Sharjah Kaligrafi Bienali

Körfez’deki beni en fazla etkileyen ve uzun yıllardan beri merak ettiğim lakin bir türlü ziyaret etmek için fırsat bulamadığım Sharjah Calligraphy Biennial’i oldu. Bu yıl 2 Ekim- 30 Kasım tarihleri arasında 11. kez düzenlenen bienalin teması Inscriptions yani Yazıtlar.

Merkezi Sharjah Art Museum ve Calligraphy Museum’da olan bienal şehrin farklı noktalarında da yer alıyor.

Son derece klasik olarak adlandırılacak eserler de mevcut hat sanatının çağdaş yorumları da. Bence klasik eserleri ayrı bir sergiyle değerlendirmek, bunu bienal çatısı altında tutmamak gerek. Çünkü bienal çağdaş sanatın bir formu bugünün sanat dünyasında.

Bienalde gördüğüm çağdaş yaklaşımlar çok etkileyiciydi. Eserlerini yıllardır takip ettiğim Suudi sanatçı Nasser al Salem’im eserleri, Sabah Erbili’nin büyük boyutlu duvarı, Akil Ahmad’in kırıştırılmış kağıt efekti veren Drafts and Instriptions isimli eseri başarılı örneklerdi. Bu tarz eserlerin Türkiye’de de örneklerini görmeyi çok isterdim. Böylece bu eserleri görecek olan genç kuşak sanatçılar üretim biçimlerinde nelerin mümkün olduğunu daha iyi anlayacaklar ve imkanları görebileceklerdir.

The Guardian’ın haberine göre Filistinli sanatçılar, Gazze’nin yanı sıra yurtdışındaki birçok şehirde sanat eserleri sergileyecekleri bir Gazze “bienali” planlıyor. Haberi görünce içimden şu geçirdim: İşte bu!

Çünkü bir bienal iki yıl da bir düzenlenen bir etkinliktir. Gazze’de, 13 aydır İsrail’in bombalamaları altında, milyonlarca insan yerinden edilmişken bir bienal düzenlemek aynı zamanda biz iki yıl sonra da burada olacağız demek oluyor. Ve bunu söylemenin en etkin yollarından biridir. Bu geleneksel sergileme metodlarının çok ötesinde bir adım. Sanat bir savaşı durduramaz lakin savaşta yaşananları tüm dünyaya anlatma gücüne sahip.

Projenin liderlerinden biri olan Han Yunuslu 26 yaşındaki Tasneem Shatat, gazeteye verdiği demeçte fikrin bienal modelini taklit etmek olduğunu çünkü “dünyanın en büyük sanatsal etkinliklerine bienal dendiğini” ve “bizim için dünyadaki en önemli sanatçıların artık Gazze sanatçıları olduğunu” açıklıyor. Grup, devam eden İsrail bombardımanına karşı bir meydan okuma ifadesi olarak Filistinli ve Gazzeli sanatçıların önemini vurgulamak ve Gazze vatandaşlarının içinde bulunduğu zor duruma dikkat çekmek istediklerini söylüyor. Gazze’nin Nuseyrat kampında yaşayan 42 yaşındaki sanatçı Muhammed al-Hajj, “Sanat aracılığıyla dünyaya hala hayatta olduğumuz mesajını iletiyoruz ve hala nefes aldığımız sürece burada olan her şeye ışık tutabiliriz” dedi. al-Hajj aynı zamanda şunları da ifade ediyor: “Yiyecek ve su eksikliği var, çadır yok ve kış mevsiminin eşiğindeyiz,” ve “Aynı zamanda kalem, renk ve boya eksiğim var. Bunlar bulunsa bile normal fiyatın birkaç katı.”

Bienalin hem Gazze’de hem de başka şehirlerde gerçekleşmesi planlanıyor. Umarım bu bienal gerçekleşir. Ve bu şehirlerden biri de inşallah İstanbul olur.