Bizi burada bu korona danen virüsün insan eliyle mi üretildiği, hayvandan insana mı sıçradığı, ticaret savaşlarının bir oyunu mu olduğu hususları ilgilendirmiyor.
Bu almaşıklardan hangisi geçerli olursa olsun, durum, son tahlilde, insanın doğayı istismar etmesi gerçeğini ortaya koyuyor…
1960’lı yıllarda bir Meksika buğdayı furyası ortaya çıkmıştı.
Bire 100 veriyormuş. Bazı ülkeler bu buğdayı denediler. Türkiye de denemek istedi. Belli bir iklim koşulu gerektiriyormuş. En uygun iklim Çukurova olarak belirlendi. Ve o yıl Çukurova’da bu buğday ekildi. Ancak buğdayın yetişebilmesi için elli santim kadar derine ekilmesi gerekiyormuş. Zamanı geldiğinde ürün de beklendiği bollukta hasat edildi.
Ancak hasattan az bir zaman sonra eskiden rastlanmadığı ölçüde tarlaları farelerin istila ettiği görüldü. Araştırmalar şu ibretamiz gerçeği gösterdi: tarlalar derin sürüldüğü için kış uykusundaki yılanlar biçilerek öldürülmüş ve farelere gün doğmuş!
Bu demektir ki doğa kendi dengesini bir başka düzlemde yeniden oluşturmaktan geri durmuyor… Derin biçersek bol mahsul alırız, doğru… Fareler yılanlara yem olmaktan kurtulur, fakat alınan mahsul farelere yem olur…
İnsan doğaya nasıl davranırsa doğa da insana öyle cevap veriyor…
İslam telakkisinde insan eşrefi mahlûkattır, yani yaratılanların en şereflisi… Bu nedenle ona deniyor ki: “Doğaya şerefli olanlara özgü tutumla muamelede bulun!”
Grek telakkisinde de insan eşrefi mahlûkat sayılıyor. Ancak Batı insanı insanın bu hasletini tabiatı sömürme, istismar etme istikametinde kullanıyor… İki uygarlık arasındaki temel fark… İlki doğaya ana bacı muamelesi yaparken ikincisi fahişe muamelesi yapıyor. Halen kullan at kültürünün menşei bu telakki tarzında aranabilir…
1854 yılında ABD Başkanı Franklin Pierce bir mektup yazarak Duwarmish Kızılderililerinin Reisi Seattle’dan, Amerika’ya gelen beyaz göçmenleri yerleştirmek amacıyla toprak istemiş ve buna karşılık Kızılderililere rahatlıkla yaşayabilecekleri bir bölgenin ayrılacağını bildirmiştir. Reis Seattle’ın ABD Başkanı’na verdiği cevap insan ile doğa arasındaki diyalektik ilişki konusunda bence insanlık tarihinin en mükemmel örneği... Mektubun aslı Amerika, Seattle, Squamish Müzesi’nde korunmaktaymış. O mektuptan birkaç cümle:
Mektup, birbirinden çarpıcı cümlelerle devam ediyor. Kızılderili Reis bu bilgeliği acaba nereden tevarüs etti? “İnsan insanın kurdudur” telakkisini savunan Beyaz düşünürlerden mi?
Kızılderili’yi vahşi olarak gören Batılı mı vahşi yoksa Batı’nın kendi mi vahşi?
Doğaya fahişe muamelesi yapan mı, yoksa ona ana bacı muamelesi yapan mı, hangisi?
BIST isim ve logosu "Koruma Marka Belgesi" altında korunmakta olup izinsiz kullanılamaz, iktibas edilemez, değiştirilemez. BIST ismi altında açıklanan tüm bilgilerin telif hakları tamamen BIST'e ait olup, tekrar yayınlanamaz. Piyasa verileri iDealdata Finansal Teknolojiler A.Ş. tarafından sağlanmaktadır. BİST hisse verileri 15 dakika gecikmelidir.