Bizim sütunları takip edenler çok iyi hatırlayacaklardır… Amerikalı film eleştirmeni Bruce Williamson’ı burada sık sık anarız. Williamson basit bir akıl yürütmeyle yola çıkar: “İki kavram varsa en az dört seçenek söz konusudur.”Williamson’un bu akıl yürütmeyi sinemaya uyarlamasını örnek alarak açıklamaya çalışalım. İki kavramdan biri, filmin ‘iyi yapılmış’ ya da ‘kötü yapılmış’ olması (yapım ve yönetim açısından); diğeri de ‘iyi’ ya da ‘kötü’ film olup olmaması (bıraktığı duygu açısından)…İki kavramı
Bizim sütunları takip edenler çok iyi hatırlayacaklardır… Amerikalı film eleştirmeni Bruce Williamson’ı burada sık sık anarız. Williamson basit bir akıl yürütmeyle yola çıkar: “İki kavram varsa en az dört seçenek söz konusudur.”
Williamson’un bu akıl yürütmeyi sinemaya uyarlamasını örnek alarak açıklamaya çalışalım. İki kavramdan biri, filmin ‘iyi yapılmış’ ya da ‘kötü yapılmış’ olması (yapım ve yönetim açısından); diğeri de ‘iyi’ ya da ‘kötü’ film olup olmaması (bıraktığı duygu açısından)…
İki kavramı x-y eksenine yerleştirelim. X ekseninde sıfırdan sağa doğru filmin ‘iyi olma’ puanı artsın, sola doğru da ‘kötü olma’ puanı… Aynı şekilde y ekseninde, sıfırdan yukarı doğru ‘iyi yapılmış film’ puanları artarken sıfırdan aşağıya doğru ise azalsın…
Ortaya dört kadran çıkacaktır. Sağ üstte, “iyi yapılmış iyi filmler”; sol üstte “iyi yapılmış kötü filmler”. Sol altta, “kötü yapılmış kötü filmler” ve sağ altta “kötü yapılmış iyi filmler” yer alacaktır. Puanlarına göre de en az dört; aslında sonsuz sayıda şık, yani gri alan, söz konusudur.
Olayı bu kadar ayrıntılı anlatmamızın nedeni, herhangi bir yanlış anlamaya fırsat vermemek için… Şimdi yayına sokulup geri çekilen iki videoyu bu eksenlere yerleştirip bakalım…
İlki, ‘Yalan Üretim Merkezi’ temalı animasyon; ikincisi de Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın yurt dışına yönelik “Seyahatiniz sırasında bize güvenebilirsiniz” algısını oluşturmayı amaçlayan tanıtım filmi… Hani “Biz aşı olduk, tatilin tadını çıkarın” demeye getiren film…
Her ikisinde de niyet son derece açık. Muhalefet liderinin “Yatırım yapmayın” ve de “gelmeyin” anlamındaki “Türkiye’de can ve mal güvenliği yok” gibi birçok ‘yalanına’ karşı (bkz. 15 Nisan tarihli yazımız) ve Türkiye’yi ‘kırmızı liste’ye alıp turizmi baltalamaya çalışan Batılı ülkelerin ataklarına karşı vicdan sahibi kimsenin eli kolu bağlı duracak hâli yoktu herhâlde…
İki filmde de amaç sonuna kadar doğruydu. Ancak, görüldüğü gibi amaç, aracı mübah kılmıyor. Bazen kötü yapılmış filmlerde olduğu gibi araç, amaca hasar verebiliyor. Bu bağlamda her iki filmin de yayından kaldırılması yerinde olmuştur.
#Bruce Williamson
#Film Eleştirmeni
#ABD
