Şimdilik herkes yalnız.Devamını zamanla göreceğiz…
Almanya Başbakanı Angela Merkel'in;
“Artık ABD ve İngiltere'ye güvenemeyiz. Biz Avrupalılar kendi kaderimizi gerçekten elimize almalıyız. Diğerlerine tam bağımlı olduğumuz dönemler belli ölçüde geride kaldı. AB kendi mücadelesini vermeli"
şeklindeki sözleri, Avrupa genelinde bir şok dalgası
.
Merkel'in sözlerinin bu kadar etkili olmasının sebebi;
ilk ke
z bir Avrupa liderinin bu kadar
açık konuşması
, Batı'nın kendi içindeki sorunu böylesine
net cümlelerle
ortaya koyması,
İngiltere-ABD ortaklığı ile Kıta Avrupa'sı arasındaki açının ne kadar genişlediği
nin resmini çizmesi,
Avrupa Birliği projesinin çöktüğünün ve daha çekirdek bir Avrupa'nın inşa edileceğinin
habercisi olmasıdır.
Yaklaşan fırtınayı görebilmek
Birkaç aydır, hep bu konuya, küresel ölçekte yeni eğilimlere dikkat çekmeye çalışıyordum.
Artık küresel sistem diye bir şey olmadığını, Transatlantik İttifakı'nın dünya düzenini tek başına şekillendirme gücünü kaybettiğini
, ABD-Avrupa denkleminin bozulduğunu, birkaç
çekirdek
ülke arasında yeni bir
üst yapı
oluşturulmaya çalışıldığını söylüyordum.
Ama bunlar oldukça
soyut
, ancak dikkatle izlendiğinde görülebilecek,
sessizlikte şekillenen
gelişmelerdi. Nedense
bizim aydınlarımız, siyasetçilerimiz, medyamız, gürültüden beslenir
. Oysa gürültü koptuğunda iş çoktan olup bitmiştir. Maharet sessizliği, sessiz eğilimleri izleyebilmek ve
yaklaşan fırtınayı
kestirebilmektir.
Yeni tür Alman ordusu kurmak
Merkel'in sözleri
malumun ilamı
dır. Yakında başka liderler de benzer sözler söyleyecek, ülkelerin iradelerini,
örtülü güç savaşını
daha net cümlelerle ifade etmekten çekinmeyecektir. Çünkü uluslararası sistem inşasına yönelik
bütün arayışlar çökmüştür
.
Birleşmiş Milletler sistemi çökmüştür. Avrupa Birliği projesi çökmüştür
. İngiltere'nin ayrılması birliğin çözülme sürecini başlatmıştır.
AB bir Alman projesiydi ve İngiltere ona ilk darbeyi vurmuş oldu
. Darbeler ardı ardına devam edecektir. Almanya, AB yerine daha dar ölçekte bir Avrupa projesini hayata geçirmeye çalışacaktır. Avusturya, Macaristan, Hırvatistan gibi
Alman ekseni
ülkeleriyle yeni bir birlik inşa etmeyi deneyecektir. Kuzey'den sonra Güney Avrupa ülkeleri de AB'den ayrılacak ve o
Roma İmparatorluğu
projesi
tarihe karışacak.
Almanya'nın son zamanlarda
“Avrupa Ordusu"
adı altında kendi ittifak ordusunu inşa etmeye yönelmesi ve savunma harcamalarını artırması dikkat çekicidir.
Almanya kendi çokuluslu ordusunu
kurmaya hazırlanırken
Alman milliyetçiliği
nin patlama noktasına gelmesi kaçınılmazdır.
Ulusüstü ortaklıkların artık etkisi olmayacak
Geleneksel üst yapı projelerinin çok dışında yeni bir eğilim öne çıktı. Birkaç
“kurucu ülke"
yeni bir şeyler deniyor.
Doğu-Batı ekseni dışında, G-7 modeli dışında
, daha dar ölçekte bir pazarlık öne çıkıyor. Küresel iktidarı şekillendirecek bu
pazarlık
nerelere uzanır, henüz bilmiyoruz ama
“yeni bir şeyler"
denediği kesin.
Arık ulus üstü ortaklıklar, çok katılımlı sözleşmeler, stratejik ortaklık ilişkileri ömrünü tamamladı. BM, NATO, İİT veya ASEAN benzeri ortaklıkların, üst yapıların da ömrü tükendi
. Doğu-Batı ekseni ya da ayrışması da keskin bir çizgi oluşturmuyor. Artık hem
yerleşik sistemlerin ağır yükü
nden, hem
ulus üstü yapıların hantallığı
ndan kurtulmak isteyen bir siyasi irade, perspektif öne geçiyor.
Üç lider rol/model olarak öne çıkıyor
Ne gariptir ki, bu yeni eğilimde
demokrasi ve insan hakları gibi değerler etkili olmayacak
. Geri plana itilmiş durumda ve kimse de bunları öne çıkarma ısrarında değil. Yeni dönemde
güç, kaynaklar ve pazarlar
her şey.
Ülkeler ittifaklardan çok kendi
tarihsel miraslarına, kimliklerine, ulusal iddialarına
sarılacak, bunları öne çıkaracak. Çok sert,
keskin bir uluslararası ilişkiler iklimi
ne girdik.
Liderler, karizmatik kişilikler, ülkelerini ve milletlerini iyi yöneten siyasi öncüler belirleyici olacak
. Onların tarihi başlayacak. Devletlerin, yerleşik sistemlerin bir adım geride duracağı bir dönem olacak. ABD'deki yerleşik sistemle savaşan
Trump
, Rusya lideri
Putin
ve Cumhurbaşkanı
Erdoğan
gibi liderlerin öncülük ettiği bir dönem bu.
Almanya'nın yalnızlaşması..
Merkel, çok
akıllıca
bir şey söyledi, yeni dönemin kapılarını açtı. O, ABD yerleşik sistemine de
mesaj
vererek, Trump'ın engellenmesini, böylece liderler çağının
başlamadan bitirilmesini
istiyor. Ama bunu başaramaz. Merkel, yaklaşmakta olan
“Alman yalnızlaşması"
nın önüne geçemez.
Trump Amerika'sı ile İngiltere yeni bir arayışa girdi
. AB'nin yerleşik sistemi ile ABD'nin yerleşik sistemi buna ne kadar karşı olsa da bir süre sonra
boyun eğmek
zorunda kalacak. Çünkü yeni eğilim, kısa zaman içinde birçok ülke tarafından benimsenecek.
Almanya-Türkiye kavgasının sebebi
Türkiye ile Almanya'nın arasının açılması
, 16 Nisan referandumu öncesi Almanya'nın bir
cephe
halinde Türkiye'yi vurması, “
Cumhurbaşkanlığı Sistemi"
ne geçişi engellemeye çalışması, bütün muhalefet çevrelerini tek cephede toplaması bu yüzden olabilir.
Türk-Alman ayrışmasının
gerçek sebebi AB'yi ayrıştıran bu yeni eğilim olabilir.
ABD
, Almanya, Rusya ve İngiltere arasında garip şeyler oluyor. Merkel'in açıklamaları, yeni bir kavganın hesaplaşmanın fitilini ateşledi
. Daha doğrusu, yaşanan hesaplaşmayı alenileştirdi.
Yeni ittifaklar nasıl kurulacak?
Kimler yalnız kalacak?
Türkiye bu siyasi iklimde nasıl bir yer edinecek? Konjonktürel ortaklıklar hangi ülkelerde çatışmalara,
savaşlara
yol açacak?
Şimdilik herkes yalnız.
Devamını zamanla göreceğiz…
#ABD
#Almanya
#Rusya
#İngiltere
