ABD'nin Suriye'de rejime ait bir üssü vurmasına herkes şaşırmış görünüyor. Batı medyasında saldırıyı, ABD'nin “
dünya jandarması
” rolüne dönüşü olarak yorumlayanlar oldu. Trump, ABD'yle
'soğuk savaş'
yaşayan Putin'le yakın mesai içinde çalışmaya meyilli olduğunu her defasında dile getirmiş ve seçim kampanyasını da
“Önce Amerika
” söylemiyle sürüklemişti. Oysa Trump'ın yakın çevresinde '
savaş
'ı ABD'nin varoluşsal iç krizinden çıkış yolu olarak gören epeyce isim var. Bu isimlerin en başında Trump'ın baş stratejisti
Steve Bannon
geliyor.
Bannon'un ABD'de polemiklere yol açan ve “
Beyaz Milliyetçiliği
” olarak da tanımlanan “
Alternatif Sağ”
hareket ile bağlantılı olması, Beyaz Saray'da savaşçı bir ekibin işbaşına geldiği şeklinde yorumlandı. Trump, Bannon ve ekibinden bazı isimleri kritik görevlere atadı. Bu atamalar Amerikan medyasında hararetli tartışmalara yol açtı. Bazı tartışma başlıkları
“Steve Bannon kıyametin yaklaştığına ve savaşın kaçınılmaz olduğuna inanıyor.”
, “
Steve Bannon 3. dünya savaşı başlatmak istiyor
” şeklindeydi. Medyada Bannon, 'Yeni Amerika' tasavvuru ve 'Alternatif Sağ' hakkında ilginç bilgiler, yorumlar, iddialar yer aldı.
Trump'ın 2018 yılı bütçesinde askeri harcamalar için “yüzde 9” civarında (54 milyar dolar) artırım yapacağını ilan etmesi ayrıca dikkat çekiciydi. Trump artırım miktarının 84 milyar dolara çıkarılabileceğini de söyledi. ABD'nin savunma harcamaları yılda 600 milyar dolara yaklaşıyor. Bu harcamalar dünyanın geri kalanının toplam askeri harcama miktarına yakın. Savunma harcamalarında ABD'ye en yakın ülkeyse, 215 milyar dolarla Çin. Rusya'nın 2017'de savunma harcamaların için öngördüğü rakam ise 80 milyar dolara yaklaşıyor.
Başta ABD, Çin ve Rusya olmak üzere küresel silah tekelleri arasında kıyasıya bir rekabet yaşanıyor. Rusya, ABD'den sonra ikinci büyük silah ihracatçısı ve ABD'yle dost olmayan ülkeler için yegâne silah tedarikçisi. Rusya'nın yeni silahlarını Suriye'de test ettiğine dair yorumları hatırlayalım. Dünyada yerel, bölgesel ve hem de daha geniş ölçekte savaşlara yol açabilecek birçok sorunlu alan var;
Balkanlar'
da Makedonya, Kosova, “
Güneydoğu Asya
”da Kuzey Kore,
“Ortadoğu
”da Irak, Suriye, Yemen ve “
Kafkasya
”da Karabağ, vs.
Ermenistan ve Azerbaycan uzun yıllardır çatışma içerisinde ve Rusya her iki ülkenin en başta gelen silah tedarikçisi. Rusya, iki ülkeye de silah satıyorken “
Karabağ meselesi
”ni temelli bir çözüme kavuşturmak ister mi, istemez mi, siz düşünün. ABD Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan bir bilgilendirmeye göreyse 2005 yılından bu yana Irak'a “
dış askeri satış(FMS)”
kapsamında 22 milyar dolarlık silah satışı onaylanmış. Nitekim ABD'nin Suriye'ye yönelik füze saldırısını
“poligon gösterisi
” veya “
Tomahawk şovu
” olarak yorumlayanlar da oldu. Suriye hava savunmasını üstlenen Rusya yapımı S-300 ve S-400 sistemlerinin bu saldırıyla test edildiği yorumları da yapılıyor. Rusya'nın bunun altında kalmamak için hava savunma sistemlerinin gücünü sergilemek durumunda kalabileceği yorumlarına bile tanık oluyoruz.
Şimdi de
Kuzey Kore
'de bir sahne hazırlanıyor. Başa dönecek olur isek, “
Önce Amerika
” söylemi ABD'nin dünya sahnesinde pasif bir rol oynaması anlamına gelmiyor, tam aksine daha çıkarcı ve daha faal rol oynamaya itiyor. Hele de 'savaş', iç krizden bir çıkış yolu olarak görülüyorsa, sular daha da ısınacak gibi görünüyor. '
Uluslararası sistem'
bütün kurumlarıyla çökmüş durumda ve sorun çözme kabiliyetini zaten uzunca bir süredir kaybetmiş bulunuyor.
#ABD
#Suriye
#Ortadoğu
#Kuzey Kore
