İTO enflasyon metodolojisini güncelledi

Yazılarımı yakından takip edenlerin hatırlayacağı üzere 9 Ocak tarihli “TÜİK Tüketici Fiyat Endeksi, İTO İstanbul Geçinme Endeksi ve enflasyon gelişmeleri” başlıklı bir yazı kaleme almış ve TÜİK ile İTO enflasyonu arasındaki ölçüm metodolojisi farklarının oluşturduğu tartışma ortamına dikkat çekmiştim.

Son olarak da enflasyonla mücadelede beklenti yönetiminin öneminin her zamankinden daha fazla olduğu bu dönemde İTO’nun görece eski kalmış enflasyon sepeti ve metodolojisinin güncellenmesinin son derece önemli olduğuna vurgu yapmıştım.

Görünen o ki benim bu değerlendirmeleri yaptığım günlerde İTO çok önceden bir çalışma başlatarak benim dikkat çekmek istediğim bu hususta çoktan yol almış ve metodoloji güncellemesini tamamlamış. Bu konu ile ilgili olarak geçtiğimiz Perşembe akşamı İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Sayın Şekip Avdagiç’in davetlisi olarak İTO’nun yeni endeks metodolojisinin tanıtım toplantısına katıldım.

Toplantıda Başkan Avdagiç kısa bir değerlendirme yaptıktan sonra yeni endeks çalışmasının oluşturulması için kurulan bilim kurulu adına Bilgi Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Ege Yazgan detaylı bir sunum gerçekleştirdi.

Avdagiç konuşmasında, 1995 ve 1985 bazlı Ücretliler Geçinme İndeksleri’nin, değişen tüketim alışkanlıkları ve daha sık kullanılmaya başlanan yeni ürünlerin oluşması nedeniyle güncellenmesine karar verdiklerini ifade etti. Artık yeni indeksin adı “İstanbul Tüketici Fiyat Endeksi” olarak belirlenmiş.

Bilim Kurulu adına sunum yapan Yazgan’ın ifadelerine göre; yeni endeks oldukça kapsamlı bir hale getirilmiş görünüyor. Mevcut sepetteki 8 olan ana harcama grubu 12’ye, 242 olan madde sayısı 493 adede ve nihayet 15.275 olan fiyat toplama sayısı ise 24.500’e çıkarılmış. Ayrıca yeni metodoloji Eurostat ile büyük oranda aynı niteliklere sahip bir şekilde yapılandırılmış.

Eski sepette olan soba, gazete, video, radyo ve odun gibi maddeler çıkarılırken yeni sepete otomobil, cep telefonu/faturaları, internet ücretleri ve bazı yeni hizmet türleri gibi maddeler eklenmiş.

Enflasyon gelişmelerini takip etmek açısından öncü gösterge haline gelmiş olan İTO İstanbul Geçinme Endeksi’nin yeni halinin ilk sonuçları bugün 12.00’de açıklanacak. Ancak gördüğüm kadarıyla bu güncelleme ile beraber hemen hemen her ay tartışma konusu haline gelen İTO-TÜİK farkı meselesi de büyük oranda daha dengeli bir kompozisyona dönüşecek.

Elbette bir dünya metropolü haline gelmiş İstanbul’da hayat diğer illere görece olarak oldukça pahalı. Bu bakımdan İstanbul’daki enflasyonun diğer illere kıyasla bir miktar yüksek çıkmasını da kabul edilebilir görebiliriz. Ancak zaman zaman aylık enflasyonda oluşan devasa farklar çok ciddi tartışmaları da beraberinde getirdiği için bu güncellemenin büyük önem taşıdığını yeniden hatırlatalım.

Son olarak; dezenflasyon programında büyük önem taşıyan beklenti yönetimine katkı sağlamasını umduğum İTO’nun yeni endeksinin hayırlı olmasının dilerim.