Müftülere nikâh kıyma yetkisi

Bu tasarıya göre il ve ilçe müftülüklerine resmi nikâh kıyma yetki ve görevi verilmesi öngörülüyor.

Yürürlükteki ‘Nüfus Hizmetleri Kanunu’nun 22/2 maddesi şöyle:

“Evlendirme yetkisi/ (2) Evlendirme memuru; belediye bulunan yerlerde belediye başkanı veya bu işle görevlendireceği memur, köylerde muhtardır. Bakanlık, il nüfus ve vatandaşlık müdürlüklerine, nüfus müdürlüklerine ve dış temsilciliklere evlendirme memurluğu yetkisi ve görevi verebilir. Eşlerden birinin yabancı olması halinde evlendirmeye, il ve ilçe belediye evlendirme memurlukları ile nüfus müdürleri yetkilidir.”

İşte şimdi bu maddeyle il ve ilçe müftülüklerinin de ilave edilebilmesi hususunda Bakanlığa bir seçenek veriliyor. İl ve ilçe müftülükleri de bu yetki verildiği takdirde nikâh kıyabilecek.

Evlenme ile ilgili gerek medeni yasada, gerek diğer yasalarda mevcut hükümler, evliliğin başlangıcından nihayetine kadar her safhadaki diğer bütün hükümler (yaş, eşlerin karşılıklı sorumlulukları, miras vb) aynen devam ediyor. Müftü ne yapacak? Diğer şartları haiz olan çiftlerin nikâhını kıyacak ve tescilini sağlayacak. Başka deyişle, belediye memuru her ne yapıyorsa müftü de o işi yapacak!

İşte bir kaşık suda koparılan fırtınanın kökü bu!

Anlı şanlı milletvekillerinin, bazı hukukçuların, yazarların, TV ekranında boy gösteren yığınla entelin nasıl da bir cehalet yığını halinde olduğunu bir kere daha gördük. Esef ki, sadece bu tasarıya muhalefet edenler değil, tasarıyı savunmak üzere ekrana çıkmış olanlar da konuya vâkıf olmaktan uzak...

Tasarının gerekçesini göremedim. Ama bildiğim kadarıyla bu tasarı, yasa önünde nikâhsız görünen evliliklerin sayısını azaltmaya matuf bir amaç güdüyor. Gerçekte, hakikat indinde evli olmakla birlikte salt tescil edilmemiş olmasından dolayı nikâhsız sayılan çiftlerin, nikâha bağlı olarak sürdürülmesi gereken hakları ve yetkileri atıl ve batıl kalıyor. Daha da önemlisi bu evliliklerden doğan çocuklar nesebi gayrisahih sayılıyor. Önerilen yasa tasarısı işte bu çarpıklığı önlemek üzere öngörülüyor.

Bizim öğrenciliğimiz zamanında medeni hukuk hocalarımız o tarihte Türkiye’nin iki önemli meselesi bulunduğunu söylerdi, 1. Tapusuz araziler, 2. Nesebi gayrisahih (nikâhsız doğan) çocuklar... Problem günümüzde de büyük ölçüde devam ediyor...

Konu bu iken, özellikle muhalefet partisi milletvekilleri bakın neler söylüyor:

İşte biri “Bu yasa tasarısı onaylandığı takdirde toplum ikiye bölünecektir. Toplum açıkça ‘laik olanlar’ ve ‘laik olmayanlar’ diye ikiye bölünecektir” diyebiliyor (Ankara Milletvekili Aylin Nazlıaka).

Belli ki, laiklik hakkında bilgisi yok. Laiklik zaten kiliseli toplumlara mahsus bir kurumdur. Orada da insanlar laik olanlarla olmayanlar olarak iki kısımdır. Kilise mensupları işbu mensubiyetten dolayı zaten din adamıdır, kilise mensubudur; kiliseye mensup olmayan kitleler ise laiktir. Yani laikliğin ölçütünü kiliseye mensubiyet belirler. Kiliseye mensupsan laik değilsin, kiliseye mensup değilsen laiksin. Ve daha önemlisi, kiliseye mensup olmamak o kimsenin dine olan ilişkisini belirlemez. Kiliseye mensup olmayanlar, yani laikler dinsiz değildir. Onlar her Pazar kiliseye gidip dinî ayinlerini eda eder, edebilir...

Laiklik bir kurumdur ve yasayla da belirlenebilecek bir konu değildir. Bir yasa veya anayasa “Bu devlet laiktir” diye bir hüküm öngörmekle o devlet laik olmaz. Veya yasasında bu hüküm bulunmamakla birlikte kiliseli bir toplum mensupları laik olanlar ve olmayanlar diye ikiye ayrılmıyor denemez.

Ama bu incelikleri kör kör parmağım gözüne kabilinden önyargısından başka bir şeyi görmeyene anlatmak ne mümkün!