Kamuda dört-beş yerden maaş alınması mümkün müdür?

CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu her ağzını açtığında kamuda dört beş yerden maaş alanların durumunu gündeme getirmektedir. Bu konuyu daha önceki yazılarımızda detaylı bir şekilde açıklamıştık. Kamuda böyle bir durumun olup olmadığını açıklamaya çalışacağız.

Kamuda dört-beş yerden maaş alınması mümkün müdür?

Pandemi döneminde insanlar işlerini kaybederken kamuda dört beş yerden maaş alanlar var iddiası algı yönetiminde büyük bir alıcı kitlesi bulmaktadır. Bir de sözlerinizin yanlış olması halinde utanma duygunuz kaybolmuşsa ağzınıza her geleni söyleyebilirsiniz. Özellikle de isim belirtmeden genel ifadeler kullanarak dört beş yerden maaş alanlar ifadesini kullanmak ise daha fazla alıcı bulmaktadır. Sosyal medyadan yapılan yalan haberlerin yaptırımsız olmasını da üzerine koyarsanız gelsin yalanlar gitsin yalanlar.

Malum olduğu üzere, 631 sayılı KHK’de değişiklik yapılana kadar birçok kamu kurumu ve iştiraklerinden değişik adlar altında ücret alınabilmekteydi. 631 sayılı KHK’de yapılan değişiklikle önce bu görevlerinden sadece biri için ücret ödenebilmesi sağlandı. 666 sayılı KHK ile 15.01.2012 tarihinden itibaren de çift maaş alma daha da kısıtlandı. Yani birden fazla yönetim ve denetim kurulu üyeliğinden maaş alma AK Parti döneminde sürekli olarak kısıtlanmıştır. Bu nedenle mevcut mevzuata göre bırakın dört beş maaşı birden fazla yönetim ve denetim kurulu maaşı alınması dahi mümkün değildir.

Bu köşede yer alan yazılarımızı okuyanlar, yönetim ve denetim kurulu üyelikleri ile ilgili yazdıklarımızı ve eleştirilerimizi çok iyi bilirler. Özellikle belediye başkanlarının bu kısıtlamalara tabi olup olmadıklarını, bu durumun istisnalarını ve konunun inceliklerini örneklerle izah ettiğimiz yazımız oldukça ses getirmişti.

Kamu kurumlarının yönetim veya denetim kurullarına çeki düzen verilmelidir

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Ekonomi Reform Paketi’ni 12.03.2021 tarihinde açıklamış ve birden fazla yerde yönetim ve denetim kurulu üyesi olunamayacağı hakkında düzenleme yapılacağını belirtmişti. Kamuoyunda bu konuda sıkıntı varsa ve muhalefet de bu konuyu köpürterek sürekli kaşıyorsa sorunu kökten çözmek gerekmektedir.

Öncelikle kamu görevlileri ifadesi çok geniş bir kesimi kapsadığı için yapılacak düzenlemenin çok boyutlu ve geniş kapsamlı olacağını söyleyebiliriz. Şu ana kadar bu konuda geniş kapsamlı bir düzenleme yapılmadı. Ancak en kısa sürede bu konuda düzenleme yapılacağından kimsenin endişesi olmamalıdır.

Mevcut düzenlemelerin yer aldığı 631 sayılı KHK’deki hükümlere göre, memurlar ve diğer kamu görevlilerinden, kamu kurum ve kuruluşların yönetim kurulu, denetim kurulu, tasfiye kurulu, danışma kurulu üyelikleri ve komisyon, heyet, komite ile benzeri organlarda görev alanlara, kurum içi ve kurum dışı ayrımı yapılmaksızın bu görevlerinden sadece biri için ücret ödenebilecektir.

Cumhurbaşkanı tarafından yapılan açıklamadan mevcut düzenlemelere ilave olarak ücretsiz de olsa en fazla bir kurumun yönetim veya denetim kurullarında görev alabileceğini söyleyebiliriz. Ayrıca daha önceki yazılarımızda yer verdiğimiz istisnaların da ortadan kaldırılmasına yönelik düzenlemelere yer verileceğini de düşünüyoruz. Çünkü bu konularda çok ciddi eleştiriler yapılmakta, algı yönetimine yönelik kirlilikte dikkate alındığında düzenleme yapılmasının kaçınılmaz olduğu görülecektir.

Özellikle önceki yazılarımızda 631 sayılı KHK’daki istisnalar üzerinde örnekler eşliğinde durmuş ve çözüm getirilmesi gerektiğini belirtmiştik. Uygulamada tereddüt edilen konulara bakıldığında ve kötü uygulamalar da dikkate alındığında düzenleme yapılmasının gerekli olduğu açıkça görülmektedir.

Ayrıca yazılarımızda belediye başkanları ile birçok kamu görevlisinin 631 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin anılan 12’nci maddesi kapsamında olmadığını, tartışmanın da buradan çıktığını, özellikle bazı belediye başkanlarının bu konuda sınıfta kaldığını, yapılacak bir değişiklikle hem ödenecek ücretlere tavan getirilmesi hem de birden fazla yerden ücret alınmasının önüne geçilmesi, tavan olarak da KİT yönetim kurulu üyelerine yapılan ödemelerin esas alınması gerektiğini ifade etmiştik.

Çok sınırlı olsa da 631 sayılı KHK’deki istisnalardan kaynaklı basına yansıyan birden fazla yönetim ve denetim kurulu üyeliklerinden alınan ücret rahatsızlığı da bu konuda düzenleme yapılmasını zorunlu kılmaktadır. Bu nedenle Cumhurbaşkanı tarafından yapılan açıklama sonrasında konunun bütün boyutlarıyla masaya yatırılarak rahatsızlık oluşturan hususların ortadan kaldırılacağını ümit ediyoruz. Eğer düzenleme içerisine bir de şeffaflık ve atama kriterleri eklenirse amaç tam hâsıl olacaktır.

CHP lideri birden fazla maaş eleştirisinde niçin etkili olamıyor?

CHP lideri Kılıçdaroğlu, köpürterek dört beş yerden maaş alan kamu görevlilerinden bahsetmesine rağmen bu konuda inandırıcı olamıyor. Niçin inandırıcı olamadığını somut örneklerle açıklayalım.

Kılıçdaroğlu, bu konuda eleştirilerini sıralarken CHP’li başkanların yönetimindeki belediyelerin iştiraklerindeki yönetim ve denetim kurulu üyeliklerine yapılan atamalarda kriter getirilerek ve şeffaf uygulamalar getirerek partizan atamaları önlediğini örneklerle anlatmış olsaydı elbette etkili olurdu. Ancak bu konuda CHP lideri tarafından bırakın kriter getirmeyi var olan yönetim kurulu üyeliklerinin katlanmasına dahi bir şey denilmedi. Mesela İBB Başkanı'nın belediye iştiraklerindeki yönetim kurulu üye sayısını nasıl arttırdığını İmamoğlu’nu da yanına alarak göğsünü gere gere kamuoyu ile paylaşabilir.

Muhalefetin belediyelerdeki uygulamaları iktidara gelince yapacağı uygulamaların göstergesidir. Refah Partisi'nin belediyelerdeki iyi uygulamaları ile iktidara nasıl taşındığını bu konuda örnek olarak verebiliriz. Hal böyle iken utanmadan sıkılmadan CHP yönetimindeki belediyelerde birden fazla maaş alınmasına ses çıkarmayacaksınız sonra da başkalarını eleştireceksiniz. Elbette inandırıcı olamazsınız, nitekim de olamıyorsunuz.

Yine CHP lideri kendisinin de birden fazla maaş alıp almadığını açıklamalıdır. CHP lideri milletvekili olmadan önce müsteşar yardımcılığından emekli olmuştu. Ancak Kılıçdaroğlu, 5434 sayılı Kanun'un kendisine verdiği bir haktan yararlanarak 22. dönem milletvekili seçildikten sonra kısa bir süre hem müsteşar yardımcısı emekli maaşını almış hem de milletvekili maaşını almıştı. Kısa bir süre sonra tekrar milletvekilliğinden emekli olmak için müracaat etmiş ve milletvekili emeklisi olmuştur. Yani Kılıçdaroğlu şu an müsteşar yardımcısı emeklisi değil milletvekili emeklisidir. Ayrıca, hem milletvekili maaşı hem de milletvekili emekli maaşı almaktadır. Elbette mevzuat gereği alınan ödemelerden dolayı kimseyi kınamıyoruz. Ancak, asgari ücret ve fakir edebiyatı yaparsanız aldığınız ücretler önünüze çıkarılır.

Bu arada, CHP Genel Başkanlığı'ndan da maaş alıp almadığını bilemediğimiz için bu konuda net bir şey söyleyemiyoruz. Demek ki eleştirilerin samimi ve etkili olabilmesi için öncelikle kendinizin aynaya bakması sonra da gariban edebiyatı yapması gerekiyor. Elbette bu anlattıklarımız utanma duygusu olanlar içindir. Yoksa kimse üzerine alınmasın.