Isparta'da yapılan bir araştırma, Roman vatandaşların toplum tarafından 'dinsiz' olarak görülmelerinden rahatsızlık duyduğunu ortaya çıkardı. Romanların başlıca diğer sorunları ise işsizlik ve eğitimsizlik olarak öne çıktı.
Hükümetin 'Roman açılımı' Isparta'da araştırma konusu oldu. Isparta Özel Altınbaşak Koleji öğrencileri, Ispartalı Romanların problemlerini tespit edip, sosyal yaşama kazandırılmalarını içeren bir araştırma yaptı. Araştırma ortaya ilginç sonuçlar çıkardı. Kolej öğrencileri Ayşenur Aslan ve Gizem Boran tarafından 400 kişiyle yüz yüze yapılan görüşmelerde, toplum ve şehir tarafından kabul edilmek istenen Romanların işsizlik, eğitimsizlik, fakirlik ve dışlanma sorunu yaşadıkları görüldü.
Ayşenur Aslan, amaçlarının Isparta'daki Roman vatandaşların problemlerini dile getirip, oların sosyal hayata katılabilmelerini sağlamak olduğunu ifade etti. Aslan, proje sürecinde mahallede görüştükleri Roman vatandaşların da bu konuda istekli olduğunu, yardım beklediklerini söyledi. Aslan, Romanların sorunlarının başında işsizlik, fakirlik, eğitimsizlik, toplumdan dışlanma ve konut probleminin geldiğine dikkat çekti. Aslan, Romanların belediye hizmetlerinden faydalanamama, halk tarafından yanlış tanınma ve 'dinsiz' olarak görülmelerinin de sorunları arasında yere aldığını tespit ettiklerini belirtti.
Proje Koordinatörü Mahmut Çopuroğlu, okul olarak fen projelerinin yanında sosyal projeler de hazırlayarak, Isparta'nın sorunlarının çözümü adına öğrencilerini harekete geçirdiklerini ifade etti. Araştırma alanında farklı bölgelerden göç eden Roman vatandaşların yer aldığını ifade eden Çopuroğlu, "Afyonkarahisar-Dinar, Isparta-Gölbaşı, Burdur gibi yerlerden göç eden Romanlar bulunmaktadır. Evler iç içe geçmiş ve çoğu evde birden çok aile yaşamaktadır. Bir oda içerisinde tuvalet, banyo ve mutfak ortak kullanılmaktadır." dedi. Çopuroğlu, yörelere göre çeşitli şekillerde adlandırılmalarına rağmen Isparta Vatan Mahallesi'ndeki Roman vatandaşların büyük çoğunluğunun 'çingeneliği' kabul etmediği ve 'çingene' ithamını reddettiklerine tanık olunduğunu aktardı. Çopuroğlu, "Bunun en büyük sebebi, onların gittikleri her yerde horlanmaları ve dışlanmalarıdır." diye konuştu.
Eğitim alamadıkları için okuma yazmayı öğrenme adına ciddi taleplerde bulunduklarının gözlemlendiğini ifade eden Çopuroğlu, yapılan anket çalışması sonuçlarında Romanlar arasında ilkokul mezunu sayısının yok denecek kadar az olduğunu tespit ettiklerini söyledi. Çopuroğlu, bu durumdakilerin kendi gayretleriyle bir şeyler öğrendiğini, Romanların imkan sağlanırsa ilkokul diploması almayı düşündüklerini ve bunda ısrarcı olduklarını ifade etti. Çopuroğlu şunları söyledi: "Roman vatandaşlar, öncelikle içinde yaşadıkları toplum ve şehir tarafından kabul edilmek istiyor. Bununla ilgili mahallelerde bilgilendirme çalışmaları ve kaynaştırma faaliyetleri yapılmalıdır. Emniyet Müdürlüğü bünyesinde hizmet veren toplum polisinin mahallenin sorunlarının çözümü adına ciddi çalışmalar yaptığı görülmüştür."
Çopuroğlu, yaptıkları araştırma sonuçlarıyla ilgili Milli Eğitim Müdürlüğü ve Isparta Ticaret ve Sanayi Odası'na bilgi verildiklerini de kaydetti.