'Kriz bitti' rüyasını sanayi göremiyor

Ekonomi Servisi
00:009/09/2009, Çarşamba
G: 9/09/2009, Çarşamba
Yeni Şafak
'Kriz bitti' rüyasını sanayi göremiyor
'Kriz bitti' rüyasını sanayi göremiyor

Dünyada dibi gören borsalar kriz öncesi seviyelerine dönmelerine karşılık, Türkiye'de reel sektörün en önemli düzelme işareti olarak algılanan sanayi üretiminin toparlanması sınırlı seviyelerde kaldı

Sanayi üretimi geçtiğimiz aylarda 'düze çıktı dibi gördü' derken, temmuz ayına yatay seyre geçti. Sanayi üretimi temmuzda bir önceki yıla göre yüzde 9,2 azaldı, hazirana göre de yüzde 0,9 arttı

ABD'den başlayıp dünyayı saran kriz Türkiye'yi özellikle ilk çeyrekte çok fazla etkiledi. Tam dünyada sular durulmuş borsalar ise yukarı yönlü hareket ediyor derken, Türkiye'de reel sektörün toparlanma işareti olan sanayi üretiminde yükseliş sınırlı oldu. Türkiye'nin sanayi üretimi temmuz ayında, 2008 yılının aynı ayına kıyasla yüzde 9,2 oranında azaldı.

ARTIŞ HIZI YAVAŞ...

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2009 Temmuz Ayı Sanayi Üretim Endeksi sonuçlarını açıkladı. Sanayinin alt sektörleri incelendiğinde, İmalat Sanayi sektörü endeksinde yüzde 10,5, Elektrik, Gaz ve Su sektörü endeksinde yüzde 3,2 azalış gözlendi. Aylık Sanayi Üretim Endeksi, son 8 ayın zirvesine ulaştı. Kasım 2008'de 110,3 olan Sanayi Üretim Endeksi, tam sekiz ay sonra temmuz ayında bu düzeyini yakaladı. 2009 yılı Temmuz ayında geçen yıla göre yüzde 9,2 azalan, bir önceki aya göre ise yüzde 0,9 artan Aylık Sanayi Üretim Endeksi, son 5 aydır sürdürdüğü kesintisiz yükselişiyle 110,3 düzeyine ulaştı.

TÜKETİM MALINDA ÜRETİM ARTTI

Ana sanayi grupları sınıflamasına göre, temmuzda, en yüksek düşüş yüzde 22,7 ile sermaye malı imalatında görüldü. Aramalı imalatı yüzde 10,8, enerji yüzde 4,4, dayanıksız tüketim malı imalatı yüzde 2,7 oranında düşerken, dayanıklı tüketim malı imalatı ise yüzde 3,5 oranında arttı.İmalat sanayi alt gruplarında en yüksek düşüş oranı yüzde 36 ile diğer ulaşım araçlarının imalatında gerçekleşti. Onu yüzde 27,3'lük düşüşle motorlu kara taşıtı, römork ve yarı römork imalatı takip etti. Radyo,TV, haberleşme techizatı ve cihazları imalatında ise yüzde 36.5'lik artış yaşandı.

ÜMİT İÇİN HENÜZ ERKEN

Anadolu Aslanları İşadamları Derneği (ASKON) Genel Başkanı Mustafa Koca, temmuz ayı sanayi üretim verilerine ilişkin, ağır da olsa gelişmenin olumlu bir süreç, ümitvar olmak için gerekli bir işaret olduğunu belirtti. Koca, 'Bu verilerin bize söylediği şudur; krizden çıkışın önemli göstergelerinden biri olan sanayi üretiminde az da olsa bir gelişme yaşanmaktadır.” ifadesini kullandı.


Son üç aydır yatay seyre girdik!

Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezinin (BETAM) 'Sanayi Üretiminde Yatay Seyir' araştırma notunda, mart 2008'den beri süren hızlı düşüşün bitmiş gibi görünse de sanayi endeksinin temmuz 2005 seviyesinde yatay seyrettiği belirtildi. Prof. Dr. Seyfettin Gürsel ve araştırma görevlisi Onur Altındağ tarafından hazırlanan araştırma notunda, dün açıklanan temmuz sanayi endeksinin yıllık bazda yüzde 9,2 düşüş sergilerken, bir önceki aya göre yüzde 0,9 arttığı hatırlatıldı. Araştırma notunda şöyle denildi: 'Ancak başladığı iddia edilen canlanmanın devam edip etmediğini, ediyorsa gücünü anlayabilmek için sanayi üretim verisini mevsim ve takvim etkilerinden arındırarak yeniden tahmin etmek gerekiyor. Bu tahmin yapıldığında haziran ayına kıyasla temmuzda sanayi üretiminin hemen hemen hiç artmadığı gözlemleniyor. Nitekim mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış üretim endeksini dikkate aldığımızda, aylık endeksin hazirandan temmuza yüzde 0,08 artış (on binde 8) ile yatay bir seyir izlediğini görüyoruz. Bu gelişme nisan ayında başlayan cılız canlanmanın devam etmekte zorlandığının işareti olarak kabul edilebilir. Türkiye ekonomisinde canlanmanın güçlü olarak başladığını söylemek mümkün değil. Mart 2008'den beri süren hızlı düşüş bitmiş gibi görünse de endeks, temmuz 2005 seviyesinde yatay seyretmektedir.'