Darbelerin ekonomiye verdiği zarar

04:0017/07/2023, Pazartesi
G: 17/07/2023, Pazartesi
Erdal Tanas Karagöl

Türkiye, geçmişte yaşadığı darbelerden siyasi ve toplumsal açıdan olduğu gibi ekonomik açıdan da çok zarar gördü. 12 Eylül 1980 tarihinde gerçekleşen askeri darbenin, 28 Şubat post-modern darbesi sonrası yaşanan 2001 ekonomik krizinin ve 15 Temmuz FETÖ darbe girişiminin neden olduğu maliyetlerin ekonomiye faturası ağır oldu. 28 Şubat post-modern darbesi sonrası yaşanan 2001 ekonomik krizi sonrasında ekonomiye yüklenilen faturayı yıllarca ödemek zorunda kaldık. Ekonomik göstergelerde yaşan olumsuzluklar,

Türkiye, geçmişte yaşadığı darbelerden siyasi ve toplumsal açıdan olduğu gibi ekonomik
açıdan da çok zarar gördü.

12 Eylül 1980 tarihinde gerçekleşen askeri darbenin, 28 Şubat post-modern darbesi sonrası yaşanan 2001 ekonomik krizinin ve 15 Temmuz FETÖ darbe girişiminin neden olduğu maliyetlerin ekonomiye faturası ağır oldu.

28 Şubat post-modern darbesi sonrası yaşanan 2001 ekonomik krizi sonrasında ekonomiye yüklenilen faturayı
yıllarca ödemek zorunda kaldık.

Ekonomik göstergelerde yaşan olumsuzluklar, IMF ile imzalanan anlaşmaların zorunlu kıldığı fiyat artışları, borçlanmalar ve borçlanmanın neden olduğu doğrudan ve dolaylı maliyetler ve bankacılık sektöründe yaşanılan iflasların ekonomiye getirdiği maliyetleri de yıllarca ödemek zorunda kaldık.

Türkiye’nin imzaladığı standby anlaşmaları sonrasında IMF’ye olan borcu 2001 krizi sonrasında rekor bir düzeye ulaştı.
2002 yılında iktidara gelen AK Parti hükümeti IMF’ye yaklaşık olarak 23,5 milyar dolar borç ödemek zorunda kaldı.
Buna rağmen uygulanan ekonomik programlar sayesinde IMF ile imzalanan anlaşmalar bitirildiği gibi,
2013 yılında da IMF’ye olan borçların ödenmesi sağlanmış, post modern darbenin neden olduğu birçok fatura da ödenmiş oldu.

Türkiye ekonomisinin 2013 yılına kadar gerçekleştirdiği yüksek performans sayesinde ekonomik göstergeler başta enflasyon ve faizler tarihinin en düşük rakamlarını gördü.

Hatta
Türkiye, 18 yıl sonra yani uzun bir aradan sonra 2012 yılının sonunda derecelendirme kuruluşu olan Fitch tarafından verilen yatırım yapılabilir notu ile
bu başarısını uluslararası arenada perçinleştirmişti.

Ekonomide var olan güçlü ekonomik göstergeye rağmen, bu dönemden sonra yaşanılan istikrar bozucu faaliyetler ekonomiyi önemli ölçüde olumsuz etkiledi.

FETÖ tarafından 17-25 Aralık’ta gerçekleştirilen kumpasın neden olduğu maliyet, ekonomiye yönelik oluşturulan birçok istikrar bozucu faaliyet ve algılar ve sonrasında
15 Temmuz 2016 yılında gerçekleşen darbe girişimi ekonomide ciddi olumsuzlukların
yaşanmasına neden oldu.

FETÖ darbe girişimi sonrası ülkede yaşanan olağanüstü durum sebebiyle piyasalarda artan risk algısı, derecelendirme kuruluşlarının yayımladıkları olumsuz raporlar ve Türkiye aleyhinde başlatılan olumsuz haberler, başta kurlar ve uluslararası doğrudan yatırımlar olmak üzere birçok ekonomik göstergeyi negatif yönde etkilemişti.

En önemlisi de, Türkiye 18 yıl sonra derecelendirme kuruluşlarından hakkıyla aldığı yatırım yapılabilir notunu kaybetti. Türkiye halen 2012 yılında aldığı yatırım yapılabilir notuna ulaşamadı.

Bahsettiğimiz bu maliyetler, ekonomide somut olarak yaşanılan ve ekonomide direkt olarak yaşadıklarımız olarak öne çıkanlar oldu.

Bir de ekonomide dolaylı olarak yaşanılan maliyetler var. Bunları da ayrı olarak hesaplamak gerekiyor.
#Ekonomi
#FETÖ
#Erdal Tanas Karagöl