Ocak ayında uygulanacak maaş katsayısındaki artışla birlikte memur ve diğer kamu görevlilerine yapılan bazı ödemelerdeki artış ile vatandaşlara yapılan bazı ödemelerdeki artışı açıklamaya çalışacağız.
Belediyeler ve bağlı kuruluşları ile il özel idarelerinin kadro ve pozisyonlarında istihdam edilen kamu görevlilerine, 4688 sayılı Kanun’un 32’nci maddesinde yer alan usul ve esaslar çerçevesinde ödenebilecek sosyal denge tazminatı aylık tavan tutarı en yüksek devlet memuru aylığının (ek gösterge dahil) %120’sidir. Yani 9500 * 1,012556 *1,2 = 11.543,13 TL’dir.
Sosyal denge tazminatı vergiden istisna tutulmadığı için hem % 15 gelir vergisi hem de 0,00759 oranında damga vergisi kesintisi yapılacaktır.
Öğretmenlik Mesleği Kanunu’nun 14’üncü maddesinde öğretmen adaylarının mali ve sosyal hakları düzenlenmiştir.
Buna göre öğretmen adaylarına, hazırlık eğitimi sürecinde her ay (23.310) gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucu bulunacak tutarda ödeme yapılmaktadır. Bu ödeme, damga vergisi hariç herhangi bir vergi ve kesintiye tabi tutulmamaktadır.
Öğretmen adaylarından belgeye dayalı sağlık mazeretleri sebebiyle hazırlık eğitimi süresince toplam yirmi gün ve üzeri hazırlık eğitimine katılamayan veya katılamayacak olanların, mazeretlerinin ortadan kalkmasını takip eden ilk hazırlık eğitimi programına tekrar alınmak üzere kayıtları dondurulur. Kaydı dondurulanlara bu süre boyunca ödeme yapılmaz.
Bu ödemenin parasal karşılığı ise 23.310*1,012556 = 23.602,68 TL olup, bu ödemeden binde 7,59 oranında damga vergisi kesilecektir. Bu ödemenin oldukça düşük olduğunu belirtmemiz gerekiyor.
Bazı kadrolarda bulunan personele, 2155 sayılı Bazı Kamu Personeline Tayın Bedeli Verilmesi Hakkında Kanun ve bu kanuna göre çıkarılan Bazı Kamu Personeline Tayın Bedeli Verilmesine Ait Yönetmelik hükümleri çerçevesinde verilen tutara denilmektedir. Bu tutar 2.100 gösterge rakamı ile maaş katsayısının çarpımından oluşmaktadır. Bu tutar ise 2.100* 1,012556 = 2.126,36 TL’dir.
2108 sayılı Muhtar Ödenek ve Sosyal Güvenlik Yasası’nın 1’inci maddesine göre; köy muhtarları ile şehir ve kasaba mahalle muhtarlarına, 14.750 gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucu bulunacak miktarda aylık ödenek verilmektedir. Bu ödenek damga vergisi hariç herhangi bir vergi ve kesintiye tabi tutulmamaktadır. Bu ödeneğin net tutarının net asgari ücret tutarının altında kalması halinde aradaki fark, ödenek için öngörülen usul ve esaslar çerçevesinde herhangi bir vergi ve kesintiye tabi tutulmaksızın ayrıca ödenmektedir. Bu tutar 14.750*1,012556 = 14.935,2 TL olup bu tutar asgari ücretin altında kaldığı için muhtar maaşları 22.104,67 TL’nin altında olamayacaktır.
IBedelli askerlik yapacakların ödeyeceği tutar
Asker Alma Kanunu’nun bedelli askerlik başlıklı 9’uncu maddesine göre; bedelli askerlik tutarı 240.000 gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucu bulunacak tutar kadardır.
Bu hüküm gereğince bedelli askerlik yapacak kamu personeli dahil birçok vatandaşın bedelli askerlik tutarı Ocak ayından itibaren 240.000 * 1,012556 = 243.013,44 TL olacaktır.
2022 sayılı Kanun’da yaşlı ve engellilere yapılacak ödemelere yer verilmiştir. Maaş katsayısındaki artışlar bunlara yapılacak ödemeleri de arttırmıştır.
Sosyal güvenlik kuruluşlarının herhangi birisinden her ne nam altında olursa olsun bir gelir veya aylık hakkından yararlananlar ile uzun vadeli sigorta kolları açısından zorunlu olarak sigortalı olunması gereken bir işte çalışanlar, nafaka bağlanmış veya nafaka bağlanması mümkün olanlar veya 24/5/1983 tarihli ve 2828 sayılı Sosyal Hizmetler Kanunu hükümlerine göre harçlık ödenenler hariç olmak kaydıyla, Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıfları tarafından muhtaç olduğuna karar verilen 65 yaşını doldurmuş Türk vatandaşlarına, muhtaçlık hâli devam ettiği müddetçe (4.387) gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımından bulunacak tutarda aylık bağlanmaktadır.
Kapsamda bulunanlardan, her ne nam altında olursa olsun kendisine ve eşine ait her türlü gelirler toplamı esas alınmak suretiyle, kişi başına düşen ortalama aylık gelir tutarı asgari ücretin aylık net tutarının 1/3’ünden fazla olanlar (22.104,67/3= 7.368,22) ile aynı tutardan fazla gelir sağlaması mümkün olan kimseler muhtaç kabul edilemez ve kendilerine aylık bağlanamaz.
Buna göre, kapsama giren yaşlılara 4.387 x 1,012556 = 4.442,08 TL + Ek tutar (222,1) = 4.664,18 TL ödenecektir.
Yine kanuna göre ocak ayından itibaren 2022 sayılı Kanun kapsamında;
a) Engel oranı %70 - %100 olanlara 5.253 x 1,012556+ Ek tutar(265,94) = 5.584,89 TL,
b) Engel oranı %40 - %69 olanlara 3.502 x 1,012556 + Ek tutar (177,29) = 3.723,26 TL,
c) 18 yaş altı engelli yakını aylığı 3.502 x 1,012556 + Ek tutar (177,29) = 3.723,26 TL,
d) Yaşlılık aylığı 4.387 x 1,012556 +Ek tutar (222,1) = 4.664,18 TL,
tutarında ödeme yapılacaktır.
Memura yapılacak ödülde esas alınan unsur üstün başarı belgesi almaktadır. Üstün başarı belgesi verilenlere, merkezde bağlı veya ilgili bakan ve illerde valiler tarafından uygun görülmesi halinde en yüksek devlet memuru aylığının (ek gösterge dahil) % 200’üne kadar ödül verilebilmektedir. Bu tutar ise 9500* 1,012556 * % 200 = 19.238,56 TL’dir. Ancak, yapılacak bu ödeme maksimum tutar olup, kurumlar bu ödemenin üstünde ödeme yapamazlarken altında ödeme yapabilirler.
Görüleceği üzere, memurlara ödül vermeye bakanlar ve valiler yetkili kılınmıştır. Maddede dikkat çeken önemli bir husus da ilişkili bakanların ödül verip veremeyeceği hususudur. Kanunda ilişkili bakanlara bu yönde bir yetki verilmemiştir. Ancak, Cumhurbaşkanlığı İdari İşler Başkanlığı vereceği görüşle bu konuya açıklık getirebilir.
BIST isim ve logosu "Koruma Marka Belgesi" altında korunmakta olup izinsiz kullanılamaz, iktibas edilemez, değiştirilemez. BIST ismi altında açıklanan tüm bilgilerin telif hakları tamamen BIST'e ait olup, tekrar yayınlanamaz. Piyasa verileri iDealdata Finansal Teknolojiler A.Ş. tarafından sağlanmaktadır. BİST hisse verileri 15 dakika gecikmelidir.