Rusya ile uzun süredir devam eden ve mayıs ayında nihayete eren nükleer santral görüşmelerinde imzalar peşisıra gelmeye başladı. 20 milyar dolar değerinde Akkuyu Nükleer Santrali'nin ardından dün de işbirliğini içeren, nükleer lisanslama ve denetleme mutabakatı iki ülke tarafından imzalandı
Türkiye'nin son dönemde yakınlaştığı Rusya'yla yeni anlaşmalar imzalandı. Türkiye Atom Enerjisi Kurumu (TAEK) ve Rusya Federal Çevre, Endüstri ve Nükleer Denetleme Servisi arasındaki işbirliği anlaşması Türkiye Cumhuriyeti Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan ile Rusya Federasyonu Başbakanı Vladimir Putin nezaretinde, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız ve Rusya Başbakan 1. Yardımcısı Igor Seçin tarafından imzalandı.
Anlaşma, Türkiye'de kurulacak nükleer güç santrallerini lisanslama ve denetim konularında tecrübe ve bilgi değişimini öngörüyor. Bu kapsamda her iki kuruluş arasında lisanslama ve denetim mevzuatı, radyasyondan korunma, nükleer tesis ekipmanlarının kalite temini, radyoaktif yakıt ve kullanılmış yakıt yönetimi, nükleer/radyoaktif maddelerin ve radyoaktif atıkların güvenliği ve emniyeti, acil durum müdahale ve hazırlık, düzenleyici denetleyici personel eğitim, nükleer radyasyon güvenliği araştırmaları konularında işbirliği hedefleniyor.
Türkiye ile Rusya arasında uzun süredir devam eden nükleer santral görüşmeleri Mayıs ayında sonuçlanmıştı. İki ülke arasında 20 milyar dolarlık "Akkuyu Sahasında Nükleer Güç Santralinin Tesisine ve İşletimine Dair İşbirliği Anlaşması" imzalanmıştı.
Türkiye'nin Rusya ile ilişkilerinin şu ana kadar gelinen en yüksek seviyede olduğunu ve bunun daha da ileriye gitmesi için çok yüksek bir iradenin olduğunu söyleyen Başbakan Recep Tayyip Erdo-ğan, “Rusya, dış politikamızda önemli ve ayrıcalıklı bir konuma sahip. Rusya ile ilişkilerimiz hiç olmadığı kadar iyi durumda. Türkiye ile Rusya arasındaki ticaret hacmini 5 yılda 100 milyar dolara çıkarma kararlılığımızı koruyoruz. Bu görüşmemizde de bu kararlılığımızı teyit ettik” dedi.
Rusya Devlet Başkanı Putin ise Türkiye'nin gelişmesine bağlı olarak gaz ihtiyacını değişik ülkelerden karşılamasından rahatsızlık duymadıklarını belirterek, “Şahdeniz projesinde herhangi bir sorun görmüyoruz. Türkiye'nin ihtiyacı gelişmesine bağlı olarak artıyor. Biz her yıl kış aylarında Türkiye'ye ilave gaz veriyoruz” dedi.
Gaz tedarikinin yanısıra ulaştırmasının da önemli olduğuna vurgu yapan Rusya Başbakanı Vladimir Putin, Türkiye ile Rusya arasındaki mevcut boru hatlarının yeterli olmadığını belirtti ve Nabucco projesine dikkat çekti. Putin, “Nabucco tabii ki gerçekleştirilsin. Buna bir itirazımız yok. Bugünkü görüşmemizde Mavi Akım'a ek hat yapalım dedik. Türkiye ile birlikte üçüncü ülkelere gaz satma konusunu da konuştuk. Şu anda verdiğimiz gaz Türkiye piyasasının ihtiyacı içindir. Üçüncü ülkelere de verebiliriz. Kendi gazını bulduğu için Mavi Akım II, İsrail'e uzatılmayabilir. Ancak; Suriye, Lübnan gibi ülkeler için Mavi Akım 2 Projesi Türkiye'nin güneyine doğru uzatılabilir. Çalışmalarımız devam edecektir” diye konuştu.
Şahdeniz'den gelecek gaz miktarının Mavi Akım ile gelen gaz miktarıyla kıyaslanmayacak düzeyde olduğuna dikkat çeken Putin, "Türkiye'nin enerji kaynakları ihtiyacı artmaktadır ve tabiî ki ekonominin gelişmesine bağlı olarak artacaktır. İkinci husus her yıl biz Türkiye'nin kış aylarında İran'dan alamadığı gazı bir şekilde telafi ediyoruz. Yani burada belirli dönemlerde kış aylarında gaz eksiğini kapatmış oluyoruz. Önemli konulardan bir tanesi sadece tedarikler konusunda mutabakat değil ulaştırma konuları önemlidir. Bu bir sınırlandırıcı husustur ve hali hazırdaki boru hatları yeter ölçüde ihtiyacı karşılamıyor" şeklinde konuştu. Öte yandan Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Rusya Federal Turizm Ajansı arasında turizm alanında ortak bildiri, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ile Rusya Federasyonu Başbakanı Vladimir Putin nezaretinde imzalandı. Çırağan Sarayı'ndaki törende ortak bildiriyi, Türkiye adına Kültür ve Turizm Bakanlığı Müsteşarı İsmet Yılmaz ile Rusya Federasyonu Federal Turizm Ajansı Başkanı Anatoly Yoraçkin imzaladı. Ortak bildiri, iki ülke vatandaşı turistlerin Rusya Federasyonu'nda ve Türkiye'de bulundukları süre içinde güvenliklerini sağlamayı amaçlıyor. Bu anlaşmanın, 16 Rus turistin hayatını kaybettiği Antalya'daki otobüs kazasının ardından Rusya tarafından talep edildiği tahmin ediliyor.
Putin, Türkiye ile Brezilya'nın öncülük ettiği İran ile Nükleer Takas Anlaşması konusunda ise şunları söyledi: “Biz de bu konuyu görüşmeye hazırız. Daha önce Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin mutabakatı üzerinde çalıştık. Alınacak kararlar fuzuli olmamalı ve İran halkını zorda bırakmamalıdır. Nükleer enerji çalışmalarının önüne engel konulmamalıdır.” Putin, İran'ın Buşehr kentinde kurulan nükleer santralin önümüzdeki Ağustos'ta hazır olacağını ve Ekim ayında resmi açılışının yapılacağın da kaydetti. Putin ise, Rusya'nın komşularının enerji kaynaklarını çeşitlendirme hakkına saygı duyduğunu aktardı.
