Gri liste meselesi…

04:0028/10/2021, Perşembe
G: 28/10/2021, Perşembe
Levent Yılmaz

Son haftalarda yaşanan ve bana göre birbirleri ile bağlantılı iki konu Türkiye ekonomisi ile ilgili belli başlı riskler oluşturmuştu. Bu iki konudan 10 ülke büyükelçisinin Türkiye’nin içişlerine müdahale anlamına gelen açıklamaları Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın kararlı duruşu ile Türkiye lehine neticelendi ve bu meselenin döviz kuru üzerinde oluşturduğu baskı hemen ortadan kalktı. Ancak diğer risk hala masada zira FATF Türkiye’yi gri listeye aldı.NEDİR BU FATF?FATF yani “Mali Eylem Görev Gücü” OECD’ye

Son haftalarda yaşanan ve bana göre birbirleri ile bağlantılı iki konu Türkiye ekonomisi ile ilgili belli başlı riskler oluşturmuştu. Bu iki konudan 10 ülke büyükelçisinin Türkiye’nin içişlerine müdahale anlamına gelen açıklamaları Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın kararlı duruşu ile Türkiye lehine neticelendi ve bu meselenin döviz kuru üzerinde oluşturduğu baskı hemen ortadan kalktı. Ancak diğer risk hala masada zira FATF Türkiye’yi gri listeye aldı.

NEDİR BU FATF?

FATF yani “Mali Eylem Görev Gücü” OECD’ye (Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü) bağlı bir kurum. Bu kurum G7 ülkeleri tarafından 1989’da kuruldu ve dünyada insan kaçakçılığı, uyuşturucu kaçakçılığı, terör saldırıları ve kitle imha silahlarının finansmanı gibi konularda suçla mücadele için politikalar üretiyor ve standartları belirliyor. Türkiye bu kuruma 1991 yılında bu yana üye.

TÜRKİYE NEDEN GRİ LİSTEYE ALINDI?

FATF Genel Direktörü Dr. Marcus Pleyer kurumun 2019 yılındaki Türkiye raporunda yapılan uyarılar konusunda Türkiye’nin ilerleme kaydetmesine rağmen bankacılık, altın ve değerli metaller ile emlak gibi ciddi konularda kara para aklama konusundaki tedbirlerinin yetersiz olduğu gerekçesi ile Türkiye’nin gri listeye alındığını açıkladı.

HAZİNE VE MALİYE BAKANLIĞI İLE MASAK NE DİYOR?

FATF tarafından 2019 yayımlanan 238 sayfalık Türkiye raporu Mali Suçları Araştırma Kurulu (MASAK) tarafından “haksız, gerçeklerden uzak ve kabul edilemez” olarak nitelenmiş ve itiraz FATF yönetimine iletilmişti.

Alınan son kararın ardından bir basın açıklaması yapan Hazine ve Maliye Bakanlığı da süreç içerisinde atılan adımları tek tek sıralayarak alınan kararın haksızlığına vurgu yaptı.

IMF’NİN TESPİTLERİ NELER?

Uluslararası Para Fonu (IMF) tarafından geçtiğimiz Mayıs ayında yayınlanan bir çalışmada gri listeye alınmanın sermaye hareketleri üzerindeki etkisi analiz edilmiş. Bu analizin sonuçlarına göre; gri listeye alınmanın ekonomi üzerinde belirgin bir şekilde negatif etkisi var. Bu etkiler şu şekilde; ülke gri listeye alındığında sermaye girişlerindeki azalma ortalama GSYİH’nın %7,6’sı kadar oluyor. Benzeri şekilde doğrudan yabancı sermaye yatırımları ortalama %3 azalırken portföy girişlerindeki azalma da %2,9 olarak hesaplanıyor.

HAKSIZ KARARLA HEDEFLENEN SONUÇ NE?

Hem MASAK hem de Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın açıklamaları FATF’ın Türkiye aleyhine aldığı kararın ne kadar haksız olduğunu gösteriyor. Söz konusu karar her ne kadar teknik olarak gösterilse de içeriğindeki haksız ithamlar ve kararın zamanlaması gerçekten izaha muhtaç.

Elbette bu noktada alınan kararın gerçekten sadece kara para aklama ile mücadele ve terörizmin finansmanı engelleme gibi konulara yönelik olduğuna ilişkin iyimser bir bakış açısı getirmek mümkün. Ancak kararın uzun vadeli ekonomik etkilerine baktığımızda ve içerikteki haksız ithamları da göz önünde bulundurduğumuzda söz konusu kararın iyi niyetle alınmayan teknik değil siyasi içerikli bir yaklaşımla alındığı aşikar.

#FATF
#MASAK
#IMF