Varlık Barışı süresi uzatıldı

Kamuoyunda 'varlık barışı' olarak adlandırılan Bazı Varlıkların Milli Ekonomiye Kazandırılması Hakkında Kanunun uygulama süresi 30 Eylül 2009 tarihine kadar uzatılıyor.

TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nda, bütçe uygulamalarını içeren Torba Kanun Tasarısının görüşülmesi sırasında kabul edilen bir önerge ile varlık barışı 2. defa uygulamaya konulacak.

Buna göre, 1 Haziran 2009 tarihi itibariyle sahip olunan varlıklar için 30 Eylül 2009 tarihine kadar varlık barışı başvurusu yapılabilecek ya da bildirimde bulunulacak. Bakanlar Kurulu, başvuru ve bildirim süresini 3 ay daha uzatabilecek.

Kanun kapsamında beyan edilen tutarlar, bu tutarlara ilişkin tarh edilen verginin vadesinde ödenmesi koşuluyla mahsup edilerek, tarhiyat yapılacak. İndirimi reddedilen KDV'ye ilişkin mahsup edilecek matrah tutarı, indirimi reddedilen vergiye esas teşkil eden bedel olacak. Ancak indirimi reddedilen vergiye ilişkin bedelin tespit edilememesi halinde, mahsup edilecek matrah tutarında yüzde 18'lik KDV dikkate alınacak.

Böylece yeni düzenlemede, matrah indiriminden yararlanmak için hesaplanan verginin ödenmesi şartı getirilirken, indirimi mümkün olmayan KDV nedeniyle yapılan tarhiyatlara da mahsup imkanı tanındı.

Düzenlemede yer alan bir geçici madde uyarınca 1 Mayıs 2009 ile 31 Aralık 2009 tarihleri arasında tam mükellefiyete tabi gerçek kişiler ile kurumların, kanuni ve iş merkezi Türkiye'de bulunmayan kurumlara ilişkin iştirak hisselerinin satışından doğan kazançlarının, Türkiye'de bulunmayan kurumlardan sağladıkları iştirak kazançlarının ve yurt dışında bulunan iş yeri ve daimi temsilcileri aracılığıyla elde edilen ticari kazançların, 28 Şubat 2010 tarihine kadar Türkiye'ye transfer edilmesi halinde, bunlar gelir veya kurumlar vergisinden müstesna tutulacak.

Tam mükellefiyete tabi gerçek kişiler ile kurumların kanuni ve iş merkezi Türkiye'de bulunmayan kurumların 1 Kasım 2009 ile 31 Aralık 2009 tarihleri arasında tasfiyesinden doğan kazançlarının yıl sonuna kadar Türkiye'ye transfer edilmesi halinde de gelir veya kurumlar vergisi müstesnası geçerli olacak.

Bu arada bir başka geçici maddeye göre de süre uzatımı sonucu beyanda bulunanlardan 19 Haziran 2009 tarihinden önce haklarında vergi incelemesi başlatılanlar, bu incelemelerle ilgili olarak Kanunun (vergi incelemesi yapılmamasıyla) ilgili maddesinden yararlanamayacak.

Bu şekilde söz konusu tarihten önce vergi incelemesine alınanlar, incelemelerde tespit edilen matrah farklarından mahsupta bulunamayacak.

Ayrıca değişiklik öncesinde beyan edilerek tahakkuk eden, ancak vadesinde ödenmeyen vergilerin 30 Eylül 2009 tarihine kadar yatırılmaması durumunda da mahsup uygulamasından faydalanılamayacak.

Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, ilk varlık barışı uygulaması sırasında 14 milyar 832 milyon 69 bin 258 liralık beyan ve bildirimde bulunulduğunu bildirdi.

Şimşek, milletvekillerinin konuyla ilgili sorularını yanıtlarken, sözkonusu tutarın 10 milyar 748 milyon 737 bin 982 lirasının yurt dışındaki, 4 milyar 83 milyon 331 bin 276 liralık kısmının da yurt içindeki varlıkları kapsadığını belirtti.

Şimşek, yurt dışından yapılan başvuruların 2 milyar 355 milyon 146 bin 299 lirasının banka ve aracı kurumlara, 8 milyar 393 milyon 591 bin 684 lirasının da doğrudan beyan edildiğini anlattı. Maliye Bakanı, yurt içinde ise 3 milyar 90 milyon 170 bin 917 liranın mükelleflerce, 993 milyon 160 bin 358 liranın da mükellef olmayanlarca bildirildiğini kaydetti.

Varlık barışı için 214 milyon 974 bin 760 lirası yurt dışı, 204 milyon 166 bin 564 lirası da yurt içi olmak üzere 419 milyon 141 bin 323 lira vergi tahakkuk ettirildiğini ifade eden Maliye Bakanı, bunun da 206 milyon 568 bin 517 liralık bölümünün tahsil edildiğini söyledi. Şimşek, yurt dışı varlıklardaki vergi tahsilatının, yurt içi varlıkların oldukça altında kaldığını da vurguladı.

Şimşek, varlık barışı uygulamasında tartışma konusu olan Ali Türkkan adlı kişinin durumuyla ilgili bir soru üzerine de, 'Ben Plan ve Bütçe Komisyonuna ilk geldiğimde, birileri ayakta bana bir şeyler anlattı. Ben anlamadım ve kendisini Gelir İdaresi Başkanına yönlendirdim' dedi.

Gelir İdaresi Başkanı Mehmet Kilci de varlık barışının beyana dayanan bir uygulama olduğuna işaret ederek, 'O şahıs gerçekten beyanda bulundu. Önce beyanı normal bulunmadığı için reddedildi. Sonra yeminli mali müşaviri ile gelerek, beyanda bulundu. Fakat beyan ettiği tutara ilişkin vergiyi ödemedi. Bu vergiyle ilgili işlemler devam ediyor' diye konuştu.

Görüşmeler sırasında 'Burada vergi affı yok' diyen Maliye Bakanı Şimşek, varlık barışının ilk uygulamasının belki dışarıda yeterince tanıtılamadığını ifade etti. Şimşek, 3 aylık yeni uygulama döneminin iyi tanıtım açısından yeterli bir süre olduğunu belirtti ve 'Ayrıca Bakanlar Kuruluna da 3 aylık bir uzatma imkanı tanıyoruz' açıklamasında bulundu.

Şimşek, 'Varlık barışından ne kadar para geldi? Merkez Bankası'nın net hata noksan kalemindeki 17 milyar doların ne kadarı varlık barışı kaynaklı?' sorusuna da, 'Merkez Bankası'nın net hata noksan kalemindeki 17 milyar doların önemli bir bölümü varlık barışından önce girdi' yanıtını verdi.

Gelir İdaresi Başkanı Kilci ise ilk uygulama sırasında incelemeye alınırız endişesiyle yurt dışındaki varlıkların tamamı için beyanda bulunulmadığını düşündüklerini dile getirdi ve 'Bir öncekinden daha başarılı bir uygulama olacağına inanıyoruz' diye konuştu.