BM Güvenlik Konseyinin, nükleer faaliyetlerine son vermesi konusunda aldığı karara uyması için İran'a tanıdığı süre bugün dolarken, ABD ve üç müttefikinin bu ülkeye uygulanması planlanan yaptırımlar listesi konusunda anlaştıkları bildiriliyor.
New York Times gazetesinin haberine göre, ABD, İngiltere, Fransa ve Almanya'nın üzerinde anlaştıkları ve ilk aşamada İran'ın nükleer bağlantılı teçhizat ve malzeme ithal etmesine kısıtlama getiren yaptırımlar konusunda, BM Güvenlik Konseyi'nin daimi üyeleri ile Almanya'nın yakında görüşme ve pazarlıklara başlaması bekleniyor.
Bu görüşmelere yakın diplomatik kaynaklar, cezai müeyyideler arasında İranlı liderlere seyahat kısıtlaması getirilmesi ve bu ülkenin uluslararası pazarlara girişine engel olunmasının bulunduğunu belirttiler.
BM Güvenlik Konseyi'ndeki bu girişimlerin yanı sıra Bush yönetiminin Avrupa mali kuruluşlarının İran'a yeni mali yardım sağlamasına engel olmaya çalıştığını yazan gazetedeki habere göre, bazı İsviçre bankaları şimdiden Tahran'la mali ilişkilere sınırlama getirdiler.
New York Times gazetesi, ABD, İngiltere, Fransa ve Almanya arasındaki anlaşma şekillense de Rusya ve Çin'in konseydeki veto engelinin aşılmasının zorluğuna dikkat çekerken, Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu (UAEK) tarafından bugün yayımlanması beklenen ve İran'ın uranyum zenginleştirmede yavaş bir gelişme sağladığını belirteceği raporun yaptırım çabalarını zora sokacağını da yazdı.
Diplomatlar, UAEK Başkanı Muhammed el Baradei tarafından BM Güvenlik Konseyi'ne sunulacak raporun, İran'ın baharda durdurduğu uranyum zenginleştirme işlemine küçük miktarlarla nasıl yeniden başladığını belirtirken, üretim oranını artırmadığına işaret etmesinin beklendiğini söylediler.
Raporda ayrıca, zenginleştirilen uranyumun saflığının nükleer silah kullanımı için yeterli olmadığına, sadece elektrik santralinde kullanılabileceğine dikkat çekilmesi bekleniyor.
Buna karşın Amerikalı diplomatlar, UAEK'nın bugün yayımlanması beklenen ve Tahran'ın uluslararası ültimatoma rağmen uranyum zenginleştirmeyi durdurmadığını belirten raporunun, İran'a yaptırımlar konusuna odaklanmak için yeterli olacağı görüşünü savunuyorlar.
ABD Dışişleri Bakanının siyasi işlerden sorumlu yardımcısı deneyimli diplomat Nicholas Burns, "Bu konuda tek ölçüt Güvenlik Konseyi'nin koşullarına uyup uymadıkları ve onlar bunu yerine getirmediler" derken, ABD Dışişleri Bakanlığı, Güvenlik Konseyi'nin beş daimi üyesi ile Almanya'nın gelecek hafta Avrupa'da toplanarak, İran'a yaptırımlar konusunu ele alacaklarını açıkladı.
Dışişleri Bakanlığı sözcülerinden Sean McCormack, Tahran'a yaptırımları müzakere etmek üzere ABD Dışişleri Bakanlığı'nın üç numaralı ismi Burns'ün 5 ülkenin üst düzey temsilcileriyle gelecek hafta başında bir araya geleceğini bildirdi. Toplantıların Berlin'de yapılması bekleniyor.
Amerikalı yetkililer, konseyde İran'a yaptırımlar konusunda bir uzlaşmanın haftalar alabileceğini, iyimser olasılıkla da eylül ayı içinde sağlanabileceğini belirtirlerken, İran'la özellikle enerji alanında önemli ekonomik ilişkileri bulunan Çin ve Rusya'nın bu ülkeye yaptırım uygulanmasına ikna edilme şansı bulunduğu konusunda iyimser görünüyorlar.
İran'ın nükleer dosyasının yöneticisi Ulusal Yüksek Güvenlik Konseyi (UYGK) Genel Sekreteri ve nükleer baş müzakereci Ali Laricani de gelecek hafta AB Dış Politika Yüksek Temsilcisi Javier Solana ile Avrupa'da görüşecek.
