Frito Lay ile SUMOTAŞ"ın kavgası

Kocaeli''nin son dönemde en hareketli sanayileşmesinin yaşandığı Kartepe ilçesi sınırları içerisinde iç açıcı gelişmelerden bahsetmek şu sıralar mümkün değil.

Nedenini anlatayım:

Amerikan devi cips üreticisi Frito Lay ile bölge halkı arasında uzun süreden beri yaşanan gerginlik ciddi bir çatışma sürecine girdi.

Hükümet ve belediyenin üst düzey temsilcilerinin arabuluculuk çabaları da sonuç vermedi.

Geçimini taşımacılıktan kazanan bölge halkı bayramda yine diken üstündeydi.

Bayram nedeniyle o bölgede idim.

Dinlediğim taşımacılar, sorunu çözmede etkisiz kalan Büyükşehir Belediye''si ve hükümete kızgınlar.

*

Olayları kısaca hatırlatayım;

Amerikan sermayeli Pepsico firmasına ait Frito Lay Fabrikası atıştırmalık yiyecek olarak cips üreten küresel, büyük bir dev.

Bu dev markanın Suadiye''de bir fabrikası bulunuyor.

SUMOTAŞ, 1993 yılında kurulmuş, bölgenin ve Türkiye''nin önemli kooperatiflerinden biri.

SUMOTAŞ ve Frito Lay arasında lojistik ilişkisi var.

Lojistik tedarikçi olan kooperatif, bu büyük ve küresel devin ürünlerini taşıyor.

Kooperatif, yani bölge halkı varını yoğunu, araç yapısını bile Frito Lay''e endekslemiş.

*

Küresel dev Frito Lay, kooperatiften yüksek fiyatlara karşı indirim talep ediyor.

Frito Lay, "İsteklerimiz kabul edilmezse, lojistik işi için ihaleye çıkarız" diyor.

Kooperatif, Frito Lay''in lojistik maliyetlerini aşağıya çekmeye hazır.

Ancak bunun için uzun vadeli sözleşme ve geri dönüş yükü garantisi istiyorlar.

Frito Lay, 27 Haziran''da Sumotaş''a ihtarname gönderip, 28 Temmuz''da sözleşmelerinin feshedileceğini bildirince.

Sumotaş 10 bin kişiyle fabrika önünde ilk eylemini yapıyor.

İkinci eylemde çöp konteynerleri yakılıyor ve Suadiye''nin yollarını kapatıp, itfaiye dahil kimseyi sokmuyorlar.

Olayların büyümesi üzerine protestoculara biber gazı sıkan polisle taşımacılar arasındaki gerginlik de üst seviyeye çıkıyor.

Kadir Gecesi sabahında Kocaeli polisinin, Kartepe ilçesine bağlı Suadiye beldesine baskın düzenleyerek Sumotaş Kooperatifi Başkanı Hüseyin Erhan''ın da aralarında bulunduğu 30 kişiyi evlerinden gözaltına alması bölge halkı ile Frito Lay arasındaki ilişkileri bozmuş.

Halk patlamaya hazır.

SUMOTAŞ ve Frito Lay arasındaki sıkıntı özetle böyle.

*

Sıkıntılar bütün bölgeyi etkiliyor. Çünkü binlerce insan buradan ekmek yiyor. Suadiyelilerin önemli bir geçim kaynağı da lojistik tedarikçiliği.

Yeni ihale söylentileri, anlaşmazlığın uzaması ipleri daha da geriyor.

SUMOTAŞ Başkanı Hüseyin Erhan, 19 yıldır fabrikanın her türlü talep ve isteklerine uyumlu yaklaştıklarını ancak son tekliflerinin kabul edilir gibi olmadığını söylüyor.

Erhan, "Bizden, yüzde 38 ile 45 oranında indirim yapmamızı istiyorlar. Bu kabul edilir gibi değildir. Bu teklifleri kabul etmemiz halinde nakliye işini yapan 491 üyenin açlığa mahkûm edilmesi demektir" diyor.

*

Bölgede üç kişiden biri geçimini bu taşıma işinde sağlıyor.

Fabrika yönetimi tekliflerinde geri adım atmaz ise, kooperatife bağlı kamyoncular ile bölge halkı arasında ciddi gerginlik yaşanacak.

Hiç istenmeyen olaylar yaşanabilir.

Bayramda edindiğim intiba: Bölgede yüksek gerilim ve sıkıntı var.

*

Kartepe Sanayici ve İşadamları Derneği KATSİAD yönetimi de arabuluculuk için çalışıyor.

Şirket yönetimine sosyal sorumluluk ve şantaj uyarısı yapıyor.

Burada taşımacılarla ABD devi Frito lay arasında devletin arabuluculuğuna acil ihtiyaç var.

Benden söylemesi.

Suadiye''de geçimini bu işten sağlayan nüfus sayısı 2-3 bin kişi.

Bu insanların açlığa itilmesi doğru değil.

Amerikan devi açısından da bu kavga doğru değil.

Çıkacak büyük hadiseler Cips pazarında önemli bir payı olan Doritos, Lay''s ve Ruffles gibi cipsleriyle tanınan Frito Lay''i ülke çapında zarara sokabilir.

*

NOT: Suriye''de gelinen kritik sürecin hemen arkasından Türkiye''de PKK''nın azması ve BDP''nin de gerginliğe çanak tutar tavır alması önümüzdeki dönemde çok sıcak gelişmelerin olacağını gösteriyor.

Televizyon ve yazılı medya ile internet medyasının sağduyulu davranmasının tam zamanı.

Ülkede bir Türk-Kürt çatışması için uluslar arası bazı merciler son kozlarını oynuyorlar.

Dikkatli olunmazsa bu süreçten herkes zararlı çıkar.