Maliye Bakanı Kemal Unakıtan, büyümenin hız kesmesi ile ilgili olarak, “Bu büyümeden hepimizin ders çıkarması lazım. Ona göre tedbirlerin alınması lazım. Büyümeye etki eden sektörlerin önünü açmamız lazım” dedi.
Unakıtan, büyümeyi engellemeyecek önlemler alma konusunda ABD Merkez Bankası FED'i örnek gösterdi.
Üçüncü çeyrekte beklentilerin çok altında kalan büyümenin yıl sonu hedefini etkileyeceğini kabul eden Unakıtan, “Yüksek büyümeye alışkın Türkiye'de elimizde olmayan bazı sebeplerden dolayı, konjonktürel olarak görülen düşmeler, Türkiye'de acaba ne oluyor, diye kimseyi de endişeye sevketmesin. Çünkü kuraklık herkesin başına geliyor” diye konuştu.
Unakıtan, Kasım ayı bütçe sonuçlarını açıkladığı basın toplantısında ekonomik gelişmeleri değerlendirdi. Türkiye'nin 2003-2006 döneminde yüzde 7,3 büyüyerek dünyanın en hızlı büyüyen ülkeleri arasına grime başarısını gösterdiğini ifade eden Unakıtan, buna karşın bu yılın 9 aylık döneminde büyümenin yüzde 4 olduğuna işaret etti. “Bu büyüme oranı ile yıl sonu büyüme hedefimize göre biraz sapma gösteriyor. Büyüme beklentilerin altında, hedeflerimizin altında oldu” diyen Unakıtan, tarım ve inşaatın bu sonuca etkisini anlattı.
Buna karşın imalat sanayiinde üretim artışının sevindirici olduğunu kaydeden Unakıtan, şu değerlendirmede bulundu:
“Bu büyümeden bizim hepimizin ders çıkarması lazım. Ona göre tedbirlerin alınması lazım. Bu hususta da bizler gerekli tedbirleri alıyoruz. Büyümeye etki eden sektörlerin önünü açmamız lazım. Avrupa ülkelerinde büyüme yüzde 1-2'ler düzeyinde sürerken dört yılda 7,3 yüksek büyümeye alışkın Türkiye'de elimizde olmayan bazı sebeplerden dolayı, konjonktürel olarak görülen düşmeler, Türkiye'de acaba ne oluyor, diye kimseyi de endişeye sevketmesin. Neden, çünkü kuraklık herkesin başına geliyor... Önüne geçilemeyen kuraklık Türkiye'yi etkilemiş görünüyor.”
Büyümede hedefin altında gerçekleşen üçüncü çeyrek sonuçlarının yılsonu için öngörülen yüzde 5'lik büyüme hedefine etkisi sorulan Unakıtan, “Muhakkak suretle yılsonu hedefimizi etkileyecektir” dedi. Buna karşın imalat sanayinde dördüncü çeyrekte daha iyi bir sonuçla karşılaşmayı beklediklerini belirten Unakıtan, “Yılsonu için tahminde bulunmak istemiyorum ama eldeki verilere göre dördüncü çeyrek büyümesi yüzümüzü biraz daha güldürecek” dedi.
Türkiye'nin süratle büyümeye ihtiyacı olduğunu ifade eden Unakıtan, “Yüzde 2 oldu diye hepimiz üzülüyoruz doğrusu” dedi.
Yatırımın önündeki engellerin kaydırılması ve yüksek katma değerli üretim gereğine dikkat çeken Unakıtan, bu doğrultuda Ar-Ge çalışmalarını teşvik eden tasarının Bakanlar Kurulunca imzalanarak TBMM'ye gönderildiğini söyledi.
Dünyada ABD merkezli olarak yaşanan mortgage krizine değinen Unakıtan, ABD Merkez Bankası FED başta olmak üzere Merkez Bankalarının aldığı önlemlere işaret ederek, “Oranın Merkez Bankalarında alınan kararlar var, bu kararların hepimize örnek olması icap ediyor. Yani büyümeyi engelleyecek tedbirlerden kaçınıp, büyümeyi engellemeyecek şekilde tedbirler alınması icap ediyor” dedi.
Unakıtan, bu sözlerinin Merkez Bankası Para Politikası Kurulu'na mesaj olup olmadığı sorusuna karşılık olarak şunları söyledi:
“Merkez Bankası'nın bağımsızlığı hakkında kimse bir şey söyleyemez. Biz Merkez Bankası bağımsızlığına fevkalade önem veriyoruz. Ondan kimse herhangi bir ödün de veremez. Çünkü olması gereken budur, buna inanıyoruz. Hükümetlerimiz zamanında da Merkez Bankası en kuvvetli bağımsızlık zamanını yaşıyor ve yaşamaya da devam edecek. Kimseye de mesaj verme niyetimde yoktur. Böyle bir ne vazifem vardır, ne öyle bir düşüncem vardır. Mümkün değil olamaz o. Herkes kendi görevini kendi vazifesini yapar. Ancak bir Türk vatandaşı olarak da bunlar neler neler yapıyor dediğiniz zaman oluyor da ben Maliye Bakanı olarak niye olmuyor yani. Bir bakalım onlara neler yapıyorlar. Teknolojide neler yapıyorlar, ekonomide neler yapıyorlar, diğer yerlerde neler yapıyorlar onlara da bir bakmamız lazım.”
Yabancı sermayenin gelişine karşı çıkılmaması gerektiğini anlatırken, ekonominin küreselleşmesine işaret eden Unakıtan, ekonomi gündeminin FED faiz kararına kilitlendiğine dikkat çekerek, “Bizim burada herkes konuşuyor konuşuyor, Bernanke bir konuşuyor, bütün Türk ekonomisini valla etkiliyor. Eskiden böyle miydi, yoo. Şimdi böyle, bundan sonra da böyle olacak. Kararlarımızı alırken ona göre dikkat edelim” diye konuştu.
Yabancı sermayeye 2003-2006 döneminde 799 adet yatırım projesi için teşvik belgesi verildiğini, bu çerçevede 11 milyar dolar yatırım yapılacağını kaydeden Unakıtan, “'Efendim yabancı sermaye gelir, fabrikasını götürmez ama karını götürür.' Götürecek tabii. Onu götürme bunu götürme, ne yapmaya gelecek adam?” değerlendirmesinde bulundu.
Harcamaların mali imkanlar doğrultusunda yapılmasının önemini vurgulayan Unakıtan, “Ayağını yorganına göre uzatacaksın. Yorganını uzatacaksın çalışarak. Yorganını uzat ayağını da uzat, ne kadar uzatırsan uzat, yorganın büyük olmak şartıyla. Ha yorganın bu kadar, ayağın bu kadar; olmaz, çek ayağını. Çek ayağını, yorganını uzatmaya bak. Mesele bu” dedi.
Bütçe açığının GSMH'nın yüzde 3'ünü aşmaması gerektiğini kaydeden Unakıtan, yılsonuna ilişkin olarak, “Yılsonu bütçe açığı olarak sene başında 16,8 milyar YTL öngörüsünde bulunduk. Yılsonunda açık bunun altında gerçekleşecek. Yılsonunda açığın gelire oranı yüzde 2,5'un altında oluyor. 3'ün altında olacağı kesin ama 2,5'in de altında” bilgisini verdi.
Kayıtdışı ile ilgili çalışmaları anlatan Unakıtan, mükelleflerin kredi kartı ile yaptıkları alışverişlerin tamamının KDV beyannameleri ile karşılaştırıldığını ifade ederek, kredi kartıyla yaptığı satışı dahi göstermeyenler olduğunu belirterek, bu çerçevede 15 bin 820 mükellef tespit ettiklerini söyledi. Vergi konusundaki kayıtdışı azaltmak ve vergi bilincini artırmak için Vergi Konseyi ile bir platform oluşturacaklarını ve buna Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın da katılacağını açıklayan Unakıtan, bu konuda alınacak tedbirlerin de Erdoğan tarafından kamuoyuna duyurulacağını söyledi.
Unakıtan ayrıca, akaryakıtta vergi kaybının önlenmesi için başlatılan yazar kasa uygulamasının devamı olarak yakında Taşıt Kimlik Birimi uygulamasına geçeceklerini, bu sistem ile tüm araçların kayıt altına alınacağını ifade etti.