Dünya Bankası, her yıl 1 Temmuz tarihinde ülkeleri sahip oldukları kişi başı dolar gelirine göre sınıflandırıyor. Ülkelerin sınıflandırılmasında kullanılan kişi başı gelir, ülkelerin GSYH’si nüfusa bölünerek elde edilmektedir. Dolayısıyla, kişi başı gelir ekonomik büyümehızına, enflasyon oranına, döviz kuruna ve nüfushızına göredeğişebilir.Dünya Bankası ülkeleridüşük gelirli, orta gelirli ve yüksek gelirli ülkeler olmak üzere üç gelir grubu olarak sınıflandırmakta.Bu gelir gruplarından orta gelir
Dünya Bankası, her yıl 1 Temmuz tarihinde ülkeleri sahip oldukları kişi başı dolar gelirine göre sınıflandırıyor. Ülkelerin sınıflandırılmasında kullanılan kişi başı gelir, ülkelerin GSYH’si nüfusa bölünerek elde edilmektedir. Dolayısıyla, kişi başı gelir ekonomik büyüme
, enflasyon oranına, döviz kuruna ve nüfus
değişebilir.
Dünya Bankası ülkeleri
düşük gelirli, orta gelirli ve yüksek gelirli ülkeler olmak üzere üç gelir grubu olarak sınıflandırmakta.
Bu gelir gruplarından orta gelir grubu için kullanılan kişi başı gelir bandı çok geniş olduğu için
orta gelir grubu ülkeler, alt orta gelirli ülkeler ve üst orta gelirli ülkeler olarak iki alt gruba ayrılmaktadır.
DÜNYA BANKASI’NIN GELİR EŞİKLERİ
Dünya Bankası 1 Temmuz 2022 tarihinde açıklanan yeni verilerine göre
kişi başı geliri 1,085 doların altında olan ülkeleri düşük gelirli ülkeler, 1,086-13,205 dolar kişi başı gelire sahip olan ülkeleri orta gelirli ülkeler ve kişi başı geliri 13,205 dolardan yüksek olan ülkeleri ise yüksek gelirli ülkeler olarak sınıflandırılmakta.
Ancak, orta gelir grubu
kullanılan kişi başı gelir eşiği (1,086-13,205 dolar) çok geniş olduğu için bu gelir grubu da ikiye ayrılmaktadır.
Kişi başı geliri 1,086 - 4,255 dolar arasında olan ülkeler alt orta gelirli ülkeler olarak belirlenirken, 4,256- 13,205 dolar kişi başı gelire sahip olan ülkeler ise üst orta gelirli ülkeler olarak sınıflandırılıyor.
Dünya Bankası’nın
sınıflandırmada kullandığı bu gelir eşikleri , IMF tarafından kullanılan Özel Çekme Hakları (SDR) deflatörü ile güncellenmektedir. Bu güncelleme ile birlikte yıllık sınıflandırma eşikleri açıklanmaktadır.
2021 YILINDA ÜLKE SINIFLAMALARI
2021 yılı için yapılan hesaplamalara göre, kişi başı geliri artığı için bazı ülkeler bir üst gelir gruba
, kişi başı geliri düşen bazı ülkelerin ise bir alt gruba düştüğü görülmektedir.
üst orta gelirli ülkeler sınıfında iken kişi başı gelirleri 13,205 doları aştığı için
bu iki ülke yüksek gelirli ülkeler grubuna girmiş. Beliz de kişi başı geliri 4,255 doları aştığı için alt orta gelir grubundan üst orta gelir grubuna taşınmış.
Diğer yandan, düşen GSYH ve
ülkede
yaşanan döviz krizi kuru nedeniyle Lübnan, yaklaşık 25 yıldır bulunduğu üst orta gelir grubundan alt orta gelir grubuna düştü.
Dünya Bankası’nın 2021
yılı Temmuz ayı verilerine göre Türkiye ise , 9,539 dolar kişi başı geliri ile üst orta gelir grubunda yeri değişmeyen ülkelerden.
KİŞİ BAŞI GELİR Mİ SATIN ALMA GÜCÜ PARİTESİ Mİ?
Ülkelerin sınıflandırılmasında
kullanılan kişi başı gelir ve satın alma gücü paritesi hesaplamaları arasında ciddi farklar oluşmaktadır.
kişi başı gelir hesaplamasında, ülkelerin GSYH’si nüfusa bölünerek kişi başı gelire ulaşılmaktadır.
Ancak bu hesaplamad
a ülkelerin satın alma gücü ve birçok önemli hususun
ihmal edildiği öne çıkan eleştiriler olmaktadır.
Şöyle ki, Türkiye’nin 2021 yılı kişi başı gelir 9,539 dolar iken satın alma gücü paritesine göre hesaplanan kişi başı gelir ise 30,472dolar olarak hesaplanmıştı.
Dolayısıyla, iki yöntem arasındaki bu yüksek kişi başı gelir farkı nedeniyle,
ülke kişi başı gelir karşılaştırmalarında
hangisinin baz alınacağı önemli bir husus olduğu açıktır.