Yükseköğretim Kurulu kamu personelinin kullanacağı unvanın belirlenmesinde görüş vermektedir. Zaman içerisinde bu Kurulun verdiği görüşler de değişebilmektedir. Bu değişiklik bazen ihtiyaçtan bazen de Kurulun değişen üyelerinin konulara yaklaşımından kaynaklanabilmektedir. Bu durum kamu kurumlarının da kafa karışıklığına yol açabilmektedir. Bunlardan birisini bütün boyutlarıyla izah etmeye çalışacağız. YÖK’ün eski görüşü mü yoksa yeni görüşü mü uygulanacak? Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği
Yükseköğretim Kurulu kamu personelinin kullanacağı unvanın belirlenmesinde görüş vermektedir. Zaman içerisinde bu Kurulun verdiği görüşler de değişebilmektedir. Bu değişiklik bazen ihtiyaçtan bazen de Kurulun değişen üyelerinin konulara yaklaşımından kaynaklanabilmektedir. Bu durum kamu kurumlarının da kafa karışıklığına yol açabilmektedir. Bunlardan birisini bütün boyutlarıyla izah etmeye çalışacağız.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığına bir belediyenin sormuş olduğu görüş yazısı ile kamu kurumlarının sosyolog kadrolarında görev yapanların teknik bilimler lisansiyeri sayılıp sayılmayacağı soruluyor. Aynı zamanda bu konuda kafa karışıklığı olduğunu öğreniyoruz. Çünkü ortada iki görüş yer alıyor. Acaba eski görüş mü yoksa yeni tarihli görüş mü esas alınacak ya da görüş yazısı tekrar değişirse nasıl hareket edilecek?
Bakanlık bu soruya açıklık getiriyor. Konuyu Bakanlığın görüş yazısı doğrultusunda izah edeceğiz.
657 sayılı Kanuna tabi sosyolog kadrolarında görev yapan personelin teknik bilimler lisansiyeri sayılıp sayılmayacağına ilişkin olarak Yükseköğretim Kurulunun iki farklı tarihte iki farklı görüşü olması nedeniyle hangi görüş esas alınacak?
2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun 43’üncü maddesinde, “... b. Aynı meslek ve bilim dallarında, eğitim - öğretim yapan üniversitelerde, eğitim - öğretim, metod, kapsam, öğretim süresi ve yıl içindeki değerlendirme esasları bakımından eşdeğer olması ve öğrenimden sonra kazanılan unvanların aynı ve elde edilen hakların eşdeğer sayılması hususu Üniversitelerarası Kurulun önerisi üzerine; öğretmen yetiştiren birimler için belirtilen esasların tespiti Milli Eğitim Bakanlığı ile de işbirliği yapılarak, Yükseköğretim Kurulunca düzenlenir. ...” hükmü yer almaktadır.
Ayrıca, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 36’ncı maddesinde; “... 4 – Teknik hizmetler sınıfında görev almak şartiyle jeolog, jeofizikçi, hidrojeolog, hidrolog, jeomorflog, kimyager, fizikçi, matematikçi, istatistikçi, yöneylemci (harekat araştırmacısı), matematiksel iktisatçı (Ekonometrici), Erkek Teknik Öğretmen Okulu mezunları, fen memurları, teknikerler ve yüksek teknikerler, tütün ve müskirat eksperleri, tarım alet ve makineleri Uzmanlık Yüksek Okulu mezunları ile benzeri fen bilimleri ve teknik bilimler lisansiyerleri, Mimarlık ve Mühendislik Fakültesi veya bölümlerinden mezun olan şehir plancısı, yüksek şehir plancısı, yüksek bölge plancısı. Gazi Üniversitesi Mesleki Eğitim Fakültesi Teknoloji Bölümü İş ve Teknik Anabilim Dalı mezunları, Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Ev Ekonomisi Yüksek Okulu mezunları üniversitelerin arkeoloji ve sanat tarihi bölümlerinin prehistorya, protohistorya ve önasya arkeolojisi, klasik arkeoloji anabilim dallarından mezun olanlar öğrenimlerine göre tespit edilen giriş derece ve kademelerine bir derece, ...” hükmü bulunmaktadır.
657 sayılı Kanunun uygulama sürecinde özellikle sınıfların tespiti, kazanılan unvanların aynı ve elde edilen hakların eşdeğer sayılması hususunda Yükseköğretim Kurulunca alınan kararlar temel belirleyicidir. Günün gelişen şartlarına paralel olarak mezkûr Kurulca daha önce alınan kararların değiştirildiği bilinmektedir.
İlgi yazıda da sosyolog kadrolarının teknik bilimler lisansiyeri sayılması gerekçelerine yer verilmiştir. Bu itibarla, konu hakkında Yükseköğretim Kurulunun yeni tarihli görüşü dikkate alınarak işlem tesis edilmesi uygun olacaktır.
Bakanlık 19/06/2023 tarihli görüşünde sosyolog kadrosunda görev yapanların teknik bilimler lisansiyeri sayılmadığını belirterek bunların giriş derece ve kademelerine bir derece ilave edilmesinin mümkün olmadığını belirtmişti.
Bakanlık bu görüşünde Yükseköğretim Kurulu Başkanlığının hem 16/8/2012 tarihli B.30.0.EÖB.303.01.01.03/5175 sayılı yazısında hem de 16/1/2013 tarihli ve B.08.6.YÖK.0.72- 303.01.01.01-335 sayılı yazısında, 26/7/2012 tarihli Yükseköğretim Yürütme Kurulu toplantısında kamu kurum ve kuruluşlarında uygulama birlikteliğinin sağlanabilmesi açısından; Folklor araştırmacısı, müze araştırmacısı, kütüphaneci, arşivci, kitap patoloğu ve sosyolog unvanlarında haiz olanların görmüş olduğu yükseköğrenimin mesleki, teknik yükseköğrenim olarak, söz konusu unvanlarda görev yapan personelin ise “Teknik Bilimler Lisansiyeri sayılmadıklarına” karar verilmesini dikkate almıştı.
Ancak Yükseköğretim Kurulu Başkanlığının bu tarihten önceki görüşü aksi yöndeydi ve sosyologlar teknik hizmetler sınıfına alınmıştı.
En sonunda Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı görüşünü tekrar değiştirerek önceki görüşünü benimsemiştir. Bunun için Bakanlıkta uygulamaya esas görüşünü değiştirmiştir.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı mahalli idarelere uygulamaya esas görüş vermektedir.
Diğer kurumların personel konularına görüş vermekle görevli kamu kurumu ise Cumhurbaşkanlığı İdari İşler Başkanlığı Personel ve Prensipler Genel Müdürlüğüdür.
Bu nedenle Bakanlık tarafından verilen görüş mahalli idareler dışındaki kamu kurum ve kuruluşlarınca dikkate alınmak zorunda değildir. Ancak verilen görüş Yükseköğretim Kurulunun görüşüne dayandığı için Personel ve Prensipler Genel Müdürlüğünün farklı bir görüş verme ihtimalini düşünmüyoruz.
Bakanlık tarafından verilen görüş kamu kurumlarındaki sosyolog kadrosunda görev yapanlar açısından oldukça önemlidir. Çünkü 657 sayılı Kanunun 36’ncı maddesi gereğince teknik hizmetler sınıfında görev almak şartıyla sosyologların öğrenimlerine göre tespit edilen giriş derece ve kademelerine bir derece ilave edilebilecektir.
Bu çerçevede sosyolog kadrolarının teknik hizmetler sınıfına alınması gerektiğini de belirtmemiz gerekiyor. Çünkü sosyologların ilave bir dereceden faylanmasının şartı teknik hizmetler sınıfında görev yapmaktır. Bu nedenle GİH’te görev yapan sosyologların kurumlarına müracaat ederek ilave bir dereceden faydalanma talebinde bulunmalarını öneririz.
Kamu kurumlarının sık sık görüş değiştirmesi maalesef kamu personeline olumsuz olarak yansımaktadır. Bir dönem bir haktan yararlanan personel sonra bu haktan mahrum kalabilmektedir. Elbette kamu kurumları yanlışta ısrar etmemelidir. Ancak aynı konudaki bir görüşün üç defa değişmesinin de izahı oldukça zor olsa gerektir.
