Bir dostun olacak

Bir dostun olacak, senden daha güzel.

Kendini güzel hissettiğin zamanlarda kalkıp yanına gideceksin, onun güzelliğini görüp kendi çirkinliğini fark edeceksin. Kendini çirkin hissettiğin zamanlarda kalkıp yanına gideceksin güzel dostunun, güzelleşeceksin. Senin çirkinliğini fark ettirecek kadar güzel bir dostun olacak ki elindeki güzellikle yetinmeyesin, daha ötesinin derdine düşesin. Yeri geldiğinde senin güzelliğini sana seyrettiren bir ayna olacak ki dostun, çirkinim diye diye hepten çirkin kalmayasın. Çirkinlerin arasında herkes çok güzeldir; güzelin yanında herkes biraz çirkin. Güzel bir dostun olacak güzelden haberdar; mahzunsan yanağına zarif bûse olacak güzelliği, neşeliysen nazenin bir tokat.

Bir dostun olacak, senden daha doğru.

Önümüz, ardımız, sağımız, solumuz eğri olmuş; doğru olmak zor iş, doğru kalmak ondan zor. Elif olmaksa niyetin, mertekler arasında tüketmeyeceksin ömrünü, doğruluk yolunda kaddini dâl eylemiş bir dost bulacaksın kendine. Varacaksın dizlerinin dibine, saatlerce konuşacaksın yahut susacaksın saatlerce, ne söz içinde doğruluktan bir kelam olacak ne sükût içre dile gelecek doğruluk ama kalkıp giderken eğri yanlarının biraz doğrulduğunu fark edeceksin kalbindeki ince ağrıdan. Onsuz geçen zamanlarda eğri bir iş yapacak olsan kalbin ona doğru sızlayacak; bütün kapıları kapatacak mesela bir Züleyha yüzlü, dostun cemali süzülecek kapı aralığından sen utanacaksın ve önden yırttırmayacaksın gömleği. Doğru bir dostun olacak; varlığı doğrulmana sebep, yokluğu eğrilerine mani.

Bir dostun olacak, senden daha akıllı.

İnsansın, aklın bazen dünyaya çalışır bazen ahirete ve insansın bazen ne dünyaya çalışır aklın ne ahirete. Dünya için ahireti yakan en akıllısı olsa da dünyanın hakikatte ahmaktır; ahiret için dünyayı yıkan ahmak değilse de aklı yarımdır, ikisinden de haberi olmayana zaten deli diyorlar. Akıllı o ki dünyasını ukbasına sermaye, ahireti dünyasına terazi, her ikisini birbirine denk ve ikiyi hakikatte bir bile. Kendini bilmeyenler bunu nereden bilesi? Kendini bilen bir dostun olacak, yüzünü görünce kendini bilemediğini bileceksin ve kendini bilemeyenin O’nu bilemeyeceğini ve O’nu bilemeyenin dünya vü ukbayı bir eylemeyeceğini... Aklın ne olduğunu bileceksin ki akılsız olduğunu bilesin, akıllı bir dostun olacak ki aklın ne olmadığını göresin.

Bir dostun olacak, senden daha iyi.

Eşkıya mahallesinde eşkıyalık etmeyene evliya muamelesi yaparlar, evliya semtinde eşkıyalık eden kendine haber verir kendinden. Kötüler civarını mesken etmişsen kendinden daha iyisini göremezsin ama iyiler meclisine oturdun mu kendinden daha kötüsü kalmaz cihanda. Kim ki iyilerden oldu yola kendini kötülerden bilerek çıktı, kim ki kötülerden oldu kendini iyi bilerek yoldan çıktı. Dostun senden cimriyse verdiğin üç kuruş sadaka ile kendini Sıddık-ı Ekber zannedersin, senden cömert bir dostun varsa dünyaları versen hiç gelir gözüne. Bînamazdan dost tuttun mu, Cumaları kıldım diye evliya zannedersin kendini. Seher bülbülüne gönül verirsen savm u salâtla bu işin bitmediğini anlarsın. Senden daha iyi bir dostun olacak ve onun halini gördükçe en büyük iyiliğin bile gözüne saman çöpü gibi gelecek, en küçük kötülüğün gözünde dağlarca büyüyecek. Bir de bakacaksın ki iyilik dediğin samanı dağ, dağı saman eylemekmiş.

Bir dostun olacak, senden daha dertli.

Daha yanına gitmek için yola düştüğünde dertlerinin yarısının aslında dert olmadığını anlayacaksın, kapısından girerken üç beş bir şey kalacak aklında, yüzünü görünce cümle dertlerin derman bulacak. Bazı insan baştan aşağı hakikat derdi kesilmiştir, bazısı biraz bulmuştur o derdi. Bazısı da bilir biraz ama en sığ insanın kalbi dahi hakikat dertlisini görünce derdin aslında ne olduğunu sezer. Çünkü kalbinin derininde Elest’ten kalma bir yara taşır en sığ dediğin insan bile. Senden daha dertli bir dostun olacak ve onun bir derdinin senin bin derdinden büyük ve kıymetli olduğunu fark edip derman arama telaşını terk ederek dert bulma derdine düşeceksin. Bin ateşe bin ayrı su aramak dünya ehlinin işidir, ahiret ehli bir ateşe bir su arar, Allah ehli ise baştan ayağı ateş kesilir de sular köşe bucak kaçacak delik arar, ondan.

Bir dostun olacak yüzünü görünce bir’i hatırlatan.

Senden daha güzel, senden daha doğru, senden daha akıllı, senden daha iyi, senden daha dertli, yüzünü görünce bir olanı hatırlatan bir dostun olacak ki senin varlığının bir anlamı olsun.

Bu dostu bulmuş, ona dost olmuşsan ellerinden öperim.

Dünyada böyle bir dost yok diyorsan sana şifa dilerim.

Bu dostu nereden bulacağım diyorsan senin için hidayet niyaz ederim o en yüce dosttan.

Ama kendine dönüp “Acaba beni sevenler için ben böyle bir dost olabildim mi” muhasebesiyle kalbi kanayanlardan, ciğeri yananlardansan yaklaş sana bir diyeceğim daha var.

Allah bir insanı kendisiyle meşgul etmek istedi mi onu önce kendiyle meşgul eder. Herkesin bakışlarını dışa çevirdiği yerde sen dönüp kendi içinde arıyorsan eksik olanı, bunu seni tamam etmeyi murad edenin büyük bir lütfu bil. Zira kaybettiğini fark eden, aramanın eşiğine düşer, o eşiğin ardında ise bulanların dergâhı var. Bilenlerle beraber olursan bilirsin, bulanlarla beraber olursan bulursun, olanlardan ayrılmazsan olursun.

Diyeceğim o ki aziz dostum,

Dostlarına güzel, doğru, akıllı, iyi, dertli, bir’i hatırlatan bir dost mu olmak istiyorsun; kendine böyle bir dost bul.