Alanya’daki bir konuşmasında empati kelimesini kullandığında dinleyicilerin arasından yörük olduğunu söyleyen bir köylü hanım, “Biz ona halden anlamak” deriz demiş.Hoca hak vermiş kadın dinleyiciye,“Evet, empati halden anlamaktır.”Onun bu kadar sevilen bir bilim insanı olmasının sebebi nedir diye sorsalar,“halden anlaması”derdim herhalde.Şimdiki genç kuşak empati diyor buna.Ama ‘halden anlamak’ empatiden daha sıcak daha samimi.Bu hafta içinde annesine kavuşan rahmetliProf. Dr. Doğan Cüceloğlu’ndan
Alanya’daki bir konuşmasında empati kelimesini kullandığında dinleyicilerin arasından yörük olduğunu söyleyen bir köylü hanım, “Biz ona halden anlamak” deriz demiş.
Hoca hak vermiş kadın dinleyiciye,
“Evet, empati halden anlamaktır.”
Onun bu kadar sevilen bir bilim insanı olmasının sebebi nedir diye sorsalar,
“halden anlaması”
derdim herhalde.
Şimdiki genç kuşak empati diyor buna.
Ama ‘halden anlamak’ empatiden daha sıcak daha samimi.
Bu hafta içinde annesine kavuşan rahmetli
Prof. Dr. Doğan Cüceloğlu’
ndan bahsediyoruz.
Deniz Bayramoğlu’
nun
Doğan Cüceloğlu
ile yaptığı söyleşi kitabı “Kendini Keşfetmeye Zorluklarla Başa Çıkmaya Var mısın? - Güçlü Bir Yaşam İçin Öneriler” adlı söyleşi kitabı Ocak 2021 yayımlandı.
İnsanlar arasındaki ‘
Ben
’ ve ‘
Biz
’ ilişkisini gözlemlediği hikayelerle herkesin anlayabileceği en basit bir dille anlatırdı.
Herkesin anlayabileceği bir dille konuşmak, herkesin anlamasını istemektir.
Muhataba muhatabın
seviyesine göre hitap etmek de herkesin harcı değildir.
**
Halden anlamak yani empati
dediğimiz şey bize uzak bir anlayış değil.
Empati
; bir insanın, kendisini karşısındaki insanın yerine koyarak onun duygularını ve düşüncelerini doğru olarak anlaması anlamına geliyor.
Empati yani halden anlamak ile toplumu nasıl etkiler?
Halden anlayan insanlar çoğaldıkça insan ilişkileri gelişir.
İnsanlar arasındaki kavgalar azalır hatta zamanla yok olur.
Aile içi empati ise, aile bireylerinin karşısındaki insanı kendi yerine koyması anlamına gelir.
Bu şekilde bireyler karşındakinin ne tepki vereceğini bilir ve ona göre davranır.
Uzmanlar
halden anlamanın üç kuralı
var diyorlar;
•Bir insanın kendisini karşısındaki kişinin yerine koyarak, olaylara onun bakış açısıyla bakmaya çalışması
•Karşısındakinin duygu ve düşüncelerini doğru olarak anlamak ve hissetmek
•Karşısındaki kişiyi anladığını o kişiye ifade etmek
**
Empati yani halden anlamak, bizim
kültürel kodlarımızda
yer alan bir gerçek.
“Sizden biriniz, kendisi için arzu edip istediği şeyi, başkası için de arzu edip istemedikçe, gerçek anlamda iman etmiş olmaz” diyen bir Peygamber'i rehber olan gören bir toplumun içinde yaşıyoruz.
Bir toplumun ekonomik ve sosyal gelişmişliği de halden anlama derecesiyle ölçülür.
Eğer bir toplumda halden anlayanlar çoksa ve güçlüyse o toplum zenginleşir ve güçlenir.
Eğer bir toplumda halden anlamayanlar çok ve güçlüyse o toplumda zengin fakir uçurumu derindir, ülkenin itibarı da ekonomisi de zayıftır.
Yoksulluk yüksektir, dilencisi fazladır.
Halden anlamayanların güçlü olduğu toplumlarda zenginler devlet kapısından, yoksullar da zenginlerin kapısından ayrılmaz.
**
Mersin’in Silifke ilçesinde 11 çocuklu bir ailenin en küçük çocuğu olarak 1938 tarihinde dünyaya gelen
Doğan Cüceloğlu’
nun hayatı bir başarı öyküsü gibi.
Halden anlayan bir insandı.
1980-1996
yılları arasında ABD’nin Kaliforniya Eyalet Üniversitesi’nde görev yaptı; kırktan fazla bilimsel makale yayımladı.
1996’da
Türkiye’ye dönerek üniversite öğrencilerine, öğretmenlere, ana-babalara ve işadamlarına yönelik seminerlere, konferanslar ve atölye çalışmaları yaptı.
16 Şubat 2021
’de İstanbul’un Beşiktaş ilçesindeki evinde 83 yaşında hayata veda etti
**
Kitap üzerine kendisiyle yapılan söyleşilerde hocanın hayata bakışının ne kadar pozitif, ne kadar ‘
bizden
’ olduğunu görüyor ve hissediyorsan. Çok uzun süre ABD’de kalsa da
Anadolu insanı kokusu
hiç kaybolmamış üzerinden.
Asık suratlılığın
askeri rütbe gibi mevki, makamın derecesini gösterdiğini söylüyor ve onlara acıyor.
“Hüzün, muazzam eğitici bir elçidir.”
Diyor Doğan hoca; “Merhaba hüzün, ne söylemek istiyorsun diye sorabilen insana hüzün muazzam kapılar açar.”
“İçimizde bir ölçek var”
sözü beni en çok etkileyen sözlerinden biri.
Kendinle sohbet edersen, kendini tanırsın, kendini tanırsan yanlışların azalır, acıların hafifler, mutlu olmayı öğrenirsin diyor.
Akşam başını yastığa koyduğunda kendinle sohbet edebilen insan kalmayı başarıyor. Diğerleri medyanın rüzgarıyla bir aşağı bir yukarı savruluyor.
Ne diyordu Sadi;
Ne kadar okursan oku, bilgine yakışır şekilde davranmıyorsan, cahilsin demektir.
#Doğan Cüceloğlu
