Faili meçhul ne demek?

Manâ itibariyle faili meçhul diye bir şey yok. Onun yerine manâlı bir söz olarak ne var? Kimseler o sözü diline dolamıyor; ama gerçekte "Faili mestur" diye bir şey var.

Bir fiilden haberdar oluyoruz; o meçhul değil, malûm. Gel gör ki bildiğimiz bu fiili kimin veya neyin yerine getirdiğini bilmiyoruz. Şimdi soralım: Failin kim veya ne olduğunu biz bilmedik diye o fail meçhul olur mu? Evet diyeceksiniz; ama cevabınız bana pek mantıklı görünmüyor. Hiç olmazsa fiili gerçekleştirenin kendisi o işi kimin yaptığını bilmiyor mu? Elbette biliyor. O halde fail en az bir kimse tarafından bilinmektedir. Yani en az bir kimsenin tahtında fail meçhul değildir. Acaba "faili meçhul" ibaresini kullanmakla işlenen fiili kimin işlediğini bileni veya bilenleri adamdan saymamak gibi bir tutum mu benimsiyoruz? Faili bizden başkasının bilmesi hiç önemli değildir, failin malûm sayılması için onu bizim biliyor olmamız bir zarurettir demek mi istiyoruz? Öyle zahir. Öyleyse faili meçhul sözünün gerçekte hiçbir şey anlatmadığını, bunun bir mantıksızlık eseri olduğunu kabul etmemiz lâzım. Manâ itibariyle faili meçhul diye bir şey yok. Onun yerine manâlı bir söz olarak ne var? Kimseler o sözü diline dolamıyor; ama gerçekte "Faili mestur" diye bir şey var. Yani fail aslında biliniyor bilinmesine ve fakat örtülüyor, bazı gözlerden gizleniyor.

Dikkat etmediniz mi? Bütün faili meçhullere aynı derecede önem atfedilmez. İnsanlar nazarında failini sakladıkları fiilin hangi sonuca yöneldiği her zaman en esaslı yeri tutmaktadır. Bu yüzden her nedense bazı faili meçhuller diğerlerinden daha "meçhul"(!)dür. Okuduğunuz son cümle tuhafınıza gittiyse, ben sizin için derhal daha tuhaf bir cümle ilâve edeceğim: Her ne kadar faili meçhul sözü mantık dışı ise de faili meçhullerin kendi aralarında mertebelendirilmeleri gayet mantıklıdır. Çünkü biliriz ki dilbilgisi bakımından bir fiilin failinin "meçhul" kılınması vakıanın bilhassa tebarüz ettirilmesini sağlamak içindir. Meselâ, deniz dalgalandı dediğimiz zaman, önem verdiğimiz şey denizi kimin veya neyin dalgalandırdığı değil, denizde hasıl olan dalgadır. Nasıl bir dalganın boyu diğerinden farklıysa, bir faili meçhul vasıtasıyla elde edilmek istenen etki de diğer faili meçhulden elde edilmek istenenden farklıdır. Ulaşacağımız çıkarsama şöyle olsa gerek: Bizim faili meçhul diye adlandırdığımız olayları üretenler faili malûm olayların üretiminden daha belirgin bir kast-ı mahsusla hareket etmişlerdir. Bundan böyle de aynı kastı güdeceklerdir.

Nedir bu kasıt? Şudur: Kandaşları bir kan davasının tarafları haline getirmek. Daha doğrusu kandaşların kendi kandaşlıklarının farkına varmalarını engellemek. Bazı olaylara faili meçhul demelerinin sebebi fiilin keyfi olarak icat edilmiş "iç" düşmana hamledilmesini kolaylaştırmasıdır. Aynı sebeple bazı faili meçhul fiilleri gölgede bırakıyor, bazılarının üzerine büyüteç tutuyorlar. Böylece daha çok düşman olunması gerekenle, daha az düşman olunması gereken arasına bir mertebe farkı koyuyorlar. Bu kastı güdüyorlar, çünkü Türkiye topraklarında yaşayan herkesin aynı millete mensup olduğunun anlaşılmasıyla birlikte bu milletin emperyalizmin hazır lokması haline gelme imkânı ortadan kalkacak.