İsrail’e destek tasarısı ABD Kongresini böldü

Trump’ın ABD’nin Meksika sınırına boydan boya duvar inşa etme ısrarı sebebiyle Federal Hükümet üç haftadır kapalı. Trump, duvar için ödenek ayrılmadığı sürece Bütçe tasarısını imzalamaya yanaşmıyor. Demokratlar ise hükümet kapalı tutulduğu sürece Senato’da hiçbir tasarıyı geçirmeyecekleri konusunda ısrarlı. İki parti arasındaki bu düello sebebiyle federal kurumlarda çalışanlar maaşlarını alamıyor. “Meksika Duvarı” ısrarı yüzünden hükümetin kapalı tutulmasından rahatsız olan bazı Cumhuriyetçiler ise Demokratlarla işbirliğine açıklar.

Meksika Duvarı krizi, İsrail lehine bir yasa tasarısının Senato’dan geçmesine de engel oldu. Tasarı şimdilik akametle sonuçlandı. Geçen Salı Genel Kurula getirilen tasarı 56 “evet” oyuna karşılık 44 “hayır” oyuyla reddedildi. Tasarı İsrail’i boykot eden şirketlere ve bireylere cezaî yaptırımlar getiriyordu. Senatör Marco Rubio’nun hazırladığı tasarının sponsorlarıysa Senato Çoğunluk Lideri Mitch McConnell ve Senato Dış İlişkiler Komitesi Başkanı Jim Risch.

Tasarı, “BDS(Boykot, Yatırımların Çekilmesi ve Yaptırım)” olarak bilinen “Filistin İçin İsrail’i Boykot Girişimi”ni durdurmayı amaçlıyor. “İsrail Lobisi” ve “Hıristiyan-Siyonistler” BDS’yi ‘anti-Semitik’ bir suç organizasyonu olarak göstermek suretiyle etkisizleştirmek istiyorlar. Bu çevrelere göre İsrail hükümetinin eleştirilmesi ‘Yahudi karşıtlığı’dır. İsrail Başbakanı Netanyahu da “BDS”yi “varoluşsal bir tehdit” olarak gördüğünü söylemişti.

İsrail Lobisi “BDS” ile mücadeleyi ana hedeflerinden biri haline getirdi. Lobi, ABD’nin 26 eyaletinde BDS karşıtı cezai düzenlemeler getirilmesinde başarılı oldu. Bu eyaletlerde kamu ile iş yapan bireylerden ve şirketlerden İsrail boykotuna katılmayacaklarını taahhüt etmeleri isteniyor. Rubio’nun tasarısıysa bütün bu düzenlemeleri federal düzeye çekmeyi amaçlıyor.

100 üyeli Senato’da Cumhuriyetçiler 53 sandalye ile çoğunluktalar, ancak bir yasa tasarısının geçmesi için 60 oya ihtiyaç var. İsrail sözkonusu olduğunda iki partili uzlaşma alışılagelmiş bir davranış koduydu. Ancak son zamanlarda Demokratlar arasında İsrail’e verilen destek giderek azalırken “Hıristiyan-Siyonistler” ve İsrail yanlısı radikal Sağcılar, Trump ile birlikte Cumhuriyetçi Parti’de daha etkin hale geldiler. Cumhuriyetçiler İsrail’i kayıtsız şartsız desteklemeye hevesliyken, Demokratlar ABD’nin İsrail’e desteğini sorgulamaya başladılar.

Senato’daki Cumhuriyetçilerden sadece Rand Paul, ABD yönetiminin İsrail’e sınırsız ve koşulsuz desteğini eleştiriyor. Senatör Paul, önümüzdeki 10 yıl içinde İsrail’e 38 milyar dolarlık yardım yapılmasını içeren bir tasarının nihai oylamasını durdurduğu için “İsrail Lobisi” ve “Hıristiyan-Siyonistler” tarafından hedef alınmıştı. İsrail aleyhtarı olmadığının altını çizen Senatör Paul’e göre, Amerikalılar yanlış buldukları uygulamaları boykot etme hakkına sahipler. Yahudi asıllı birçok Demokrat da “BDS”yi desteklemediklerini, ancak ifade özgürlüğünün kısıtlanmasına izin vermeyeceklerini söylüyorlar. BDS karşıtı yasalara itiraz eden bu senatörler arasında Bernie Sanders ve Dianne Feinstein de var. Feinstein yaptığı bir açıklamada “İsrail’e olan güçlü desteğime rağmen, Anayasa’yı açıkça ihlal ettiği için bu tasarılara karşıyım” demişti. Senato’daki ama akım Demokrat liderlikse, federal hükümet kapalı tutulduğu sürece her tasarıyı engelleme sözü verdi. Senatör Rubio ise Demokratların birçoğunun “BDS”yi gizlice destekledikleri için tasarıyı engellediklerini iddia ediyor.

Demokratlar BDS karşıtı tasarısının onaylanmasını Trump’a karşı bir koz olarak ellerinde tutuyorlar. Trump’ı “ya BDS karşıtı yasa, ya Meksika Duvarı” ikilemi arasında bırakarak, bir taşla iki kuş birden vurmak istiyorlar. Trumpçı Cumhuriyetçilerse “Meksika Duvarı”ndan vazgeçmenin 2020 seçimlerinde parti için çok büyük kayıplara yol açacağını savunuyorlar.