Çek mağdurları çek yasasının çıkarılmasını beklerken, piyasadaki karşılıksız çek adedinde artış olduğu görüldü. Mayısta 875 bin civarındaki karşılıksız çek haziran itibariyle 1 milyon 57 bin 673'e çıktı
Yaşanılan ekonomik zorluklardan dolayı verdikleri çeklerin karşılığını ödeyemeyip, hapis cezası ile karşı karşıya kaldıkları için kendilerini “çek mağduru” olarak niteleyenler, halen piyasaya karşılıksız çek vermeyi sürdürüyor. Merkez Bankası, küresel krizin Türkiye'deki etkisini ortaya koyan önemli veriler arasında bulunan karşılıksız çekte sayıyı açıkladı. Buna göre, bankalar tarafından duyurulan toplam karşılıksız çek sayısı, 2009 yılının ilk yarısında geçen yılın aynı dönemine göre, yüzde 50,7 arttı. 2008'in 6 ayında 701 bin 802 adet olan karşılıksız çek, bu dönemde 1 milyon 57 bin 673 adede çıktı.
Hükümetin, küresel krizin piyasada yarattığı tıkanıklığın aşılması için hazırladığı Çek Yasa Tasarısı ise 8 Mayıs'ta TBMM'ye sunulmuştu. Tasarı, karşılıksız çekten dolayı sicilleri bozulduğu için kredi alamayanlar ve borçlarını ödemeyenler için sicil affı getirilmesini içeriyordu. Ancak, söz konusu yasal düzenleme görüşülüp kanunlaşamazken, geçen bu süre zarfında da halen karşılıksız çek kesilmesi de dikkat çekiyor. Bu çerçevede geçtiğimiz mayıs ayına kadar ilk beş aylık dönemde 876 bin 121 adet olan karşılıksız çek adedi, haziranda 181 bin 552 adet
daha artarak, 1 milyon 57 bin 673 adede ulaştı. Piyasada yaklaşık 150 bin civarında olduğu tahmin edilen karşılıksız çek kesen esnafın büyük çoğunluğu, bu suçtan dolayı hapis cezası ile karşı karşıya gelmiş durumda.
Esnafların üst örgütü Türkiye Esnaf ve Sanatkârları Konfederasyonu (TESK) ise karşılıksız çeke hapis cezası yerine para cezası uygulanmasını öneriyor. TESK yetkilileri, sorunun nihai çözümü için bankalara da sorumluluk yüklenmesini isterken, “Çek bedelinin yüzde 75'inin bankaların ödemesi garantisi altına alınması suretiyle, çekin güvenirliği sağlanmalıdır. Bankalar, sorumluluklarını attırmaya yanaşmamakta, sorumluluğu çek düzenleyicilerin üzerine atarak gerçek çözümü engellemektedirler. Çeklerin piyasalarda nakit gibi işlem görmesi ticari yaşam bakımından önemlidir” değerlendirmesini yapıyorlar.
Karşılıksız çeki elinde bulunduran esnaf da isyan ediyor. Bu konuda bankaların sorumsuzluk yaptığına dikkat çeken bu esnaf kesimi, “Bankalar çek yaprağı başına 470 lira ödüyor. Üzerine yazılacak rakamda limit yok. İstediğin rakamı çekte yazabilirsin. Bankayı bağlayıcı bir tarafı yok. İlk çekin arkası yazıldıktan sonra banka on gün düzeltme süresi veriyor. Bu süreden sonra diğer çek yaprakları isteniliyor. Ama dolandırıcı bu sürede tüm çekleri kullanmış olabiliyor” değerlendirmesini yaparak bu esnaf kesimi, hapis cezasının kaldırılması halinde, şahıs çeklerinin tahsilatının hiç yapılamayacağını, sahtekârlığın iyiden iyiye artacağını ileri sürüyorlar.