arası değişen yaşı doldurduğunda emekli olabilir. Bu tarihten sonra çalışmaya başlayanların 4500 günü tamamlaması gerekiyor.
- İlk defa çalışmaya Eylül 1999-30 Nisan 2008 arasında başlayan SSK'lılar 25 yıl sigortalılık 4500 prim günü doldurduğunda kadın 58 erkek de 60 yaşında emekli olabilecek. Mayıs 2008'den sonra sigortalı olanların primini 1 Ocak 2036'ya kadar 5400 güne tamamlaması koşuluyla 63 yaşında emekli aylığına hak kazanacak.
Kimler 3600 prim günüyle emekli olabilir?
İşsizlik Sigortası Kanunu'na göre 8 Eylül 1981'den önce işe başlayan kadınlarla 8 Eylül 1976'dan önce işe başlayan erkekler 15 yıl sigorta süresi, 3600 günü tamamlayarak emekli olabilir. Sosyal Sigortalar Kanunu'na göre 23 Mayıs 2002'de 15 yılkı sigortalılık süresini dolduran kadınlar 50, erkekler de 55 yaşını doldurduysa 3600 gün malullük, yaşlılık, ölüm sigortaları primi ödemiş olanlar istediklerinde emekli olabilir.
