Devam eden dezenflasyon programının iç talep üzerindeki beklenen etkisi yavaş yavaş verilere yansımaya devam ediyor. Evvelki yazılarımda üzerinde durduğum sanayi üretimi, kapasite kullanım oranı ve İmalat PMI gibi verilerde hissedilen yavaşlamaya dikkat çekmiştim. Bugün de yine TÜİK’in hesapladığı ciro endeksi ve ticaret satış hacmi endeksi verilerindeki gelişmelere değineceğim. TÜİK, Ticaret Satış Hacim Endeksi’nin altında; tüketicinin ve hanehalkı talebinin göstergesi olarak Perakende Satış Hacmi
Devam eden dezenflasyon programının iç talep üzerindeki beklenen etkisi yavaş yavaş verilere yansımaya devam ediyor. Evvelki yazılarımda üzerinde durduğum sanayi üretimi, kapasite kullanım oranı ve İmalat PMI gibi verilerde hissedilen yavaşlamaya dikkat çekmiştim. Bugün de yine TÜİK’in hesapladığı ciro endeksi ve ticaret satış hacmi endeksi verilerindeki gelişmelere değineceğim.
TÜİK, Ticaret Satış Hacim Endeksi’nin altında; tüketicinin ve hanehalkı talebinin göstergesi olarak Perakende Satış Hacmi Endeksi’ni de açıklıyor. Bu verideki gerilemeyi iç talebin yavaşlamasının bir göstergesi olarak değerlendiriyoruz. Son veriye göre Mayıs ayında ticaret satış hacmi aylık %3,4 ve perakende satış hacmi de %0,2 azaldı.
Verinin alt kırılımlarına baktığımızda perakende toptan ticaretteki aylık yavaşlama %5,1 seviyesine kadar yükselmiş durumda.
Diğer yandan Toplam Ciro Endeksi’ndeki yavaşlama da dikkat çekici. Toplam ciro yıllık değişim oranı %66,8’e kadar gerilemiş durumda. Şubat ayında bu oran %85,9 seviyesindeydi. Toplam cirodaki aylık artış oranı ise %0,8 ve bu oran aylık enflasyonun altında kaldığı için yavaşlamaya işaret ediyor.
Bu ve benzeri verilerden yola çıkarak, daha önceden “gecikmeli” olarak nitelendirdiğimiz sıkılaştırma programının etkilerinin artık daha belirgin hissedildiğini ifade edebiliriz.
Son olarak “çıktı açığı” ile ilgili gelişmelere göz atalım. Bir ekonomi için çıktı açığı kavramını, o ekonomideki mevcut üretim düzeyinin yine o ekonominin potansiyel üretim seviyesi ile arasındaki fark olarak tanımlıyoruz. Genel olarak da veriyi şu şekilde değerlendiriyoruz;
• Çıktı açığının pozitif olduğu alanlarda; talep fazlalığı nedeniyle ekonomi kapasitenin üzerinde çalıştığı için, talebe dayalı enflasyon baskısının ortaya çıkacağı tahmin edilir.
• Çıktı açığının negatif olduğu alanlarda ise bu durumun ekonomideki zayıf talepten kaynaklanan arz fazlalığı veya atıl kapasite nedeniyle, enflasyonda düşüşe yol açacağı öngörülür.
Çıktı açığındaki gelişmelere ilişkin son değerlendirmeyi Merkez Bankası Başkan Yardımcısı Hatice Karahan’ın JP Morgan’ın yatırımcı toplantısındaki sunumundan alıyoruz. Merkez Bankası öngörülerine göre; yılın ikinci çeyreğinde halen pozitif alanda seyreden çıktı açığının yılın ikinci yarısında negatif bölgeye doğru geçeceği tahmin ediliyor. Bu da demek oluyor ki, sıkışlaştırma programının çıktı açığı üzerindeki etkisi önümüzdeki aylardan itibaren daha yoğun hissedeceğiz.
#TÜİK
#Ticaret Satış Hacim Endeksi
#Ekonomi
#Levent Yılmaz
Yorumlar
Merhaba, sitemizde paylaştığınız yorumlar, diğer kullanıcılar için değerli bir kaynak oluşturur. Lütfen diğer kullanıcılara ve farklı görüşlere saygı gösterin. Kaba, saldırgan, aşağılayıcı veya ayrımcı dil kullanmayın.
Henüz yorum bulunmuyor
İlk yorumu siz yapın.
Kapat
