İstanbul Sanayi Odası (İSO) 2009 yılı ikinci yarısına ait Ekonomik Durum Tespit Anketi sonuçlarına göre, 2009 ilk yarıda işletmelerin yüzde 52,2'sinin üretimlerinin azaldığını belirtirken, ikinci yarıda bu oran yüzde 31,2'ye geriledi.
Anket sonuçlarını düzenlediği basın toplantısıyla açıklayan İSO Yönetim Kurulu Başkanı Tanıl Küçük, geçen yılın ilk yarısına ait ankette gerçekleşme sonuçlarının olumsuz çıktığını, ancak işletmelerin ikinci yarıya yönelik daha umutlu olduklarını belirttiklerini vurguladı.
Bundan dolayı ikinci yarı sonuçlarının beklentiler doğrultusunda ilk yarıya göre daha olumlu olduğunun altını çizen Küçük, bu nispi olumlulukta, ikinci yarı sonuçlarının çok olumsuz geçen 2009 ilk yarıya kıyasla elde edilmesinin etkili olduğunu söyledi.
Tanıl Küçük'ün aktardığı anket sonuçlarına göre, 2009 ilk yarı anketinde istihdam hariç diğer tüm temel göstergelerde olumsuzluk yaşayan işletmelerin payı yüzde 50'nin üzerindeyken, ikinci yarıda bu oranlarda önemli gerilemeler oldu. İlk yarıda işletmelerin yüzde 52,2'si üretimlerinin azaldığını belirtirken, ikinci yarıda bu oran yüzde 31,2'ye geriledi.
Aynı şekilde 2009 ilk yarıya göre iç satışlarda azalma olduğunu belirten işletmelerin oranı yüzde 52,5'ten yüzde 33,5'e, dış satışlarında azalma olduğunu bildiren işletmelerin oranı yüzde 51,7'den yüzde 32,8'e, yeni siparişlerinde azalma olduğunu belirten işletmelerin oranı da yüzde 54,3'ten yüzde 32,7'ye geriledi.
İstihdamda ise ilk yarıda yüzde 43,9 azalma olduğunu dile getiren işletmeler oranı ikinci yarıda yüzde 25,6'ya geriledi. Bulguların, 2009 ilk yarı kadar olmasa da ikinci yarıda da sorunların devam ettiğini gösterdiğine dikkat çekildi.
Anketin karlılıkla ilgili göstergelerine göre, 2009 yılı ikinci yarıda ankete cevap veren işletmelerin yüzde 22'si, geçen yılın aynı dönemine göre daha fazla kar ettiklerini bildirdi. Bu oran 2009 ilk yarısı için yüzde 15,5 seviyesinde gerçekleşmişti. Her iki oranın da oldukça düşük olmasına karşılık, ikinci yarıda ilk yarıya göre küçük de olsa bir iyileşmenin söz konusu olduğuna işaret edildi.
2009 ikinci yarıda geçen yıl aynı döneme göre kar oranları azalan işletmelerin oranı yüzde 44,4 oldu. Bu oran, ilk yarıda yüzde 45 seviyesindeyken, toplam işletmeler içinde 2009 ikinci yarıda, geçen yılın aynı dönemine göre kar oranının azaldığını ya da zarar ettiğini belirtenlerin payı yüzde 60,3 düzeyinde gerekleşti. İlk yarıda ise bu oran yüzde 68,7 seviyesindeydi.
Anket sonuçlarında, 2009 ilk yarıya göre ikinci yarıda nispi bir iyileşme gözlemlense de, hala ankete cevap verenlerin yüzde 60,3 gibi büyük bölümünün karlarının geçen yılın altında olması ya da zarar etmelerinin, işletmelerin çok büyük kısmının ciddi bir kaynak sıkıntısı içinde olduğuna işaret ettiği belirtildi.
2009 ikinci yarı çalışması sonuçlarının beklentiler bölümünde ise 2010 yılı ilk yarısının, 2009 ilk ve ikinci yarıya göre tüm göstergelerde çok daha olumlu geçmesi bekleniyor.
2010 ilk yarısı için işletmelerin yüzde 14'ü üretimlerinde, yüzde 13,7'si iç satışlarında, yüzde 16'sı dış satışlarında, yüzde 13,3'ü de yeni siparişlerinde daralma bekliyor. İstihdamlarında daralma bekleyen işletmelerin oranı yüzde 10,2 oldu.
