STA yani Serbest Ticaret Anlaşması; iki ya da daha fazla ülkenin aralarındaki ticareti etkileyen tarife ve tarife dışı engelleri kaldırarak serbest ticaret alanı oluşturulmasını sağlayan ve taraf ülkelerin üçüncü ülkelerle olan ticaretlerinde hali hazırdaki düzenlemelerini sürdürmelerine imkan tanıyan anlaşmalardır. Ülkelerin serbest ticaret anlaşmalarına yönelmelerinin temel sebebi olarak Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) düzenlemelerinin (bilerek veya bilmeyerek) günümüzün gereksinimlerini karşılayamamasını ifade edebiliriz.
Geçtiğimiz haftalarda ilan edilen “Yeniden Asya” açılımı kapsamında ivedilikle Asya ülkeleri ile serbest ticaret anlaşmalarının imzalanması gerekiyor. Açıkçası bu alanda biraz geç kaldığımızı itiraf etmek zorundayız. Dahası merkez bankaları arasında para takası anlaşmalarına da hız vermeliyiz. Bazı Asya ülkeleri ile olan ticaret hacimlerimizin düşük olması sizi yanılgıya itmesin. Eğer Türkiye bugünden pozisyon almazsa ilerleyen dönemde Çin’in Kuşak ve Yol inisiyatifi ilerledikçe ve Batılı ülkeler bu alandaki girişimlerinden netice aldıkça iş işten geçmiş olur.
İşin ekonomi kısmının yanı sıra stratejik alanlarda da geçmişten gelen güçlü bağları yeniden hayata geçirerek yeni iş birliği örgütlerine de öncülük edebiliriz. Bu alan maalesef I. Dünya Savaşı’ndan bu yana boş bıraktığımız bir alan.
Malumunuz artık İngiltere’nin yeni bir başbakanı var. Boris Johnson, İngiltere’nin AB’den ayrılması konusunda çok sert bir taraftar ve Brexit gecikmesini fırsata çevirerek başbakanlık koltuğuna oturdu. Peki Brexit sonrası Johnson’ın ajandasındaki ilk madde ne? Hemen söyleyelim; STA’lar…
Johnson bu hafta ABD Başkanı Donald Trump’ın Ulusal Güvenlik Danışmanı John Bolton’u ağırladı. Trump’ın ve ekibinin Brexit yanlısı olduğunu biliyoruz. Bu görüşmeden de bu manada çok güçlü bir mesaj çıktı. Bolton; Londra’nın kararı o yönde olursa, anlaşmasız Brexit’i Trump yönetiminin coşkuyla destekleyeceğini söyledi. Johnson da Brexit sonrası ilk işinin STA’lar olduğunu ve ilk STA’yı da AB ile yapmak zorunda olduklarını söyledi. Dikkat ederseniz İngiltere AB’den ayrılmayı ne kadar stratejik bir karar olarak görüyorsa, AB ile STA yapmayı da o kadar stratejik görüyor.
Öncelikle belirtmek zorundayız ki Dünya Ticaret Örgütü’nün (DTÖ) mevcut hantal yapısı STA’ları zorunlu kılıyor. Erdoğan’ın tıpkı Birleşmiş Milletler için getirdiği öneri gibi DTÖ için de kapsamlı bir yenilenme şart. Ancak maalesef bu kısa zamanda mümkün görünmüyor. O halde Türkiye’nin çok hızlı bir şekilde STA’lara ağırlık vermesi gerekiyor. Devam eden anlaşmaların güncellenmesinin yanı sıra başta Asya ülkeleriyle olmak üzere yenilerinin de çok acil bir şekilde hayata geçirilmesi elzem. Ayrıca Gümrük Birliği’ni de mutlaka günün koşullarına göre güncellemeliyiz.
BIST isim ve logosu "Koruma Marka Belgesi" altında korunmakta olup izinsiz kullanılamaz, iktibas edilemez, değiştirilemez. BIST ismi altında açıklanan tüm bilgilerin telif hakları tamamen BIST'e ait olup, tekrar yayınlanamaz. Piyasa verileri iDealdata Finansal Teknolojiler A.Ş. tarafından sağlanmaktadır. BİST hisse verileri 15 dakika gecikmelidir.