Seçimler yaklaşınca hem belli şartlarda oy kullanmak, hem de kullanılan oyun yönü (hangi partiye oy verileceği) konuları zihinleri yormaya başlıyor.İslam''ı, hayatın bütününü kaplayan bir din olarak görenler, böyle anlayıp böyle yorumlayanlar, laik bir rejimde -bu rejimi uygulayacak olan- bir partiye oy vermenin caiz olup olmadığını tartışıyorlar. Oy vermeyi caiz görenler de "hangi partiye" sorusunun cevabını bulmaya çalışıyorlar."Bu rejimi uygulayacak olan bir partiye oy verilemez; bütün partiler
Seçimler yaklaşınca hem belli şartlarda oy kullanmak, hem de kullanılan oyun yönü (hangi partiye oy verileceği) konuları zihinleri yormaya başlıyor.
İslam''ı, hayatın bütününü kaplayan bir din olarak görenler, böyle anlayıp böyle yorumlayanlar, laik bir rejimde -bu rejimi uygulayacak olan- bir partiye oy vermenin caiz olup olmadığını tartışıyorlar. Oy vermeyi caiz görenler de "hangi partiye" sorusunun cevabını bulmaya çalışıyorlar.
"Bu rejimi uygulayacak olan bir partiye oy verilemez; bütün partiler de bu konuda ittifak ettiklerine göre hiçbirine oy verilemez, hiçbirine oy verilmeyince de oy kullanılamaz" diyenler -ki, bunların sayıları oldukça azdır- demokrasilerde oy vermeyi, "hilafet rejimindeki bey''at" ile eş tutuyorlar. Bunlara göre nasıl bir halifeye bey''at eden onun tâbi olduğu siyasi rejimi benimsiyor ve bu rejimin uygulanmasında başkana itaat edeceğine yemin ediyorsa, laik demokrasilerde bir partiye oy verenler de o partinin uygulayacağı rejimi benimsiyor ve itaat edeceklerine söz vermiş oluyorlar. "Devlet idaresinde İslam''ı temel referans olarak almayan bir rejim İslam''a aykırı olacağından bunu benimsemek ve uygulanmasına destek vermek de caiz değildir" diyorlar.
Her seçimden önce, yukarıda özetlediğim düşünceyi dile getiren, bu şartlarda oy kullanmamayı telkin eden birkaç mektup alıyorum. Bundan yirmi beş yıl önce bu fikri savunanların sayısı biraz daha fazlaydı, şimdilerde çok azalmış görünüyor.
Bugün anlaşılan ve uygulanan biçimiyle hem demokrasi hem de laiklik hakkında bazı çekincelerim olmasına rağmen ben, oy kullanmanın yalnızca caiz değil, aynı zamanda gerekli olduğunu düşünüyorum. Ayrıca "oy kullanmak caiz değildir" diyenleri de tutarsızlık ve çelişki içinde görüyorum.
Önce tutarsızlık ve çelişkiden başlayalım:
Demokrasilerde bir partinin takdim ettiği programa bakarak ona oy vermek, rejime oy vermek manasına gelmez. Takdim edilen program halkın ve ülkenin menfaatine uygun ise, dinimize göre de korunması gereken maddi ve manevi değerlerimizi koruma hususunda mevcudun en iyisi ve en uygunu ise oy verilir; bunu manası da "verili ve değiştirilemez bir rejim çerçevesinde" olabildiğince, "faydalı olanı elde etmek ve zararlı olandan kurtulmaktır" ve bu da İslam''a aykırı değildir.
Laik demokratik rejimi benimsemiş ve uygulamakta olan bir ülkede yaşamayı, bu rejimi uygulayan devletin verdiği hizmetleri ve yükümlülükleri kabul etmek, böyle bir ülkede mülk edinmek, ticaret yapmak, iş yapmak, aile kurup çoluk çocuk sahibi olmak… bu rejimi benimsemek manasına gelmiyorsa, yukarıda açıklanan niyet ve maksatla bir partiye oy vermek de rejimi benimsemek manasına gelmez. Mevcut şartlarda emaneti (milletin maddi ve manevi değerlerini) güvenilir ellere teslim etmek manasına gelir.
Böyle bir niyet ve maksatla belli bir partiye oy veren kimse, değerleri koruma niyeti ve bu niyetle bir faaliyette bulunması sebebiyle ecir de alır; ama hem iktidarların faydalı ve zararlı icraatına maruz kalan, hem de zararı azaltma, faydayı arttırma yönünde en küçük bir katkıyı esirgeyen kimseler sorumlu olabilirler.
İkinci konu, "Hangi partiye oy vermeli?" sorusu ile ilgili idi.
Onu da inşaallah Pazar günü ele alalım.
