İran neredeyse 40 yıldır ABD yaptırımlarıyla yaşayan bir ülke. İki devlet biribirini hasım ilân etmesine rağmen şimdiye kadar sıcak bir çatışma vuku bulmadı. İran’ın Ortadoğu’da ABD güçlerine saldırılar planladığı gerekçesiyle Trump yönetimi 5 Mayıs’ta bölgeye bir uçak gemisi taarruz grubu ile nükleer kapasiteli B-52 uçaklarından oluşan bombardıman görev gücü gönderdi. 5 Mayıs takip eden günler İran ve ABD arasında şimdiye kadar yaşanmış en gergin günlerdi. ABD’yi teyakkuza geçiren istihbaratın
İran neredeyse 40 yıldır ABD yaptırımlarıyla yaşayan bir ülke. İki devlet biribirini hasım ilân etmesine rağmen şimdiye kadar sıcak bir çatışma vuku bulmadı. İran’ın Ortadoğu’da ABD güçlerine saldırılar planladığı gerekçesiyle Trump yönetimi 5 Mayıs’ta bölgeye bir uçak gemisi taarruz grubu ile nükleer kapasiteli B-52 uçaklarından oluşan bombardıman görev gücü gönderdi. 5 Mayıs takip eden günler İran ve ABD arasında şimdiye kadar yaşanmış en gergin günlerdi. ABD’yi teyakkuza geçiren istihbaratın ‘İsrail’ kaynaklı olduğunu hatırlatalım.
Takip eden günlerde Finlandiya’da bulunan ABD Dış İşleri Bakanı
Mike Pompeo
, Almanya Başbakanı
Angela Merkel
ile yapacağı görüşmeyi iptal ederek Irak’a gitti. Pompeo Iraklı yetkililerden umduğu desteği bulamadı. ABD’nin İran’la ilgili istihbaratı abarttığını düşünen Iraklılar, İranlıların davranışlarında alışılmamış bir gelişmeye tanık olmadıklarını belirtmişler.
Pentagon’un Körfez’e 120 bin asker göndermeye hazırlandığı iddiası gündeme bomba gibi düştü. Diğer yandan ABD’nin bölgeye bir savaş gemisi dahil olmak üzere ek askeri donanım gönderme kararı gerginliği artırdı. Dış İşleri Bakanı Pompeo İran’a karşı maksimum baskı politikasına destek sağlamak amacıyla Brüksel’e giderek Fransız, Alman ve İngiliz mevkidaşları ile görüştü. Pompeo bu görüşmelerde istediği sonuca ulaşamadı. “
İran Nükleer Anlaşması
”nın imzacıları olan bu üç ülke Trump’ın anlaşmadan çıkmasını onaylamadıkları gibi ABD’nin İran politikasından da rahatsızlar. Trump yönetimiyse Avrupalı liderleri hem nükleer anlaşmadan çıkmaya, hem de İran’a karşı ABD’ye tam destek vermeye zorluyor.
Brüksel’den sonra Moskova’ya giden Pompeo, Putin ile de görüştü. Kendisi de ABD yaptırımlarına muhatap olan Rusya’nın İran konusunda ABD’ye açık destek vermesi mümkün değil. Bu arada İran Dış İşleri Bakanı
Cevat Zarif
Çin’e gitti. Çin Dışişleri Bakanı
Vang Yi
ABD’nin İran’a tek taraflı yaptırım uygulamasını eleştirerek İran’a destek açıklaması yaptı.
ABD medyasında yer alan bilgilere göre NATO istihbarat birimlerinin yanısıra Irak ve Suriye’deki IŞİD karşıtı koalisyonun İngiliz kanadı da İran’dan “artan bir tehdit” olduğuna dair iddiaları dayanaksız buluyor. Özetle söylemek gerekirse Trump’ın Ulusal Güvenlik Danışmanı
John Bolton
ve Dış İşleri Bakanı
Mike Pompeo
’nun satmak istediği bu fikrin alıcısı çıkmadı. Kimse İran’ın ABD ile savaşmak için bahane aradığına ihtimal vermiyor. Tam aksine İran’la savaş için bahane arayan Trump’ın Neoconları. Aslında Trump’ın kendisi bile savaş aramıyor. Trump maksimum düzeyde baskının İran’ı hizaya getireceğine inanıyor.
Trump önceki Başkanları ABD’yi trilyon dolarlara mal olan aptal savaşlara sokmakla suçlamıştı. “İran ile savaş” 2020’de yeniden Başkan seçilmek isteyen Trump’ın işine gelmez. Trump, Körfeze 120 bin asker gönderme plânını yayınlayan gazeteleri yalancılıkla suçladı. Trump’ın reddetmesi plânın olmadığını göstermiyor elbet. Daha Ocak ayında “
Wall Street Journal
” ile “
New York Times
”, Bolton’ın Pentagon’dan İran’a yönelik askeri harekât plânı istediği haberlerine yer vermişti. Bolton’ın bu ‘İran gayretkeşliği’ dikkatlerden kaçmıyordu.
ABD askerlerini Afganistan ve Suriye’den çekeceğini vaat eden Trump Ocak 2017’den buna Başkanlık koltuğunda oturuyor ama henüz tek bir askeri bile evine döndürmüş değil. Durum böyleyken Trump, İran ile bir savaşa girmek istemez. Trump’ı Bolton ve diğer şahinler ile çalışmaya kimler ikna ettiyse, İran ile savaşı isteyen güçler de onlar. Bu senaryonun olağan şüphelileri arasında yer alan İsrail kendisinin yerine tabii ki ABD’nin savaşmasını çook ister. “
La Fontain Masalları
”nın birinde maymunun dürtüklemesiyle pençeleriyle ateşteki kestaneleri alan kedinin başına gelenler anlatılır. Kestaneleri mideye indiren maymundur ama dayağı kedi yer. “İran” başlıklı bu senaryoda Bolton tam da bu “
kedipençesi
” rolü oynuyor.
#İran
#ABD
#Mike Pompeo
#Angela Merkel
#John Bolton
