Azerbaycan Cumhuriyeti’nin 100’üncü yılında Bakü’de seçimleri takip etmek de varmış

Bakü

Leyleği havada gördük. Bugün de Azerbaycan’ın başkenti Bakü’den yazmak varmış nasibimizde.

Azerbaycan Cumhurbaşkanlığı seçimlerini takip için davet edildiğimizde açıkçası bu kadar büyük bir yabancı medya temsilcisiyle karşılaşacağımı ummuyordum.

115 yabancı medya temsilcisi ile birlikte Azerbaycan Cumhurbaşkanlığı seçimlerini takip ettik. Seçim çarşamba günü yapıldı ve İlham Aliyev 7 yıllığına tekrar seçildi.

Daha önce 5 yıllığına ve 2 dönem seçilen cumhurbaşkanları 2016 yılında yapılan referandumdaki değişiklik ile 7 yılda bir ve sınırsız seçilme hakkına kavuşmuş.

Yeni düzenleme ile gidilen seçime katılım yüzde 70’i geçti. Geçerli oyların yüzde 86’sını alan Aliyev tekrar seçilmiş oldu. Aliyev’e 7 rakip çıkmıştı en yakın rakibi yüzde 4.5 gibi bir oy alabildi.

Azerbaycan’ın seçime ilişkin “şeffaflık” vurgusu daha bizi davet ettiklerinde başladı. Seçim sandık kurullarındaki ve oy verme merkezlerinde kurulan bin kameranın ise işi ciddi tuttuklarının işareti gibiydi.

Azerbaycan’daki seçimlerin şeffaf ve adil olmadığına ilişkin eleştirileri bu kez boşa çıkarmak isteyen devlet işi sıkı tutmuştu. AGİT üyelerinin yanı sıra Türkiye Azerbaycan Dostluk Grubu Milletvekilleri ile birlikte Türkiye Yüksek Seçim Kurulu Başkanı ve üyeleri de buradaydı. Seçimi baştan sona takip etti.

Dedim ya 115 yabancı gazeteci vardı. Dikkatimi çekti Arap dünyasından da katılım oldukça fazlaydı.

Mükerrek oy kullanımını önlemek için geliştirilen teknik ise zamanın ruhuna uygun “lazerli” bir sistemdi.

Seçim sulh içiresinde yapıldı ve Aliyev’in kazandığı belli olduktan sonra Bakü meydanlarında gece yarısına kadar eğlenildi.

Buraya kadar her şey normal.

Peki Azerbaycanlıların Aliyev’in yeni döneminden beklentileri neler?

Bu soruyu taksi şoföründen, kitapçıya, cafedeki garsona kadar sorma şansımız oldu.

Öne çıkan bir kaç başlık var.

* Aliyev rakipsiz bir şekilde ve çok güçlü olarak seçimden çıktı. Halkın bu büyük desteğini Karabağ’ın özgürleşmesi için iyi değerlendirmeli.

* Doğal gaz ve petrol dışındaki gelirler konusunda devletin aldığı yeni önlemler hayata geçirilmeli. Bu konuda tarım ve hayvancılık ile birlikte turizm alanındaki devlet teşviklerine vurgu yapılıyor.

* Bakü, Gence gibi büyük şehirlerin dışındaki şehirlere de yatırımlar olmalı.

* Gelir adaletsizliği konusunda acil önlem alınmalı. Azerbaycan zenginleşen, gelişen, büyüyen bir ülke ancak gelir adaletsizliği yüzünden rüşvet ve irtikap olaylarının önüne geçilemediği konusunda vatandaşların bir serzenişi var.

* Asgari ücretin artırılması ve işsizliğin azaltılması konusunda da büyük bir beklenti oluşmuş durumda.

Bütün bu taleplere rağmen Azerbaycan halkı genel gidişattan memnun. Zaten buraya gelip gidenler şunu çok net farkediyor. her gelişinizde Bakü’nün şekli değişiyor. Yeni binalar, yeni bulvarlarla karşılaşıyorsunuz.

Ancak dedim ya fakir halk tabakaları servetin bölüşümü konusunda yönetimde büyük bir adım bekliyor.

Biraz da Bakü’den bahsetmeliyim.

1918 yılında Kafkas İslam Orduları Komutanı Nuri Paşa komutasındaki Türk birlikleri Azerbaycan’a yardıma gelişinin üzerinden 100 yıl geçti. Bu yıl Azerbaycan Cumhuriyeti’nin 100’ncü yılı ve bu yıl Azerbaycan’daki tarihi eserlerin restorasyonu ve korunması konusunda da önemli adımların atıldığı yıl.

İçeri Şehir olarak isimlendirdikleri sur içi Bakü’nın 800 yıllık bir geçmişi var. Şirvanşahlar döneminden günümüze kadar ulaşan harikulade saray, cami, medrese, külliye ve taş konaklarıyla görülmeye değer bir tarihi alan burası. Öyle güzel restore edilmiş ki insan “ah bizde de bu kadar iyi taş ustaları olsa” diye iç geçiriyor.

Targovi Meydanı daha yeni bir döneme ait. Nizami Caddesi ve etrafı ben diyeyim küçük Paris, siz deyin Belgrad. Ama burası ikisinden daha sevimli. Çünkü daha insani, daha alçak katlı binalar. Taş giydirmeleri ise ne gözünüzü yoruyor ne de sırıtıyor. Harikulade.

Azadlık Meydanı ve Kız Kalesi ise görülmesi gereken yerlerden.

Bakü’ye bu 4’ncü gelişim. Her seferinde bir koşturmaca ile geçtiği için şehrin en önemli yerlerini görme şansım olmamıştı. Bu ziyaret o bakımdan da benim için çok değerli.

Bir de Formüle 1 meselesi var ki sormayın.

Şehrin en önemli caddeleri bugünlerde beton bloklarla kapatılıyor çünkü Nisan sonunda Formüle pisti olarak kullanılacak. Tıpkı Monaco gibi. Şehrin ana artellerini pist yapmışlar. İlk yapıldığında halk epeyce isyan etmiş ama Formüle yarışlarından hemen sonra turist akışı neredeyse 10 katı artmış. Çünkü yarış boyunca Bakü’nün tüm güzellikleri milyonlarca izleyiciye ulaşmış. Bu nedenle şu anki geçici rahatsızlıktan memnunlar.

Benim için bir daha hiç yaşayamayacağım bir tecrübe de oldu. Bakü’de Formüle 1 pistinde otomobil kullanmak nasip oldu.

Son olarak Türkiye Azerbaycan ilişkilerine değinmek isterim.

15 Temmuz darbe teşebbüsü ve Türk milletinin o darbecileri püskürtmesi Azerbaycan’da da milat olmuş. FETÖ ile o güne kadar ağır aksak yürüyen mücadele o tarihten sonra tıpkı Türkiye’deki gibi hızlanmış. FETÖ burada çok güçlüydü biliyorum. Ancak bugünlerde burada da yeraltına çekilmiş durumdalar. Targovi Meydanı’ndaki bir kaç işletmeyi saymazsak tabii.

FETÖ’nün etkisi kırılınca Türkiye ile ilişkiler çok daha sağlıklı hale gelmiş. Bu nedenledir ki Afrin Zeytin Dalı Harekatı başladığında tıpkı 15 Temmuz’da olduğu gibi İlham Aliyev Cumhurbaşkanı Erdoğan’ı arayıp koşulsuz destek verdi.

Azerbaycan’ın Karabağ gazileri Afrin’e gitmek için askerlik şubelerine koştu. Azerbaycan’da millet sokaklarda Türkiye ile birlikte olduklarını haykırdı.

Siyasi ve sosyal ilişkiler oldukça iyi. Bunun ekonomiye yansımasını da görüyoruz. 20 milyar dolarlık bir ticaret hacmi var ve bu her geçen gün artmaya elverişli.

Türkiye ve Azerbaycan İş Adamları Derneği Başkanı Hüseyin Büyükfırat’ın hem ekonomi, hem siyasi hem de sosyal meselelerdeki öz verisini ise bir cümleyle geçeyim yetsin. Zira Büyükfıırat gibi gönüllü, cefakar ve sadakatli insanların iğne ile kuyu kazması misali çabalarıyla bugünlere gelindiğini biliyorum ve başlı başına bir yazı konusu edilmeli diye düşünüyorum.

Bakü’de hayat her geçen iyiye gidiyor. Azerbaycan her geçen gün daha da olgunlaşan demokrasisi ve gelişen ekonomisiyle 21’nci yüz yılın yükselen yıldızı olarak öne çıkıyor.

Bir kez daha cumhurbaşkanlığı seçimlerini kazanan Sayın Aliyev’i tebrik ediyorum.

Şimdilik buralardan bu kadar.

Kalın sağlıcakla.